|
|
www.mevzuattakip.com.tr |
Devlet, sosyal güvencesi olan eşini kaybetmiş kadınlara veya ana-babasını kaybetmiş çocuklara maaş ödemesi yapıyor. Bazı durumlarda kadınlara çift maaş alma imkanı doğuyor.Kadınların özellikle yakından takip ettiği kadınlara çift maaş imkanı ile beklenilen haber geldi. Hem eş hem de anne-babadan maaş alınabilir mi? Kadınların babasından kalma maaşını almasının yolu nedir? - 31.01.2015
En çok merak edilen konulardan birisi, hem dul hem de yetim kalan kadınların, hem eşinden hem de babasından birlikte aylık alıp alamayacakları konusudur. Bu soruya tek kelimeyle “evet alabilir ya da alamaz” demek pek mümkün değildir. Herkesin durumuna göre bir yanıt verebiliriz. Bu konusu SSK, Bağ-Kurlu veya Emekli Sandığı mensubu olma durumuna göre incelemek mümkündür.
FORMÜLLERİ
Eşi vefat eden kadına; kocasının sigortalılık süresi uygunsa, kadının geliri olup olmadığına bakılmaksızın aylık bağlanıyor.
Kadın çalışıyor ya da emekli ise hem kendi ücretin hem de kocasının maaşını alabiliyor. Böylelikle dul kadının eline çift maaş geçiyor. Yetim kalan kız çocuklarına evlenmedikleri ve çalışmadıkları sürece maaş ödeniyor.
Kız çocuk çalışmıyorsa, ölen anne-babasından aylık alıyor. Çalışmaya başlarsa, SSK ya da Bağ-Kur'dan bağlanan aylık kesiliyor. Emekli Sandığı'ndan bağlanan aylık ise kız çocuğu SSK'lı ya da Bağ-Kur'lu olarak çalışıyorsa, kesilmiyor. Memur olursa kesiliyor.
KURAL DEĞİŞTİRİLDİ
Çalışmayan bekar kız çocukları da çift maaş alma imkanına sahip. 1 Ekim 2008'den itibaren, yetim kız çocuğunun ölen anne ve babasından 2 maaş alma imkanı bulunuyor. Kız çocuğu bu maaşlardan yüksek olanın tamamını, diğerinin ise yarısını alıyor.
Eşi ve babası vefat etmiş çalışmayan kadınların da çift maaş alma imkanı var.
1 Ekim 2008'de 5510 Sayılı Yasa yürürlüğe girmeden önce, dul kalan ve çalışmayan kadınlara kurumlar (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) farklı olmak şartıyla, hem kocadan hem babadan aylık veriliyordu. Ancak 1 Ekim 2008'den sonra hem babadan hem kocadan maaş kalktı. 2012'deki Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 2012/223 sayılı kararı ile hem babası hem kocası SSK'lı olan bir kadına çift maaş verildi.
İÇTİHAT OLUŞTU
Kız çocuklarına yetim aylığı bağlanabilmesi için gelir veya aylık almama şartı 06.08.2003'te SSK mevzuatına girdi. Yargıtay 21. Hukuk Dairesi'nin 2011/2938 kararı, bu gerekçeyle her ikisi de SSK'lı olan eş veya babadan birisinin 06.08.2003 öncesi ölmüş olması halinde, SGK'dan çift aylık alınabileceğini ortaya koydu.
DUL MAAŞININ ŞARTI VAR
Dul maaşında, 01.10.2008'den sonra Bağ-Kur'lular ve Emekli Sandığı'na tabi olanlar için bin 800 gün, SSK'ya bağlı olanlar için ise 900 gün prim ödeme şartı aranıyor.
Bundan önceki durumlarda eksik günler doğum ya da askerlik borçlanmasıyla tamamlanabilmekteydi. Ama şimdi kabul edilmiyor.
Fakat bu konuda Yargıtay 21. Hukuk Dairesi'nin kararı mevcut. O yüzden dava yoluyla borçlanarak eksik günlerin tamamlanabilme imkanı var. Ancak vatandaşlar bu kuralın değişmesini istiyor.
Öncelikle belirtmek gerekirse kadın çalışsa da, çalışmasa da ya da aylık alsa da almasa da kocasından her halükarda “dul aylığı” alır. Genel kural olarak ise çalışmayan ve emekli aylığı da almayan eşe %75 oranında, çalışan ve emekli aylığı alan eşe ise %50 oranında aylık bağlanır.
Dul eşin evlenmesi durumunda ise aylığı kesilir.
1 Ekim 2008 tarihinden önce iki koçasıda ölen kadına kocaları farklı sosyal güvenlik kurumuna (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) tabi ise her iki eşinden de aylık bağlanır. Bu tarihten sonra kocası ölene iki kocadan “tercih ettiği” aylık bağlanır.
Evli olan kız çocuklarına babalarından aylık bağlanmaz.
Eş ve Anne-Babanın ölüm tarihlerinin 30 Eylül 2008 tarihinden sonra olması halinde “aynı anda hem dul hem de yetim aylığı” alma imkanı yoktur.
Aşağıdaki tabloda eşi ile anne-babası SSK ve Bağ-Kur statüsünde olan kadına aylık bağlanma şartları belirtilmiş olup bir sonraki yazımızda eş ve Anne-babanın SSK, Bağ-Kur ve Emekli sandığına tabi olma durumlarına göre aylık alma şartlarını belirteceğiz.
Telefon: +90 (312) 473 84 23
E-Posta: mts@mevzuattakip.com.tr
Adres: Çetin Emeç Bulvari Hürriyet Cad. No: 2/12 Çankaya ANKARA