|
|
www.mevzuattakip.com.tr |
Süresi içerisinde mal bildiriminde bulunmayan memura disiplin cezası verilebilmesi için, kendisine mal bildiriminde bulunması konusunda ihtarda bulunulmasına gerek olmadığına hükmedildi. - 14.08.2016
MAL BİLDİRİMİ VERMEYEN MEMURA İHTARDA BULUNULMASI GEREKİR Mİ?
Süresi içerisinde mal bildiriminde bulunmayan memura disiplin cezası verilebilmesi için, kendisine mal bildiriminde bulunması konusunda ihtarda bulunulmasına gerek olmadığına hükmedildi.
Süresi içinde mal bildiriminde bulunmayan öğretmen hakkında verilen disiplin cezasına karşı açılan davanın temyiz aşamasında hüküm verildi.
Öğretmene verilen cezayı idare mahkemesi iptal etmişti
Mal bildirimini süresinde vermediği gerekçesiyle, bir öğretmen hakkında bir yıl süre ile kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilmişti.
Bu işleme karşı açılan davaya bakan Isparta İdare Mahkemesi; süresi içerisinde mal bildirimi vermeyen davacıya, mal bildiriminde bulunması konusunda bildirimde bulunacak makamlar tarafından ihtar (bir ay içinde mal bildiriminde bulunması için) edilmeden, hakkında disiplin işlemi başlatılmasının hukuka uygun olmadığına ve verilen cezanın iptaline karar vermişti.
Danıştay, disiplin cezası için ihtara gerek yok dedi
Temyiz aşamasında konuyu değerlendiren Danıştay 12.Dairesi;
**"belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmamak" fiilinin 657 sayılı Kanuna göre kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektirdiği,
**Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının, memurun bağlı olduğu kurumdaki disiplin kurulunun kararı alındıktan sonra atamaya yetkili amirler tarafından, il disiplin kurulu kararlarına dayanan hallerde ise Valiler tarafından verileceğini; disiplin kurulunun ayrı bir ceza tayinine yetkisinin olmadığını ve cezayı kabul ya da reddedeceğini; ret halinde atamaya yetkili amirin 15 gün içinde başka bir disiplin cezası verebileceği,
**Süresi içinde mal bildiriminde bulunmayanlara, kurumları tarafından yazılı ihtarda bulunulacağını ve ihtardan itibaren bir ay içinde bildirimde bulunmayanlar hakkında gerekli işlemlerin yapılması için yetkili Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulacağı,
**Dava konusu olayda, davacı öğretmen hakkında 2 yıl süreyle kademe ilerlemesinin durdurulmasının teklif edildiği ve disiplin kurulunun da kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının bir yıl süreyle uygulanması gerektiğini belirterek teklifi reddettiği,
**İl disiplin kurulu kararı üzerine Vali tarafından, öğretmen hakkında bir yıl süreyle kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilmesi yoluna gidildiği
bilgilerinden hareketle;
1- Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmelikte, süresi içinde mal bildiriminde bulunmayan memura ihtarda bulunulmasının disiplin uygulaması bakımından zorunlu olduğuna ilişkin bir hükmün yer almadığı ve ihtara rağmen mal bildiriminde bulunmayanlar hakkında Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulacağının hüküm altına alındığı, dolayısıyla ihtar uygulamasının cezai koğuşturmaya yönelik olduğuna
2- Kademe ilerlemesinin durdurulması teklifinin İl Disiplin Kurulu tarafından reddedilmesine rağmen Vali tarafından yeniden kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilmesinin 657 sayılı Kanun hükümlerine aykırı olduğuna
3- İdare Mahkemesinin, dava konusu işlemi il disiplin kurulunun kararına rağmen vali tarafından kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçeyle iptal etmesi gerekirken, mal bildirimi yapması için memura ihtarda bulunulmadığı gerekçesiyle iptal ettiğine
hükmederek, gerekçe bakımından hukuka uygun olmayan Mahkeme kararını, sonucu itibariyle onadı.
Danıştay 12.Dairesinin 30/05/2016 tarihli ve E:2013/9422, K:2016/3389 sayılı kararı.
İstemin Özeti : Isparta İdare Mahkemesince verilen 16/04/2013 tarihli ve E:2012/994, K:2013/369 sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hâkimi : Mustafa Kuş
Düşüncesi : Devlet memurlarının mal bildiriminde bulunması zorunluluğu, rüşvet ve yolsuzlukla mücadele kapsamında getirilmiş bir düzenleme olup, bu suretle mal bildiriminde bulunması gereken kişilerin haksız mal edinmelerinin, gerçeğe aykırı bildirimde bulunmalarının önüne geçilmesi ve bu kişilerin denetlenmesi amaçlanmıştır.
Davacının soruşturmaya konu otomobile ilişkin olarak süresi içinde mal bildiriminde bulunmamış olduğu açık ise de, savunma dilekçesinde beyan edilen hususlar ve aracın banka kredisi ile alınmış olması ve ödemelerinin maaş hesabından yapılıyor olması hususları birlikte ele alındığında, söz konusu müeyyidenin amacı, davacının haksız ve geliri ile mütenasip olmayan mal edindiğine ve edindiği malı gizleme maksadı taşıdığına yönelik herhangi bir iddia ve tespitin bulunmaması hususları bir bütün olarak değerlendirildiğinde, davacının disiplin cezasını gerektirecek nitelikte bir eyleminin bulunmadığı, dava konusu işlemde bu nedenle hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığından, İdare Mahkemesi kararının belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Sosyal Bilgiler öğretmeni olarak görev yapan davacının 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125/D-(j) maddesi uyarınca bir yıl süreyle kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 08/08/2012 tarihli ve 8912 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, mal bildiriminde bulunmadığı tespit edilen davacıya Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkındaki Yönetmeliğin 17. maddesi hükmü uyarınca ihtarda bulunularak bundan sonraki ayda mal bildiriminde bulunmadığı takdirde disiplin cezası verilmesi gerektiği, bu usule uyulmaksızın tesis edilmiş olan dava konusu işlemde mevzuata ve hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından, mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmekte ve kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125/D-(j) maddesinde; "belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmamak" kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Disiplin cezası vermeye yetkili amir ve kurullar" başlıklı 126'ncı maddesinde, "Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezaları disiplin amirleri tarafından; kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, memurun bağlı olduğu kurumdaki disiplin kurulunun kararı alındıktan sonra, atamaya yetkili amirler il disiplin kurullarının kararlarına dayanan hallerde Valiler tarafından verilir.
Devlet memurluğundan çıkarma cezası amirlerin bu yoldaki isteği üzerine, memurun bağlı bulunduğu kurumun yüksek disiplin kurulu kararı ile verilir.
Disiplin kurulu ve yüksek disiplin kurulunun ayrı bir ceza tayinine yetkisi yoktur, cezayı kabul veya reddeder. Ret halinde atamaya yetkili amirler 15 gün içinde başka bir disiplin cezası vermekte serbesttirler." hükmü getirilmiştir.
Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmeliğin "Süresinde mal bildiriminde bulunmama" başlıklı 17'nci maddesinde, "Bu Yönetmelikte belirtilen süreler içinde mal bildiriminde bulunmayanlara, bildirimin verileceği mercilerce yazılı olarak ihtarda bulunulur. Bu ihtar, ilgilisine Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ olunur. İhtarın kendisine tebliğinden itibaren bir ay içinde bildirimde bulunmayanlar hakkında gerekli işlem yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur." düzenlemesi yer almaktadır.
Disiplin cezaları kamu hizmetinin gereği gibi yürütülmesi bakımından kamu görevlilerinin mevzuat uyarınca yerine getirmek zorunda oldukları ödev ve sorumlulukları ifa etmemeleri veya mevzuatta yasaklanan fiillerde bulunmaları durumunda uygulanan yaptırımlar olup, memurların özlük hakları üzerinde doğrudan ve önemli sonuçlar doğurmaları sebebiyle subjektif ve bireysel etkileri bulunduğu gibi kamu görevinin gereği gibi sürdürülmesi ve kamu düzeninin sağlanması bakımından objektif ve kamusal öneme sahiptirler. Bu bakımdan disiplin soruşturmalarının yapılmasında izlenecek yöntem, ceza verilecek fiiller ve ceza vermeye yetkili makam ve kurullar pozitif olarak mevzuatta belirlenmekte, doktrin ve yargısal içtihatlarla da konu ile ilgili disiplin hukuku ilkeleri oluşturulmaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; öğretmen olarak görev yapan davacının kullanmış olduğu otomabilin kime ait olduğu ve mal bildiriminde bulunulup bulunulmadığı hususlarına ilişkin olarak verilen olur üzerine düzenlenen soruştuma raporunda, davacının asker öğretmen olarak askerlik görevini yerine getirdiği dönemde 01.11.2010 tarihinde edindiği otomabiline ilişkin olarak 01.07.2011 tarihinde öğretmen olarak göreve başladıktan sonra süresi içinde mal bildiriminde bulunmadığının tespit edildiği ve savunmasının istenildiği, davacının savunmasında otomobili satın aldığı dönemde askerlik görevini yerine getiriyor olması nedeniyle mal bildiriminde bulunamadığını, göreve başladıktan sonra yaşadığı sağlık sorunları nedeniyle unuttuğunu, söz konusu otomabili banka kredisiyle aldığını ve ödemelerini de düzenli olarak maaş hesabından yaptığını, mal gizleme amacının olmadığını beyan ettiği, davacıya isnat edilen fiilin sübuta erdiği belirtilerek iki yıl kademe ilerlemesinin durdurulması teklifi üzerine disiplin kurulunca davacının savunmasında belirttiği hususlar dikkate alındığında kastının bulunmadığı, olayda ağırlaştırıcı bir neden de bulunmadığı, bir yıl süreyle kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılması gerektiği belirtilerek teklifin reddine karar verildiği, Valilik Makamının 08.08.2012 tarihli ve 8912 sayılı işlemi ile davacının bir yıl süreyle kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılması üzerine bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Temyize konu kararda, davacının mal bildiriminde bulunması için kendisine yukarıda metnine yer verilen Yönetmelik hükmü uyarınca ihtarda bulunulması gerektiği belirtilmiş ve bu gerekliliğe uyulmaması nedeniyle işlemin iptaline hükmedilmiş ise de, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununun 22'nci maddesi uyarınca çıkartılan Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmeliğin, ilgilisine ihtarda bulunulmasının disiplin uygulamasına ilişkin bir zorunluluk olarak değerlendirilmesini gerektirecek bir hüküm içermediği, aksine maddenin devamında ihtara rağmen mal bildiriminde bulunmayanlar hakkında Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulacağının kurala bağlandığı, dolayısıyla bu durumun ilgili Kanun hükümleri kapsamında cezai koğuşturmaya ilişkin bir uygulama olduğu anlaşılmaktadır.
Bakılan olayda, her ne kadar İl Disiplin Kurulu tarafından ağırlaştırıcı bir neden bulunmadığı belirtilerek bir yıl süreyle kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının uygulanması gerektiği belirtilmiş ise de aynı kararda, davacının savunmasında belirttiği hususlardan hareketle suç işleme kastının olmadığı açık biçimde ifade edilmek suretiyle teklifin reddine karar verilmiş olduğu, bunun üzerine atamaya yetkili amir sıfatıyla Valilik Makamı tarafından dava konusu işlemin tesis edildiği görülmektedir.
Bu durumda, dava konusu işlemin yukarıda açık metnine yer verilen ve disiplin kurulunca teklifin reddi halinde atamaya yetkili amirlerin bir başka ceza verebileceklerine ilişkin düzenlemeye aykırı olduğu, işlemin bu nedenle iptaline hükmedilmesi gerekirken kararda belirtilen gerekçeye dayalı olarak hüküm kurulmasında hukuka uyarlık bulunmadığı anlaşıldığından İdare Mahkemesi kararının belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin reddiyle ile Mahkeme kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile sonucu itibarıyla onanmasına, temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerine bırakılmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 30/05/2016 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
Kaynak:memurunyeri.com
Telefon: +90 (312) 473 84 23
E-Posta: mts@mevzuattakip.com.tr
Adres: Çetin Emeç Bulvari Hürriyet Cad. No: 2/12 Çankaya ANKARA