www.mevzuattakip.com.tr |
UYARI: Makale’nin tamamına, sitemize üye girişi yaptıktan sonra ulaşabilirsiniz. Siteye üye değilseniz, lütfen ÜYE OL butonuna tıklayarak üye olunuz. Üyelik esnasında, girilen bilgilerin şüpheli olması halinde, üyeliğiniz silinecektir.
MAHALLİ İDARELER GENEL SEÇİMİNDEN SONRA YAPILACAK İLK BELEDİYE MECLİS TOPLANTISI
Osman Can YENİCE*
Beş yılda bir yapılan mahalli idareler genel seçimleri 31 Mart 2019 tarihinde yapılmıştır. Bu seçimlerden sonra belediyelerin organlarının da seçileceği ilk belediye meclis toplantısının nasıl yapılacağı konusunu açıklamaya çalışacağız.
Belediye meclisinin ilk toplantısı:
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 19 uncu maddesine göre; “Belediye meclisi, seçim sonuçlarının ilânını takip eden beşinci gün belediye başkanının başkanlığında kendiliğinden toplanır. Meclis bu toplantıda, üyeleri arasından, gizli oyla meclis birinci ve ikinci başkan vekili ile en az iki kâtip üyeyi ilk iki yıl için görev yapmak üzere seçer. İlk iki yıldan sonra seçilecek başkanlık divanı yapılacak ilk mahallî idareler seçimlerine kadar görev yapar.
Başkanlık divanı seçimi üç gün içinde tamamlanır.
Meclise belediye başkanı, katılamaması durumunda meclis birinci başkan vekili, onun da katılamaması durumunda ikinci başkan vekili başkanlık eder. Ancak yıllık faaliyet raporunun görüşüldüğü meclis toplantısı meclis başkan vekilinin başkanlığında yapılır.
Başkanlık divanında boşalma olması durumunda kalan süreyi tamamlamak üzere yenisi seçilir.
Meclis başkanı, meclis çalışmalarında düzeni sağlamakla yükümlüdür.
Meclisin çalışması ve katılıma ilişkin esas ve usûller Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.”
Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliği’nin 5 inci maddesine göre; “Meclis, mahalli idareler seçim sonuçlarının ilânını takip eden beşinci gün belediye başkanının başkanlığında kendiliğinden toplanır. Başkanın toplantıya katılamaması durumunda en yaşlı üye toplantıya başkanlık eder. Başkan tarafından meclisin en genç iki üyesi geçici kâtip olarak davet olunur. Başkanlıkça yoklama yapılarak salt çoğunluğun mevcut olduğu tespit edildikten sonra meclis, birinci ve ikinci başkan vekillerini, en az iki kâtip üyeyi seçer. Kâtip üyeler seçildikten sonra en genç iki üye yerlerini seçilmiş kâtip üyelere bırakırlar.
Ayrıca, bu toplantıda encümene üye seçimi, il ve ilçe belediyeleri ile nüfusu 10.000’in üzerindeki belediyelerde plan ve bütçe komisyonuyla imar ve bayındırlık komisyonu, büyükşehir belediyelerinde ise plan ve bütçe, imar ve bayındırlık, çevre ve sağlık, eğitim, kültür, gençlik ve spor komisyonu ile ulaşım komisyonlarına ve gerekli görülmesi halinde diğer komisyonlara üye seçimi yapılır.”
Kanun ve Yönetmelik hükümleri birlikte değerlendirildiğinde;
-Belediye meclisi, seçim sonuçlarının ilânını takip eden beşinci gün herhangi bir davete gerek olmaksızın belediye başkanının başkanlığında kendiliğinden toplanacaktır.Takip eden beşinci gün tabiri kullanıldığından seçim sonuçlarının ilan tarihi beşinci günün hesaplanmasına dahil edilmeyecektir.
2972 sayılı Kanunun 23’üncü maddesine göre; “İl seçim kurulu başkanı büyük şehir belediye başkanlığına seçileni, ilçe seçim kurulu başkanı da belediye başkanlığı, belediye meclis üyelikleri ve il genel meclis üyeliklerine seçilenleri gösteren tutanağın bir suretini o seçim çevresinde derhal alışılmış usullerle ilan ettirir, bir suretini de bir hafta süre ile seçim kurulu kapısına astırır.” Dolayısıyla seçim sonuçlarının ilanından il ve ilçe seçim kurulu ilanını anlamak gerekir.Yüksek Seçim Kurulu, seçimin genel sonucunu ilan etmektedir. Seçim genel sonucunun ilanını beklemeye gerek yoktur. 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 19’uncu maddesinde seçimlerin genel sonucunun ilanı değil, seçim sonuçlarının ilanı öngörüldüğünden belediye meclisinin toplanacağı beşinci günün tespitinde sürenin, ilçe seçim kurulunun ilanını takiben hesaplanması gerekir.
-İlk toplantıya belediye başkanının katılamaması durumunda en yaşlı üye toplantıya başkanlık edecektir.
-En genç iki meclis üyesi geçici katip görev yapacaktır.
-Meclis bu toplantıda, üyeleri arasından, gizli oyla meclis birinci ve ikinci başkan vekili ile en az iki kâtip üyeyi ilk iki yıl için görev yapmak üzere seçer.
Kâtip üyeler seçildikten sonra en genç iki üye yerlerini seçilmiş kâtip üyelere bırakırlar.Dikkate alınması gereken husus Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliği’nin 19uncu maddesine göre ikisi yedek olmak üzere en az dört kâtip üye seçilir.Dolayısıyla bu toplantıda iki asil iki yedek katipüye seçilecektir.
-Seçilen meclis birinci ve ikinci başkan vekili ile iki kâtip üyebaşkanlık divanınıoluşturur.Meclis başkanlık divanı seçimi üç gün içinde tamamlanmak zorundadır. Başkanlık divanı seçimi bu süre içinde tamamlanmaz ise 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 30 uncu maddesi uyarınca meclisin feshi yönünde işlem yapılır.
Bu toplantıda ayrıca;
*Encümene üye seçimi,
*İl ve ilçe belediyeleri ile nüfusu 10.000’in üzerindeki belediyelerde plan ve bütçe komisyonuyla, imar ve bayındırlık komisyonu,
*Büyükşehir belediyelerinde ise plan ve bütçe, imar ve bayındırlık, çevre ve sağlık, eğitim, kültür, gençlik ve spor komisyonu ile ulaşım komisyonlarına ve gerekli görülmesi halinde diğer komisyonlara üye seçimi yapılır.
Seçimlerde oylama usulü:
Başkanlık divanı ve encümen üyeliği seçimleri gizli oylama ile yapılır. Komisyon üye seçimleri açık oylama ile yapılır.
Büyükşehir belediye meclisinin ilk toplantısı:
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nda büyükşehir belediye meclisinin ilk toplantısıyla ilgili bir düzenleme bulunmamaktadır. Kanunun 12 nci maddesinde büyükşehir ilçe belediye meclisleri ile bunların çalışma usul ve esaslarına ilişkin diğer hususlarda Belediye Kanunu hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş ancak büyükşehir belediye meclisi hakkında bir hüküm bulunmamaktadır.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun28’inci maddesine göre; “Belediye Kanunu ve diğer ilgili Kanunların bu kanuna aykırı olmayan hükümleri ilgisine göre büyükşehir ve ilçe belediyeleri hakkında da uygulanır.”
Büyükşehir belediye meclisinin ilk toplantısı hakkında da 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 19 uncu maddesi hükmünün uygulanması, seçim sonuçlarının ilânını takip eden beşinci güntoplantı yapılması gerektiği düşüncesindeyim.
Büyükşehir belediye meclisi ilçe meclislerinden gelen belediye meclis üyelerinden ve ilçe belediye başkanlarından oluşmaktadır. Bu nedenle beşinci günün hesabında sonucu en son alınan ilçenin seçim kurulunun ilanının dikkate alınması gerekir.
Telefon: +90 (312) 473 84 23
E-Posta: [email protected]
Adres: Çetin Emeç Bulvari Hürriyet Cad. No: 2/12 Çankaya ANKARA