|
|
www.mevzuattakip.com.tr |
MİARGEM (Mahalli İdareler Araştırma ve Geliştirme Merkezi), bazı soruları dikkate alarak, kurulacak şirketlerle ilgili bazı merak edilen hususlarla ilgili bilgi notu hazırladı ve Şirket Ana Sözleşme örnekleri hazırladı... - 28.01.2018
696 sayılı KHK'nin alt işveren işçileri ile ilgili yaptığı düzenlemenin doğal sonuçlarından biri de, hemen hemen bütün il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinin birer şirketinin olması gibi bir zorunluluğun ortaya çıkmasıdır.
İl özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, personel çalıştırılmasına dayalı hizmetleri 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesindeki limit ve şartlar ile 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendindeki sınırlamalara tabi olmaksızın doğrudan hizmet alımı suretiyle birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası bu idarelere ait ve halen bu kapsamda hizmet alımı yaptığı mevcut şirketlerinden birine gördürebilir.
Burada belirtilen hizmetleri, şirketi bulunmayan il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, münhasıran bu amaçla kuracakları bir şirkete gördürebileceklerdir.
Yeni şirket kurulmasına ilişkin olarak İçişleri Bakanlığı Genelgesi yayınlanmıştır.
Genelgede bazı formlar ve örnekler gönderilmiştir.
Biz burada; sorulan bazı hususlara cevap getirmeye çalışacağız ve Örnek olarak doldurulmuş iki Şirket Ana Sözleşmesine yer vereceğiz.
LİMİTED ŞİRKETLER
Tüzel kişilik ve ehliyet
Kanunda yer alan bu düzenleme ile “Ticaret şirketleri tüzel kişiliği haizdir. Ticaret şirketleri, Türk Medenî Kanununun 48 inci maddesi çerçevesinde bütün haklardan yararlanabilir ve borçları üstlenebilirler. Bu husustaki kanuni istisnalar saklıdır”.(m.125)
Ortak Sayısı ve ortaklık hükümleri
TTK’nun 573. Maddesinde “Limited şirket, bir veya daha çok gerçek veya tüzel kişi tarafından bir ticaret unvanı altında kurulur; esas sermayesi belirli olup, bu sermaye esas sermaye paylarının toplamından oluşur.” şeklinde düzenlenmiştir. Şirket kurmak isteyen teşebbüsler tek başlarına Limited Şirket kurabilmektedir.
Limited şirketler tek ortak olarak kurulabileceği gibi çok ortaklı kurulup tek ortağa da düşebilmektedir. Ortakların sayısı elliyi aşamaz.(m.574)
Ortak sayısı bire düşerse, bu sonucu doğuran işlem tarihinden itibaren yedi gün içinde şirketin tek ortaklı olduğunu tescil zorunluluğu getirilmiştir.
“Bir ortak, bir pay” ilkesi terk edilerek, bir ortağın birden çok payı olabileceği kabul edilmektedir.
Ortaklıktan çıkma ve çıkarılma, şirketin varlığını sürdürebilmesi ilkesine bağlı kalınarak düzenlenmektedir (m.638–642).
Limited şirket kuruluşlarında şirket ana sözleşmesine konulmak aşağıdaki şekilde üzere sınırlayıcı ve bağlayıcı hükümler koyabileceklerdir.(m.577)
- Esas sermaye paylarının devrinin sınırlandırılması
- Ortaklara veya şirkete, esas sermaye payları ile ilgili olarak hakların tanınması
- Ek ödeme ve Yan edinim yükümlülüklerinin öngörülmesi, bunların şekli ve kapsamı.
- Belirli veya belirlenebilir ortaklara veto hakkı gibi üstün oy hakkı tanıyan hükümler.
- Yükümlülüklerin getirilmemeleri hâlinde uygulanabilecek sözleşme cezası hükümleri.
- Kanuni düzenlemeden ayrılan rekabet yasağına ilişkin hükümler.
- Genel kurulun toplantıya çağrılmasına ilişkin özel hak tanıyan hükümler.
- Şirket yönetiminin üçüncü bir kişiye bırakılmasına ilişkin yetki hükümleri.
- Bilânço kârının kullanılması hakkında kanundan ayrılan hükümler.
- Çıkma hakkı veya Ortağın şirketten çıkarılması şartlarına ilişkin hükümler.
- Kanunda belirtilenler dışında öngörülen sona erme sebeplerine dair hükümler.
Sermaye
Limited şirketin esas sermayesi en az on bin Türk Lirasıdır. Bu maddede yazılı en az tutar, Bakanlar Kurulunca on katına kadar artırılabilir.(m.580) Şirket, kanuna uygun olarak düzenlenen şirket sözleşmesinde, kurucuların Limited şirket kurma iradelerini açıklayıp, sermayenin tamamını şartsız taahhüt etmeleri ve nakit kısmı hemen ve tamamen ödemeleriyle kurulur. 588 inci maddenin birinci fıkrası saklıdır. (m.585)
Nakdî ödemeler, Bankacılık Kanununa bağlı bir bankada, kurulmakta olan şirket adına açılacak özel bir hesaba, sadece şirketin kullanabileceği şekilde yatırılır. Taahhüt edilen payların, kanunda veya esas sözleşmede öngörülmüş bulunan ve kanunda yazılı olandan daha yüksek olan tutarlarının ödendiği, ticaret siciline yöneltilecek bir banka mektubu ile ispatlanır. Banka, bu tutarı, şirketin tüzel kişilik kazandığını bildiren bir sicil müdürlüğü yazısının sunulması üzerine, sadece şirkete öder.
Sermaye paylarının itibari değeri 25,00 TL ve katları olarak belirlenmelidir. Ancak sermaye paylarının itibari değeri farklı olabilir.
Bir ortak, birden fazla sermaye payına sahip olabilir.
Ayni sermaye konulması mümkündür. (Üzerlerinde ayni bir hak, haciz veya tedbir bulunmayan, nakden değerlendirilebilen ve devrolunabilen, fikri mülkiyet hakları ile sanal ortamlar ve de adlar sermaye olarak konulabilir.)
Hizmet edimleri, kişisel emek, ticari itibar ve vadesi gelmemiş alacaklar sermaye olarak konulamaz.
Nakdi sermaye taahhütleri, kuruluşta tamamen ödenmelidir. Taksitle ödeme sistemi kaldırılmıştır.
Anonim Şirketlerde olduğu gibi intifa senedi çıkarılabilir.
Esas sermaye payının ispat aracı şeklinde senede veya nama yazılı senede bağlanması da mümkündür (m.593/2).
Genel Kurul
Limited Şirketlerinde her hesap dönemi izleyen üç ay içinde Genel kurul yapması gerekecektir. Genel kurul toplantılarına ilişkin hükümler Anonim Şirketlere benzer şekilde uygulanacaktır. Anonim Şirketlerden tek farkı Ana sözleşmeye konulması şartıyla Genel kurul öncesi çağrı süresi on beş günden on güne dönüşebilmektedir
Yönetim ve temsil
Yeni TTK’da Şirketin yönetimi ve temsili şirket sözleşmesi ile düzenlenir. Şirketin sözleşmesi ile yönetimi ve temsili, müdür sıfatını taşıyan bir veya birden fazla ortağa veya tüm ortaklara ya da üçüncü kişilere verilebilir. En azından bir ortağın, şirketi yönetim hakkının ve temsil yetkisinin bulunması gerekir uygulaması getirilmiştir. (m.623)
ANONİM ŞİRKET
Gerekli En Az Sermaye Tutarı
Esas sermaye sistemini(2) kabul eden anonim şirketlerin kuruluştaki esas sermayelerinin 50.000 TL’den, kayıtlı sermaye sistemini kabul eden ancak halka açık olmayan anonim şirketlerin “başlangıç sermayesi ”nin(3) ise 100.000 TL’den(4) az olmaması gerekecektir (TTK md. 332/f.1).
Taahhüt Edilen Sermayenin Ödenmesi Gereken En Az Tutarı Ve Ödeme Süresi
TTK, anonim şirket sermayesinin tamamının yahut bir kısmının nakden taahhüt edilmesi halinde, nakden taahhüt edilen payların itibarî değerlerinin en az %25’inin tescilden önce, kalan %75’inin de şirketin tescilini izleyen 24 ay içinde ödenmesini zorunlu hale getirmektedir (TTK md. 344/f.1).
Bunun yanında, YTTK, şirket esas sözleşmesi ile %25’ten daha yüksek bir tutarın ödenmesinin ve kalan kısmın 24 aydan daha kısa bir sürede tahsilinin kayıt altına alınmasına da olanak sağlamakta, söz konusu nakdi ödemeler için şirket adına bankada özel bir hesap açtırılmasını ve taahhüt edilen payların Kanun’da öngörülen %25’lik kısmının yahut ana sözleşmede öngörülen daha yüksek tutarının ödendiğinin ticaret sicil müdürlüğüne hitaben düzenlenen banka mektubu ile ispat edilmesini zorunlu hale getirmekte, şirketin, tüzel kişilik kazanmasını takiben durumun ticaret sicili müdürlüğü tarafından bankaya bildirilmesini ve şirket adına yatırılan tutarın şirkete iade edilmesini öngörmektedir (TTK md. 345/f.1).
Anonim Şirket Kuruluşu İçin Gerekli En Az Kurucu Sayısı
TTK, kurucular için asgari bir sayı öngörmemektedir. (TTK md. 338/f.1).
Yani, anonim şirketlerin, bir kişi (gerçek veya tüzel) tarafından kurulması mümkündür.
Ek:
Limited Şirket Sözleşme Örneği
Telefon: +90 (312) 473 84 23
E-Posta: mts@mevzuattakip.com.tr
Adres: Çetin Emeç Bulvari Hürriyet Cad. No: 2/12 Çankaya ANKARA