www.mevzuattakip.com.tr

Belediye Başkanları ve Meclis Üyelerinin Özlük ve Sosyal Hakları

UYARI: Makale’nin tamamına, sitemize üye girişi yaptıktan sonra ulaşabilirsiniz. Siteye üye değilseniz, lütfen ÜYE OL butonuna tıklayarak üye olunuz. Üyelik esnasında, girilen bilgilerin şüpheli olması halinde, üyeliğiniz silinecektir.

Belediye Başkanları ve Meclis Üyelerinin Özlük ve Sosyal Hakları

Gazi SERT

İçişleri Bakanlığı Kontrolörü

Belediye başkanları ile belediye meclis üyeleri seçimle iş başına gelen ve Kanunlarla bir takım görev, yetki ve sorumluluklar verilen kamu görevlileridir. Belediye başkanları ve meclis üyelerine yerine getirecekleri kamu görevlerinde sarf edecekleri mesailer için ilgili Kanunlarla ödenekler ve sosyal haklar öngörülmüştür.

Belediye Başkanlarının Özlük ve Sosyal Hakları

Belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisi olan belediye başkanına, 5393 sayılı Belediye Kanunu ile diğer çok sayıda Kanunla verilmiş görev ve sorumluluklar vardır. Belediye başkanı, zamanının büyük bölümünü Kanunlarla verilmiş görevlerini yapmakla harcayacağı için, 5393 sayılı Belediye Kanunu?nda beldenin nüfusuna göre belirli miktarlarda ödenek verilmesi öngörülmüş, ayrıca 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince de sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası bakımından güvence altına alınmıştır.

Belediye Başkanlarının özlük hakları 5393 sayılı Belediye Kanunu?nun 39 uncu maddesinde düzenlenmiştir. Kanunda, belediye başkanlarına beldenin nüfusuna göre belirlenen gösterge rakamlarının Devlet memurları için belirlenen aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda aylık brüt ödenek verileceği öngörülmüştür.

Kanunda öngörülen göstergeler;

a) 10.000'e kadar olan beldelerde 70.000,

b) 10.001'den 50.000'e kadar olan beldelerde 80.000,

c) 50.001'den 100.000'e kadar olan beldelerde 100.000,

d) 100.001'den 250.000'e kadar olan beldelerde 115.000,

e) 250.001'den 500.000?e kadar olan beldelerde 135.000,

f) 500.001?den 1.000.000?a kadar olan beldelerde 155.000,

g) 1.000.001?den 2.000.000?a kadar olan beldelerde 190.000,

h) 2.000.001?den fazla olan beldelerde 230.000 gösterge.

Nüfusu 50.001'den az olan il merkezi beldelerde bu ödeneğin hesaplanmasında (c) bendinde belirtilen gösterge rakamı (100.000) esas alınacaktır.

Bu gösterge rakamlarına göre tarihler itibariyle 2009 yılı içerisinde belediye başkanlarına ödenecek aylık brüt ödenekler aşağıya çıkarılmıştır;

Yukarıda belirtilen brüt ödenekten gelir vergisi ve damga vergisi ile sigorta ve genel sağlık sigortası şahıs primi kesintileri yapılacaktır. (Genel sağlık sigortası prim kesintileri sağlık hizmetlerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna devrinden sonra yapılacaktır.)

Belediye başkanının görevli, izinli ve hasta bulunduğu sürelerde ödeneği kesilmeyecektir.

Ayrıca, bu ödeneğe ilave olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca Devlet memurları ile bakmakla yükümlü bulundukları için uygulanan sosyal hak ve yardımlar, aynı esas ve usûllere göre belediye başkanları ile bakmakla yükümlü bulundukları için de uygulanacak olup, söz konusu Kanunun 187 ve devamı maddelerinde devlet memurları için; emeklilik hakkı, aile yardımı ödeneği, doğum yardımı ve ölüm yardımı ödeneği hakları düzenlenmiş olup, bu haklar belediye başkanları da yararlandırılacaklardır. Bu haklara kısaca değinecek olursak;

F Emeklilik hakkı; belediye başkanlarının emeklilik ve malûllük hallerinde kendilerinin, ölümleri halinde dul ve yetimlerinin sahip bulundukları haklar 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu?nda düzenlenmiş olup, bu konu ?Belediye Başkanlarının Sosyal Güvenlik Hakları? başlığı altında değerlendirilmiştir.

F Aile yardımı ödeneği; belediye başkanının her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almayan eşi için 1500, çocuklarından herbiri için de 250 gösterge rakamının (72 nci ay dahil olmak üzere 0-6 yaş grubunda yer alan çocuklar için bir kat artırımlı) aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktar üzerinden ödenir. Ancak ikiden fazla çocuk için aile yardımı ödeneği verilmez. Aile yardımı ödeneği başkanın aylık maaş bordrosunda gösterilerek hiç bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenecektir. Belediye başkanının; evlenen çocukları, 25 yaşını dolduran çocukları (25 yaşını bitirdiği halde evlenmemiş kız çocukları ile çalışamayacak derecede malûllükleri resmi sağlık kurulu raporuyla tespit edilenler hariç), kendileri hesabına ticaret yapan veya gerçek veya tüzel kişiler yanında her ne şekilde olursa olsun menfeat karşılığı çalışan çocukları ile burs alan veya Devletçe okutulan çocukları için ödenek verilemez.

F Doğum yardımı ödeneği; başkan iken çocuğu dünyaya gelenlere 2500 gösterge rakamının aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktarda doğum yardımı ödeneği verilir. Doğum yardımı ödeneği hiç bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenir.

F Ölüm yardımı ödeneği; belediye başkanının memur olmayan eşi ile ikiden fazla dahi olsa aile yardımı ödeneğine müstehak çocuğu ölenlere en yüksek Devlet memuru aylığı (ek gösterge dahil) tutarında (9500 x maaş katsayısı), memurun ölümü halinde sağlığında bildiri ile gösterdiği kimseye, eğer bildiri vermemiş ise eşine ve çocuklarına, bunlar yoksa ana ve babasına, bunlar da yoksa kardeşlerine en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) iki katı tutarında (9500 x maaş katsayısı x 2) ölüm yardımı ödeneği verilir. Ölüm yardımı ödeneğinden hiçbir vergi ve kesinti yapılmaz.

Belediye Başkanlarının Sosyal Güvenlik Hakları

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile, belediye başkanları sosyal sigortalar ile genel sağlık sigortası bakımından güvence altına alınmıştır. Söz konusu Kanunun 4 üncü maddesi gereğince, belediye başkanları göreve başladıkları tarihten itibaren sigortalı sayılacaklar ve haklarında memurlar için uygulanan sigorta hükümleri uygulanacaktır. Yine Kanunun 60 ıncı maddesine göre, belediye başkanları göreve başladıkları tarihten itibaren genel sağlık sigortalısı sayılırlar.

Söz konusu Kanuna göre, belediye başkanlarının prime esas kazançların hesabında; büyükşehir belediye başkanları için bakanlık genel müdürünün, diğer belediye başkanları için ise öğrenim durumları itibarıyla 657 sayılı Kanuna göre yükselebilecekleri dereceyi aşmamak kaydıyla, 657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı ek gösterge cetvelinin ?VIII. Mülki İdare Amirliği Hizmetleri Sınıfı? bölümünün (d) bendinde belirtilenlerin prime esas kazançları, esas alınacaktır.

Belediye Meclis Üyelerinin Özlük Hakları

Belediye meclis üyeleri için 5393 sayılı Belediye Kanununda sadece huzur hakkı ödeneği ile izin hakkı öngörülmüştür. Kanunun 32 nci maddesine göre;

Meclis başkan ve üyelerine, meclis ve komisyon toplantılarına katıldıkları her gün için, 39 uncu madde uyarınca belediye başkanına ödenmekte olan aylık brüt ödeneğin günlük tutarının üçte birini geçmemek üzere meclis tarafından belirlenecek miktarda huzur hakkı ödenir. Huzur hakkı ödenecek gün sayısı, 20, 24 ve 25 inci maddelerde belirtilen toplantı günü sayısından fazla olamaz ve meclis üyelerine aynı gün için birden fazla huzur hakkı ödenemez. Meclisçe brüt olarak belirlenen huzur hakkı ödeneğinden gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılması gerekir.

Meclis üyeleri arasından encümen üyeliğine seçilen üyelere de huzur hakkı ödeneği öngörülmüştür. Söz konusu Kanunun 36 ncı maddesi gereğince;

Belediye encümeni başkan ve üyelerine, nüfusu 10.000'e kadar olan belediyelerde (3.500), nüfusu 10.001-50.000'e kadar olan belediyelerde (4.500), 50.001-200.000'e kadar olan belediyelerde (6.000) ve 200.001'in üzerinde olan belediyelerde ise (7.500) gösterge rakamının Devlet memurları için belirlenen aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda aylık brüt ödenek verilir. Encümenin memur üyelerine bu tutarların yarısı ödenir.

Meclis başkan ve üyeleri ile encümeni başkan ve üyelerine yapılacak söz konusu ödemelerden gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılması gerekir.

Meclis üyeleri hastalıkları süresince izinli sayılır. Ayrıca mazeretleri durumunda, bir yıl içindeki toplantı süresinin yarısını aşmamak şartıyla istekleri üzerine meclis tarafından izin verilebilir.

Gerek 5393 sayılı Belediye Kanunu ve gerekse 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu?nda meclis üyeleri ile encümene seçilen üyelere sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası açısından herhangi bir hak öngörülmemiştir.

Yukarıdaki açıklamalara göre, tarihler itibariyle 2009 yılı içerisinde meclis başkan ve üyeleri ile encümeni başkan ve üyelerine yapılacak aylık brüt ödenekler aşağıya çıkarılmıştır;

Telefon: +90 (312) 473 84 23
E-Posta: [email protected]
Adres: Çetin Emeç Bulvari Hürriyet Cad. No: 2/12 Çankaya ANKARA