|
|
www.mevzuattakip.com.tr |
Belediyeler, 2017 yılında yapılan düzenlemeler ile kendileri sınav açarak, KPSS'ye girenler arasından sınav yaparak memur alma imkanına kavuşmuşlardır. - 11.08.2018
Öncelikle ifade edelim ki; Anayasal anlamda her Türk vatandaşı, kamu hizmetlerine girme hakkına sahiptir. Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayırım gözetilemez, gözetilmemelidir.
Memurluğa alınma ise, esas itibariyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 46 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
06.12.1985 tarihli ve 85/10260 sayılı Bakanlar Kurul Kararı ile yürürlüğe konulmuş bulunan İlk Defa Devlet Kamu Hizmeti ve Görevlerine Devlet Memuru Olarak Atanacaklar İçin Mecburi Yeterlik ve Yarışma Sınavları Genel Yönetmeliği'ne 02.02.1999 tarihli ve 99/12377 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile eklenen ve 11.10.1999 tarihli ve 99/13781 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile değiştirilen Ek 1. madde ile, Yönetmelik kapsamında bulunan kamu kurum ve kuruluşlarında Devlet memuru olarak çalışmak isteyenlerin yazılı sınavlarının, yılda iki defadan fazla olmamak üzere ülke çapında merkezi olarak Devlet Personel Başkanlığınca Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığına (ÖSYM) yaptırılacağı, kamu kurum ve kuruluşlarının merkezi sınav sonucuna göre atama yapacakları kadroların sayısını, unvanını, sınıf ve derecesini ve atanacaklarda aranacak şartları Devlet Personel Başkanlığına bildirecekleri, Devlet Personel Başkanlığınca atama yapılacak boş kadrolar ve atanacaklarda aranacak şartların duyurulacağı, duyurulan kadrolar için aranan şartları taşıyanların bu kadrolara atanmak için Devlet Personel Başkanlığına başvuracakları, Devlet Personel Başkanlığının Merkezi Sınav başarı sırasına göre atanma hakkını elde edenleri tespit ederek ilgili kuruma ve adaya bildireceği hükme bağlanmıştır.
99/12377 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Genel Sınav Yönetmeliğine eklenen maddenin yürürlüğe girmesinden önce; tüm kamu kurum ve kuruluşları Devlet memurluğu sınavlarını kendileri oluşturdukları sınav komisyonları marifeti ile yapmaktaydılar. İlk defa 1999 yılında getirilen merkezi sınav sistemi ile, Devlet memuru olacaklar için sınavların ÖSYM tarafından merkezi olarak yapılması öngörülmüş, uygulamalı ve sözlü sınavların ise kurumlarınca yapılması hüküm altına alınmıştı. 11.10.1999 tarihli ve 99/13781 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Ek 1 inci maddede yapılan değişiklikten sonra, kamu kurum ve kuruluşlarının sözlü ve uygulamalı sınavlar yapma yetkileri de kaldırılmıştır. Merkezi sınavı kazananların Devlet Personel Başkanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde ihtiyacı olan kurumlara yerleştirilmesi öngörülmüştür.
Bunun yanında; Bakanlar Kurulunun 17.01.2001 tarih ve 2001/2031 sayılı Kararı ile kabul edilen “Özel Yarışma Sınavına Tabi Tutulmak Suretiyle Girilen Meslekler İçin Yapılacak Eleme Sınavı Hakkında Yönetmelik”; 13.03.2001 tarih ve 24341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konmuştur.
Anılan Yönetmelik, kamu kurum ve kuruluşlarının, özel yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle girilen mesleklere dair yardımcı, stajyer, meslek memuru, maiyet memuru kadroları için yapılacak eleme sınavı ile ilgili genel ilkeleri tespit etmek amacıyla hazırlanarak yürürlüğe konmuş bir Yönetmeliktir.
03.05.2002 tarih ve 24744 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan ve Bakanlar Kurulunun 18.03.2002 tarih ve 2002/3975 sayılı Kararı ile kabul edilen Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik, 29 uncu maddesindeki “6/12/1985 tarihli ve 85/10260 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İlk Defa Devlet Kamu Hizmeti ve Görevlerine Devlet Memuru Olarak Atanacaklar İçin Mecburi Yeterlilik ve Yarışma Sınavları Genel Yönetmeliği ile 17/1/2001 tarihli ve 2001/2031 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Özel Yarışma Sınavına Tabi Tutulmak Suretiyle Girilen Meslekler İçin Yapılacak Eleme Sınavı Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.” hüküm ile yukarıda bahsi geçen her iki Yönetmeliği de yürürlükten kaldırmış ve her iki Yönetmeliğin kapsamında bulunan kadro ve unvanlar için hangi usul ve esaslar dahilinde sınav yapılacağını ve sınavı kazananların memuriyet kadrolarına nasıl yerleştirileceğini hükme bağlamıştır.
Yukarıda genel olarak izah edilen memur alımlarına ilişkin tarihi süreçte, 1999 yılında yapılan değişikliklerden önce, mahalli idareler de kadroları bulunmak kaydıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve Genel Sınav Yönetmeliğindeki esaslar çerçevesinde, sınav açıp memur alımı yapabilmekteydiler.
1999 yılında getirilen merkezi yerleştirme sisteminden sonra; Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik’te yapılan değişiklikle (17.01.2007 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan) il özel idareleri ve belediyeler, bunlara bağlı kuruluşlar ile kurdukları birlikler ve döner sermayeli kuruluşlara yapılacak memur alımlarında; merkezi yerleştirme sisteminden vazgeçilerek, kendilerinin yapacakları sınavlarla memur alma imkanı tanınmıştır.
Yapılan bu düzenleme ile Belediyeler, İl Özel İdareleri, bunlara bağlı kuruluşlar ve bunların kurmuş oldukları birliklere ait boş kadrolara; artık merkezden gönderme yapmak yerine, KPSS’ye girenler arasından yapılacak olan, kurumların takdirine göre yazılı veya sözlü sınavlar sonucunda kazanan adaylar arasından atamalar gerçekleştirilmesi sağlanmıştır.
Söz konusu değişiklik yapılıncaya kadar (1999 yılından 2007 yılına kadar) olan uygulamada, mahalli idareler, memur kadrolarını İçişleri Bakanlığı aracılığı ile DPB’ye bildirmekte, boş memur kadroları ÖSYM'nin merkezi yerleştirme kılavuzunda yer almaktaydı. Adaylar puan ve tercihlerine göre yerleşmekte ve yerleşme sonrasında, gönderilenler şartları kontrol edildikten sonra herhangi bir yazılı veya sözlü sınava tabi tutulmadan atanmaktaydılar.
Ancak 17.01.2007 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik değişikliğine göre mahalli idarelerin kadroları artık ÖSYM'nin KPSS tercih kılavuzunda yer almayacak, bunun yerine mahalli idareler, memur kadrolarına yapacakları atama için "Türkiye genelinde yayın yapan gazetelerin en az birine ve bir mahalli gazeteye" ilan vererek sınavları gerçekleştirecekleri esası benimsenmiştir.
İlan sonucunda, KPSS ye girenlerden yapılan başvurulara göre, yazılı veya sözlü sınav uygulanarak alım yapılacaktı. Mahalli idareler ilanı verdikten sonra en yüksek KPSS puanına sahip, boş kadro sayısının beş katı kadar adayı yazılı veya sözlü sınava almak suretiyle memur alımı imkanı getirilmiştir.
Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Yönetmelik’te 17 Ocak 2007 tarihinde yapılan değişiklikten sonra; Mahalli İdarelere İlk Defa Atanacaklara Dair Sınav Yönetmeliği hazırlanmış ve 11 Nisan 2007 tarih ve 26490 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır.
Yayınlanan bu Yönetmelik; il özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı kuruluşlar ile mahalli idare birlikleri ve döner sermayeli kuruluşlarda boş bulunan memur kadrolarına ilk defa atanacaklar için yapılacak sınavların usul ve esaslarını kapsamaktadır.
Yapılan bu düzenlemelerden sonra; mahalli idareler boş kadrolarına sınav açmak suretiyle (KPSS'yi kazananlar arasından) memur alımlarına başlamışlardır.
Daha sonra; Mahalli İdarelere İlk Defa Atanacaklara Dair Sınav Yönetmeliği’nin de dayanağını oluşturan Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Yönetmelik’in 27/A, 27/B, 27/C ve 27/D maddelerinin yürütülmesinin durdurulmasına Danıştay 12. Dairesinin 2007/412 Esas Nolu Kararı ile karar verilmiştir.
Yürütmenin durdurulmasından sonra ortaya çıkan duruma, İçişleri Bakanlığı 07.06.2007 tarih ve 14515 sayılı (GENELGE 2007/58) genelgesi ile müdahale etmiştir.
Tüm Valiliklere bildirilen Genelgede;
“Başbakanlıktan alınan 06.06.2007 tarih ve 3582 sayılı yazıda, 17.01.2007 tarihli ve 26406 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” in 1. ve 2. maddeleri ile 3. maddesi ile teselsül ettirilen 27/A, 27/B, 27/C ve 27/D maddelerinin Danıştay 12 inci Dairesinin 2007/412 Esas Kararıyla yürürlüğünün durdurulduğu bildirilmiştir.
Bu karar nedeniyle adı geçen Yönetmeliğe istinaden 11.04.2007 tarih ve 26490 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Mahalli İdarelere İlk Defa Atanacaklara Ait Sınav Yönetmeliği uygulanamaz hale gelmiştir.
Dolayısıyla 06.06.2007 tarihi itibariyle yukarıdaki mevzuata istinaden yapılacak olan sınav ilanlarının yapılmaması, ilan edilmiş ancak yapılmamış olan sınavların uygulanmaması ve bu tarihten sonra Bakanlığımıza sınav ilanı gönderilmemesi gerekmektedir.
Konunun iliniz dahilindeki mahalli idarelere duyurulması için bilgi ve gereğini önemle rica ederim.”
Söz konusu Yönetmelik ise 10.01.2012 tarih ve 28169 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli İdarelere İlk Defa Atanacaklara Dair Sınav Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Yukarıda da belirtildiği üzere; 2007 yılında yapılan düzenlemeyle, il özel idarelerine ve belediyelere memur alımı, ÖSYM tarafından yürütülen merkezi memur yerleştirmesi dışına çıkarılmıştır.
Ancak daha sonra, açılan bir dava sonucunda; Mahalli İdarelere İlk Defa Atanacaklara Dair Sınav Yönetmeliği’nin de dayanağını oluşturan Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Yönetmelik’in 27/A, 27/B, 27/C ve 27/D maddelerinin yürütülmesinin durdurulmasına, yani mahalli idarelerin merkezi memur yerleştirmesi dışında personel almasının, hukuka uygun olmadığı değerlendirilerek Danıştay 12. Dairesinin 2007/412 Esas Nolu Kararı ile karar verilmiştir.
Söz konusu dava ile; 24.03.2010 tarihinde karara bağlanmıştır. Danıştay Onikinci Dairesi'nin 24/03/2010 günlü, E:2007/412, K:2010/1680 sayılı kararında; dava konusu yönetmelik değişikliğinin 1., 2. ve 3 üncü maddeleri ile, il özel idareleri ve belediyelerin, bunlara bağlı kuruluşlarla kurdukları birliklerin ve döner sermayeli kuruluşların (B) grubu memur kadrolarına atanacaklar için ÖSYM tarafından yapılan merkezi sınav olan Kamu Personel Seçme Sınavı dışında yazılı veya sözlü olarak gerçekleştirilebilecek ikinci bir sınavın yapılmasının öngörüldüğü; oysa Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik'de; Kamu Personel Seçme Sınavının, (B) grubu kadrolar için, atanmaya esas olacak yerleştirmeyi yapmak amacıyla kullanılacak olan puanları sağlayan merkezi sınavı ifade ettiğinin belirtildiği, dolayısıyla, (B) grubu kadrolara memur atamalarında adayların eşit koşullarda yarışmasını sağlayan objektif bir yöntem olan merkezi sınav yapılmasının yeterli görüldüğü anlaşıldığından, il özel idareleri ve belediyeler, bunlara bağlı kuruluşlarla kurdukları birlikler ve döner sermayeli kuruluşların (B) grubu kadrolarına memur atamalarında, adayların eşit koşullarda yarışmalarını sağlayan nesnel bir yöntem olan merkezi sınavdan sonra her türlü öznel değerlendirmeye açık bulunan ikinci bir sınavın yapılması, merkezi sınavın nesnel sonuçlarını kısmen dahi olsa etkisiz kılacağı gibi, bu sınavın sözlü yapılması halinde de sınavın yargısal denetimi yetki ve şekil unsurlarıyla sınırlandırılmış olacağından, sözü edilen (B) grubu kadrolara atamada diğer (B) grubu kadrolardan farklı olarak ikinci bir sınav yapılmasının subjektif değerlendirmelerin oluşabilmesine yol açıcı etkileri bulunduğu, eşitlik ilkesine ve hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu Yönetmeliğin 1.,2. ve 3 üncü maddelerinin iptaline karar verilmiştir.
Verilen bu karara karşı Başbakanlığın itirazı üzerine; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu (İDDK) aşağıdaki kararı almıştır:
Danıştay İDDK'nın 06.02.2014 tarih ve Esas : 2010/2803, Karar : 2014/271 kararı özetle şu şekildedir:
"Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğe karşı dava açma ehliyeti bulunmayan davacı Konfederasyon tarafından açılan davanın esasına girilmesi suretiyle hüküm kurulmasına ilişkin temyize konu kararda hukuka uyarlık görülmemiştir."
Danıştay Onikinci Dairesinin 24/3/2010 tarihli ve E: 2007/412, K.: 2010/1680 sayılı ve yine aynı Dairenin 24/3/2010 tarihli ve E: 2007/256, K.: 2010/1679 sayılı Kararları ile bu maddeler iptal edilmiş, Başbakanlığın temyiz talebi üzerine 06/02/2014 tarihli ve E:2010/2803 ve, K.: 2014/271 sayılı karar ile davacı Konfederasyonun söz konusu dava ile ilgili dava ehliyetinin olmaması gerekçesi ile bozulmuştur. Daha sonra yapılan Karar düzeltme talebi de Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından 29/4/2015 tarihli ve E.: 2014/3999, K.: 2015/1668 sayılı Kararı ile ret edilmiştir.
Buna karşılık, belediyeler KPSS A Grubu sonuçlarına göre, A Grubu kapsamında kalan personel için sınav yapıp alımı yapma imkanına sahiptirler.
Danıştay 12. Dairesinin 2007 yılında verdiği karar; Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Yönetmelik’in 27/A, 27/B, 27/C ve 27/D maddelerinin yürütülmesinin durdurulmasına, 2010 yılında verilen karar ise iptaline ilişkin bir karardır.
Temyiz üzerine verilen karar ise; Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğe karşı dava açma ehliyeti bulunmayan davacı Konfederasyon tarafından açılan davanın esasına girilmesi suretiyle hüküm kurulmasına ilişkin temyize konu kararda hukuka uyarlık görülmediği yönündedir.
Bu yargılama sürecinin sonucunda söz konusu Genel Yönetmeliğin 27/A-B-C-D maddeleri yürürlük kazanmıştır. Diğer bir ifade ile dava sürecinde olunmasına rağmen, Genel Yönetmelikte herhangi bir değişiklik yapılmamış ve davaya konu olan maddeler yürürlükten kaldırılmamış veya değiştirilmemiştir.
Yargı süreci bu şekilde sonuçlanınca, Genel Yönetmeliğin aşağıdaki maddelerinin artık yürürlükte olduğuna şüphe bulunmamaktadır:
İl Özel İdareleri ve Belediye Kadrolarına Atanacakların Seçilmesi
Seçme duyurusu
Madde 27/A- (Ek: 11/12/2006-2006/11473 K.) İl özel idareleri ve belediyeler, bunlara bağlı kuruluşlar ile kurdukları birlikler ve döner sermayeli kuruluşlar, atama yapılacak kadro ve pozisyonların sayı, sınıf, unvan ve dereceleri ile KPSS taban puanı ve türünü Türkiye genelinde yayın yapan gazetelerin en az birinde ve bir mahalli gazetede ilan vermek suretiyle adaylara duyurur.
Bu duyuruda ayrıca giriş sınavının yeri, zamanı, içeriği ve değerlendirme yöntemi de belirtilir.
Başvuru ve kabul
Madde 27/B- (Ek: 11/12/2006-2006/11473 K.) Adaylar, il özel idarelerine ve belediyelere, bunlara bağlı kuruluşlar ile kurdukları birliklere ve döner sermayeli kuruluşlara, ÖSYM tarafından gönderilen KPSS Sınav Sonuç Belgesiyle başvururlar. Ayrıca, adaylar kabul için ilgili mevzuat uyarınca kendilerinden istenen diğer belgeleri de eksiksiz olarak vermek zorundadır.
Seçme
Madde 27/C- (Ek: 11/12/2006-2006/11473 K.) İl özel idareleri ve belediyeler, bunlara bağlı kuruluşlar ile kurdukları birlikler ve döner sermayeli kuruluşlar, başvuran adayları KPSS sınavı başarı puanlarına göre sıralayarak en yüksek puanlı adaydan başlamak üzere, atama yapılacak boş kadro sayısının beş katı oranında adayı sınava çağırır. Sınav yazılı veya sözlü olarak yapılabilir.
Sınava başvuru şekli, sınav konuları, sınav komisyonunun teşkili, komisyonun çalışma usul ve esasları ile sınava ilişkin diğer hususlar Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine İçişleri Bakanlığınca yürürlüğe konulacak yönetmelikle belirlenir.
Sınav sonuçları atama yapılacak kadro sayısı kadar asıl ve yedek olarak açıklanarak adaylara yazılı olarak duyurulur. Ataması yapılanlardan göreve başlamayanların yerine yedek adaylar arasından başarı sırasına göre atama yapılır.
Kuruluşların yükümlülüğü ve KPSS puanlarının kontrolü
Madde 27/D- (Ek: 11/12/2006-2006/11473 K.) İl özel idareleri ve belediyeler, bunlara bağlı kuruluşlar ile kurdukları birlikler ve döner sermayeli kuruluşlar, kendilerine başvuran adayların KPSS numaralarını, ad ve soyadlarını ve KPSS puanlarını yazılı veya elektronik ortamda ÖSYM’ye bildirir.
ÖSYM, bu adayların KPSS puanlarının doğruluğunu kontrol eder. Sınav sonuç belgesinde tahrifat yaptığı belirlenen adayların KPSS sonuçları geçersiz sayılır ve bu durum ÖSYM tarafından ilgili mahalli idareye 15 gün içinde bildirilir.
Ataması yapılarak göreve başlayanların listesi, 15 gün içinde DPB ve ÖSYM’ye bildirilir.
Sınav ile ilgili basılı formlarda ve sınav sonuç belgelerinde silinti veya kazıntı yoluyla ya da teknoloji kullanılarak değişiklik yapıldığının belirlenmesi durumunda, sorumlular hakkında Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulur."
Yukarıda 27/C maddesinde belirtilen "Sınava başvuru şekli, sınav konuları, sınav komisyonunun teşkili, komisyonun çalışma usul ve esasları ile sınava ilişkin diğer hususlar Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine İçişleri Bakanlığınca yürürlüğe konulacak yönetmelikle belirlenir." hükmüne istinaden çıkarılan Mahalli İdarelere İlk Defa Atanacaklara Dair Sınav Yönetmeliği, yukarıda belirttiğimiz gibi söz konusu Yönetmelik ise 10.01.2012 tarih ve 28169 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli İdarelere İlk Defa Atanacaklara Dair Sınav Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik ile yürürlükten kaldırıldığından, Genel Yönetmeliğin bu hükümlerinin uygulanma şansı kalmamıştır.
Memurluğa alım sürecinin nasıl yürütüleceği konusundaki detaylı inceleme için tıklayınız.
Telefon: +90 (312) 473 84 23
E-Posta: mts@mevzuattakip.com.tr
Adres: Çetin Emeç Bulvari Hürriyet Cad. No: 2/12 Çankaya ANKARA