|
|
www.mevzuattakip.com.tr |
UYARI: Makale’nin tamamına, sitemize üye girişi yaptıktan sonra ulaşabilirsiniz. Siteye üye değilseniz, lütfen ÜYE OL butonuna tıklayarak üye olunuz. Üyelik esnasında, girilen bilgilerin şüpheli olması halinde, üyeliğiniz silinecektir.
KESİN HESABIN MECLİSÇE REDDİ
Gazi SERT
Hukukçu
E. İçişleri Bakanlığı Başkontrolörü
Giriş
Bütçe kesin hesabı, tahmini olarak düzenlenen bütçenin, hesap dönemi sonunda kesinleşen sonucudur. Belediyelerde bütçe hesabı mali yıl başında (1 Ocak) açılmakta mali yıl sonunda da (31 Aralık) kapanmaktadır. Bu itibarla, bütçe kesin hesabı, belediyenin yıl başından yıl sonuna kadar gerçekleşen, bir yıla ait gelir ve giderlerini ile finansmanını gösteren, belediye meclisinin onayıyla kesinleşen bir hesaptır.
İlgili bütçe yılına ait gerçekleşen gelir ve giderlerile finansman (borçlanma)tutarlarını gösteren bütçe kesin hesabı, bütçenin denetlenmesinde en temel faktörlerden biridir. Belediye meclisi, belediye başkanına bütçe ile vermiş olduğu ödenekleri yerinde harcayıp harcamadığı, yasal gelirleri toplayıp toplamadığı, usulüne uygun borçlanma yapıp yapmadığını kesin hesap üzerinden denetleyecektir.
Bu kapsamda, bütçe kesin hesabı;
a) Bütçeyle tahmin edilen yasal gelirlerin ne kadarının tahakkuk ve tahsil edildiği,
b) Bütçeyle tahmin edilen belediye giderlerinin ne kadarının gerçekleştiği ve verilen ödeneklerin yerinde harcanıp harcanmadığı,
c) Borçlanma usul ve tutarı,
ile ilgili kesinleşmiş verileri içerecektir.
Kesin Hesabın Hazırlanması ve Kabul Süreci
Bütçe kesin hesabı; mali hizmetler birimi tarafından mali yılın bitiminden itibaren hazırlanarak, üst yönetici (belediye başkanı) tarafından Nisan ayı içinde belediye encümenine sunulur. Encümen kesin hesabı en geç Nisan ayının sonuna kadar inceleyip, görüşü ile birlikte meclisin Mayıs ayı toplantısında görüşülmek üzere belediye başkanına sunar.
Belediye başkanı kendisine sunulan bir önceki yılın kesin hesabını Mayıs ayı toplantısında görüşülmek üzere belediye meclisinin gündemine alır ve meclisin onayına sunar.
Kesin hesabın belediye meclisinde görüşülmesi ve kesinleşmesinde, bütçeye ilişkin hükümler uygulanacaktır. Dolayısıyla, Meclise sunulan kesin hesabın;
- Bütçe Gider Kesin Hesabının,kurumsal kodlaması yapılan her birimin fonksiyonel sınıflandırmalarının birinci düzeyi,
- Bütçe Gelir Kesin Hesabının,gelirin ekonomik sınıflandırmasının birinci düzeyi,
- Finansmanın Ekonomik Sınıflandırması Kesin Hesabının ise,finansmanın ekonomik sınıflandırmasının birinci düzeyi,
itibariyletoplamları üzerinden oylanması gerekmektedir. Kesin hesabın tümü üzerinde ayrıca oylama yapılmayacaktır.
Belediye başkanınca meclise sunulan kesin hesap yukarıdaki belirtildiği şekilde meclisçe oylanacak, kesin hesapta kabul edilmeyen hususların gerekçeleri belirtilecektir. Şayet, meclisin incelemesinde suç teşkil eden hususlar tespit edilmişse, meclis başkanlığınca yetkili mercilere suç duyurusunda bulunulacaktır.
Kesin Hesabın Meclisçe Reddi ve Sonuçları
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 64 üncü maddesine göre, belediye meclisinin gerekçesiz olarak kesin hesabı reddetmesi (kabul etmemesi)mümkün değildir. Belediye meclisi, kendisine sunulan kesin hesapta kabul edilmeyecek hukuka aykırı hususlar var ise, bu hususları belirtmeksuretiyle kesin hesabı karara bağlayacaktır.
Belediye meclisince, kesin hesabın gerekçesiz olarak reddi durumunda, bu kararın hem belediye başkanı açısından hem de belediye meclisi açısından hukuki bir sonucu olacak mıdır?
5393 sayılı Kanunun 26ncı maddesinde, faaliyet raporunun meclis üye tamsayısının 3/4'ü oranında kabul edilmemesi (yetersizlik kararı verilmesi) durumunda, belediye başkanının Danıştay kararı ile düşürülme sürecinin başlatılacağına hükmedilmiş, ancak aynı Kanunda kesin hesabın Meclisçe reddi durumunda herhangi bir işlem öngörülmemiştir. Dolayısıyla, kesin hesabın Meclisçe kabul edilmemesinin belediye başkanı açısından hukuki bir sonucu olmayacaktır.
Diğer taraftan, belediye başkanının kesin hesabın reddine ilişkin Meclis kararını, 5393 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi gereğince (büyükşehir belediyelerinde 5216 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi gereğince), yeniden görüşülmek üzere beş gün (büyükşehir belediyelerinde 7 gün) içinde meclise iade etmesi, iade edilen kararda belediyemeclisi üye tam sayısının salt çoğunluğuyla ısrar edilmesi durumunda da,on gün içinde idari yargıda iptal davasıaçılması mümkündür.
Kesin hesabın reddinin Meclis açısından sonuçlarına bakacak olursak;
5393 sayılı Kanunun 18 inci maddesinde Meclisin görev ve yetkileri sayılmış olup, maddenin (b) bendinde “Bütçe ve kesinhesabı kabul etmek, bütçede kurumsal kodlama yapılan birimler ilefonksiyonel sınıflandırmanın birinci düzeyleri arasında aktarma yapmak” görev ve yetkisi Meclise verilmiştir. Söz konusu Kanunun 30 uncu maddesinin (a) bendindeise, Meclis kendisine kanunla verilen görevleri süresi içinde yapmayı ihmal eder ve bu durumbelediyeye ait işleri sekteye veya gecikmeye uğratırsa,İçişleri Bakanlığının bildirimi üzerine Danıştay’ın kararı ile feshedileceği öngörülmüştür.
Buna göre, Meclisin kesin hesabı gerekçesiz olarak reddetmesi, Meclisin görevini ihmal etmesi sonucunu doğurmaktadır. Ancak, kesin hesabın reddinin,belediyeye ait işleri sekteye veya gecikmeye uğratacağı söylenemez. Dolayısıyla, bu durumda meclisin feshine yönelik işlemlerin başlatılması da gerekmez.
Mülga 1580 sayılı Belediye Kanunun uygulandığı dönemde, kesin hesabın gerekçesiz reddinden dolayı meclisin feshine dair verilmiş Danıştay kararları mevcuttur. Ancak, mülga 1580 sayılı Kanunun meclisin feshini düzenleyen 53 üncü maddenin (3) nolu bendinde “Kanunen kendisine verilen görevleri süresi içinde yapmaktan çekinir ve bu hal belediye meclisine ait işleri sekteye veya gecikmeye uğratırsa” hükmü mevcuttu. 1580 sayılı yürürlükten kaldıran 5393 sayılı Belediye Kanunununmeclisin feshini düzenleyen 30 uncu maddesinin (a) bendinde ise “Kendisine kanunla verilen görevleri süresi içinde yapmayı ihmal eder ve bu durumbelediyeye ait işleri sekteye veya gecikmeye uğratırsa,” hükmüne yer verilmiştir.
Bu itibarla, Meclisçe kesin hesabın gerekçesiz reddi, belediyeye ait işleri sekteye veya gecikmeye uğratmayacağından, Meclisin feshinin de mümkün olmayacağı kanaatindeyiz.
Telefon: +90 (312) 473 84 23
E-Posta: [email protected]
Adres: Çetin Emeç Bulvari Hürriyet Cad. No: 2/12 Çankaya ANKARA