|
|
www.mevzuattakip.com.tr |
Bu makale, belediyeler adına tescil ve kayıtlı olan araçlar motorlu taşıtlar vergisinden istisna iken belediyelere bağı su ve kanalizasyon idareleri, İETT, EGO vb kuruluşlar adına kayıt ve tescil edilen taşıtların durumunun ne olduğunun değerlendirilmesine ilişkindir.
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNE BAĞLI GENEL MÜDÜRLÜKLERE AİT ARAÇLARDA M.T.V.
Halil MEMİŞ
Bilindiği üzere, il özel idareleri, belediyeler, köy tüzel kişilikleri ile bunların üyesi oldukları mahalli idare birlikleri adına kayıt ve tescil edilen taşıtlar, motorlu taşıtlar vergisinden müstesnadır.
Peki, Belediyeler adına tescil ve kayıtlı olan araçlar motorlu taşıtlar vergisinden istisna iken belediyelere bağı su ve kanalizasyon idareleri, İETT, EGO vb kuruluşlar adına kayıt ve tescil edilen taşıtların durumu nedir?
Bilindiği üzere, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 3 ve 4 üncü maddelerinde;
"Madde 3-Motorlu Taşıtlar Vergisinin mükellefi; trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığınca tutulan sivil hava vasıtaları sicilinde adlarına motorlu taşıt kayıt ve tescil edilmiş olan gerçek ve tüzel kişilerdir."
"Madde 4-Aşağıda yazılı motorlu taşıtlar vergiden müstesnadır.
a) Genel ve özel bütçeli idareler, sosyal güvenlik kurumları ile il özel idareleri, belediyeler, köy tüzel kişilikleri ile bunların üyesi oldukları mahalli idare birlikleri ve Türkiye Kızılay Derneği adına kayıt ve tescil edilen taşıtlar (bu idarelere bağlı olup, ayrı tüzel kişiliği olan işletmeler ile özel kanunlarında malları Devlet malı sayılmış olan kuruluşların taşıtları hariç)
(...)
Motorlu taşıtlar vergisi ile ilgili muaflık ve istisna hükümleri, bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenir. Bu Kanunda yer almayan istisna ve muaflıklar hükümsüzdür." hükümleri yer almaktadır.
Bu itibarla, motorlu taşıtlar vergisi mükellefleri trafik sicili ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca tutulan sivil hava vasıtaları sicilinde adlarına motorlu taşıt kayıt ve tescil edilmiş olan gerçek ve tüzel kişiler olup; genel ve özel bütçeli idareler, sosyal güvenlik kurumları ile il özel idareleri, belediyeler, köy tüzel kişilikleri ile bunların üyesi oldukları mahalli idare birlikleri adına kayıt ve tescil edilen taşıtların motorlu taşıtlar vergisinden istisna olması gerekmektedir.
Ancak, yukarıda verilen maddedeki parantez içi hükmünde yer alan " bu idarelere bağlı olup, ayrı tüzel kişiliği olan işletmeler ile özel kanunlarında malları Devlet malı sayılmış olan kuruluşların taşıtları hariç" şeklindeki hüküm nedeniyle, belediyelere bağlı olup, ayrı tüzel kişiliği bulunan işletmeler ile özel kanunlarında malları devlet malı sayılmış olan kuruluşların taşıtlarının vergiye tabi tutulması yönünde bir uygulamaya gidilmektedir.
Esas itibariyle baktığımızda, belediyelere bağlı ve ayrı tüzel kişiliği olan idareler (Su ve kanalizasyon idareleri, İETT vb) de belediye hukukuna tabiidir. Tabii oldukları idari ve mali mevzuat aynıdır.
Öte yandan, 2560 sayılı İstanbul Su Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 1 inci maddesinde, İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresinin (İSKİ), İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğine haiz bir kuruluş olduğu; 21 inci maddesinin (a) bendinde, İSKİ'nin görevleri için kullandığı taşınmaz malların, tesislerin, işlemlerin ve faaliyetlerinin her türlü vergi resim ve harçtan muaf olduğu, 27'inci maddesinde, İSKİ'ye ait taşınır ve taşınmaz malların Devlet malı sayıldığı, EK 5'inci maddesinde ise, bu Kanunun diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
2560 sayılı Kanunda, bu idarelerin işlemlerinin ve faaliyetlerinin her türlü vergi resim ve harçtan muaf olduğu yönündeki hükme rağmen; Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin son fıkrasında yer alan "Motorlu taşıtlar vergisi ile ilgili muaflık ve istisna hükümleri, bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenir. Bu Kanunda yer almayan istisna ve muaflıklar hükümsüzdür. Ancak, uluslararası anlaşma hükümleri saklıdır." hükmü nedeniyle, 2560 sayılı Kanunun bu hükmünün motorlu taşıt araçları açısından uygulanması mümkün olmamaktadır.
Dolayısıyla; Büyükşehir Belediyesine bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğine haiz olan genel müdürlüklerin adına kayıt ve tescilli taşıtların motorlu taşıtlar vergisine tabi olması kaçınılmaz olmaktadır.
Kanaatimizce, 2560 sayılı Kanunda düzenlenen ve genel anlam ifade eden muafiyet ve istisna hükmünün, büyükşehir belediyelerine bağlı genel müdürlükler açısından da, 197 sayılı Kanuna ilave edilmesi ve bu idarelerin de Motorlu Taşıtlar Vergisi yükünden kurtarılması kaçınılmazdır.
Nitekim; 12.11.2012 tarih ve 6360 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyle, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “köy tüzel kişilikleri” ibaresinden sonra “ile bunların üyesi oldukları mahalli idare birlikleri” ibaresi eklenmiştir. Bu ibare eklenmeden önce, büyükşehir belediyelerine bağlı genel müdürlüklerde olduğu gibi, mahalli idare birlikleri için de aynı tartışma devam ediyordu ve birlikler MTV ödemek durumunda kalıyorlardı.
Söz konusu bendin; "a) Genel ve özel bütçeli idareler, sosyal güvenlik kurumları ile il özel idareleri, belediyeler, köy tüzel kişilikleri, bunların üyesi oldukları mahalli idare birlikleri ile büyükşehir belediyelerine bağlı ve ayrı tüzel kişiliği olan genel müdürlükler ve Türkiye Kızılay Derneği adına kayıt ve tescil edilen taşıtlar (belediyeler hariç bu idarelere bağlı olup, ayrı tüzel kişiliği olan işletmeler ile özel kanunlarında malları Devlet malı sayılmış olan kuruluşların taşıtları hariç)" şeklinde yeniden düzenlenmesi sorunu çözecektir.
Telefon: +90 (312) 473 84 23
E-Posta: [email protected]
Adres: Çetin Emeç Bulvari Hürriyet Cad. No: 2/12 Çankaya ANKARA