|
www.mevzuattakip.com.tr |
Maalesef, Bolu’da meydana gelen elim yangında yetmiş sekiz canımızı kaybettik. Ölenle olana yapacak bir şey yok anlayışı ile yaklaşıp yapılan yanlış ve eksiklikleri tespit edip bundan sonra böyle olayların olmaması için ders almak yerine, hukuk çerçevesinde bakmadan yaklaşılmaması, yapana göre değil yapılana göre fikir beyan edilmesi, tavır alınması gerektiğini düşünüyoruz.
YANGIN FACİASININ ORTAYA DÖKTÜKLERİ/SAÇTIKLARI
Osman ÖZKAN
İçişleri Bakanlığı
Mahalli İdareler Başkontrolörü
Maalesef, Bolu’da meydana gelen elim yangında yetmiş sekiz canımızı kaybettik. Ölenle olana yapacak bir şey yok anlayışı ile yaklaşıp yapılan yanlış ve eksiklikleri tespit edip bundan sonra böyle olayların olmaması için ders almak yerine, hukuk çerçevesinde bakmadan yaklaşılmaması, yapana göre değil yapılana göre fikir beyan edilmesi, tavır alınması gerektiğini düşünüyoruz.
Basında yer alan bilgiler doğru ise söz konusu otelin yapı ruhsatı, varsa tadilat yapı ruhsatı ve yine varsa yapı kullanma izninde de ciddi sıkıntılar olduğu anlaşılmaktadır. Bu alanda yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni verme yetki ve sorumluluğu il özel idaresindedir. Ancak yapı ruhsatı ve ekleri olmadan fikir beyan etmek doğru olmayacağı için konunun bu boyutuna girilmeyecektir.
Konunun iyi anlaşılabilmesi için Anayasadan başlayarak mevzuatı ayrıntılı olarak çok açık seçik burada yazmayı uygun gördük. Öyle ki bu yazının mevzuat kısmını okuyanlar, aşağıda yapacağımız tekrara bile gerek duymayacaktır.
Anayasamızın 129. maddesinin 6. fıkrasına göre; memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında işledikleri iddia edilen suçlardan ötürü ceza kovuşturması açılması, kanunla belirlenen istisnalar dışında, kanunun gösterdiği idari merciin iznine bağlıdır.
4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 1. maddesine göre; bu Kanunun amacı, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı yargılanabilmeleri için izin vermeye yetkili mercileri belirtmek ve izlenecek usulü düzenlemektir.
Aynı Kanunun 2. maddesine göre; bu Kanun, Devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürüttükleri kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri ifa eden memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlar hakkında uygulanır.
Görevleri ve sıfatları sebebiyle özel soruşturma ve kovuşturma usullerine tabi olanlara ilişkin kanun hükümleri ile suçun niteliği yönünden kanunlarda gösterilen soruşturma ve kovuşturma usullerine ilişkin hükümler saklıdır.
Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali genel hükümlere tabidir.
5442 sayılı İl İdaresi Kanununun 11. maddesinin H fıkrasında; valinin, kamu düzenini ve güvenliğini veya kişilerin can ve mal emniyetini sağlamak amacıyla aldığı tedbir ve kararların uygulanması için adli kuruluşlar ile (D) fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla askerî kuruluşlar dışında, mahallî idareler dâhil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının itfaiye, ambulans, çekici, iş makinesi ve tedbirlerin zorunlu kıldığı diğer araç ve gereçlerinden yararlanabileceği, personeline görev verebileceği, kamu kurum ve kuruluşlarının, valinin bu konudaki emir ve talimatlarını yerine getirmek zorunda olduğu, aksi takdirde valinin, emir ve talimatlarını kolluk aracılığıyla uygulayacağı, bu fıkradaki yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya geciktirilmesi sebebiyle oluşan kamu zararı ile gerçek ve tüzel kişilerin Devlet tarafından karşılanan zararları ilgili idarece genel hükümlere göre sorumlu kamu görevlilerinden tazmin edileceği hükmü vardır.
5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 7. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendinde; Belediye sınırları dışındaki gayri sıhhî müesseseler ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerine ruhsat vermek ve denetlemek, il özel idaresinin yetkileri ve imtiyazları arasında sayılmıştır.
5393 sayılı Belediye Kanunun 14. maddesinde; belediyenin görev, sorumluluk ve yetki alanının belediye sınırlarını kapsadığı, aynı Kanunun 18. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendinde; kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek belediye meclisinin görev ve yetkileri arasında sayılmış, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 53. maddesinde; belediyenin belediye sınırları dışında yangın ve doğal afetler meydana gelmesi durumunda, bu bölgelere gerekli yardım ve destek sağlayabileceği hükme bağlanmıştır.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 97. maddesinde; belediyelerin bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkili olduğu hükmü bulunmaktadır.
2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 37. maddesinin A bendinin 3. alt bendinde; insan ve çevre sağlığı ile can ve mal güvenliği de dahil olmak üzere; belgeli yatırım ve işletmelerin belgeye esas olan vasıflarının, tarifelerinin, temizlik, intizam, servis, idare ve işletme tarzları ile diğer hususların denetlenmesine ve denetleme elemanlarının niteliklerine, atanmalarına ve yetkilerine ait konuların Cumhurbaşkanı kararı ile yürürlüğe girecek yönetmeliklerle düzenleneceği hükmü yer almıştır.
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin 58. maddesinin 1. fıkrasının 11. bendinde; baca temizliğinin, mahallin itfaiye teşkilatı tarafından yapılacağı, ancak, bu konuda itfaiye teşkilatından aldığı izin ile ve belediye encümeninin belirlediği fiyat tarifesi üzerinden faaliyet gösteren özel firmalar var ise, temizliğin onlara da yaptırılabileceği,
Aynı Yönetmeliğin 131. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; özel yapı, bina, tesis ve işletmelerin, mahalli itfaiye teşkilatı ile bunların bağlı veya ilgili olduğu bakanlık ve kamu kurum ve kuruluşlarının müfettişi, kontrolör veya denetim elemanları tarafından denetleneceği, bina sahibi, yöneticisi ve sorumluların denetim elemanlarınca binaların arzu edilen bütün bölümlerini ve teçhizatını göstermek, istenilen bilgi ve belgeleri vermek zorunda olduğu, denetim sonunda eksik bulunan ve giderilmesi istenilen aksaklıklar ile talep edilen önlemlerin öngörülen uygun süre içerisinde ilgililerce yerine getirilmesinin mecburi olduğu hükme bağlanmış, 132. maddesinde de işbirliği protokolünü düzenlemiştir.
Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin 6. maddesinin 1. fıkrasının (ğ) bendinde; belediye sınırları dışındaki olaylara müdahale etmek, (h) bendinde; Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik hükümlerine göre belediye meclisince tespit edilecek ücret karşılığında baca temizliği yapmak ya da belediye tarafından yetkilendirilmiş kişi ve kuruluşlara yaptırmak ve bacaları yangına karşı önlemler yönünden denetlemek, (j) bendinde; işyeri, eğlence yeri, fabrika ve sanayi kuruluşlarını yangına karşı önlemler yönünden denetlemek, bu konularda mevzuatın öngördüğü raporları vermek ve görüş bildirmek itfaiye teşkilatının görevleri arasında sayılmıştır.
Belediye İtfaiye Yönetmeliği Ek Madde 1’de; belediye itfaiye teşkilatına, Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmeliğin ilgili maddelerine göre yangına karşı alınan önlemleri gösteren itfaiye raporunun düzenlenmesi için EK-15 başvuru formu ile başvuru sahibinden, işyeri açma ve çalışma ruhsatı vermeye yetkili idareden veya ilgili bakanlıklardan müracaat gelmesi halinde, belediye itfaiye teşkilatının ilgili görevlisi tarafından başvuruya konu işyerinin yerinde inceleneceği ve itfaiye raporunun yapılan tespitler esas alınarak hazırlanacağı,
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre itfaiye raporu gerektirmeyen işyeri kapsamında yer alan işyerleri için belediye itfaiye teşkilatınca itfaiye raporu düzenlenmeyeceği, itfaiye raporu gerektirmeyen işyerleri için itfaiye raporu alınmak üzere başvurulması halinde başvuru sahibine itfaiye raporu düzenlenmeyeceği hususunun yazılı olarak bildirileceği,
…
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik ile Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin ilgili hükümleri gereği yangına karşı alınan önlemleri gösteren itfaiye raporlarına ilişkin bilgilerin elektronik ortamda kayıt altında tutulacağı ve itfaiye raporunun düzenlendiği gün itfaiye raporuna ilişkin kayıtların yetkili idareyle varsa elektronik ortamda paylaşılabileceği,
hükme bağlanmıştır.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 4. maddesine göre; Yetkili idare: belediye sınırları ve mücavir alanlar dışı ile kanunlarda münhasıran il özel idaresine yetki verilen hususlarda il özel idaresini ifade eder.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 5. maddesinde; … yetkili idarelerin, işyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapacakları denetimlerde bu hususların yerine getirilip getirilmediğini kontrol edeceği,
Turizm işletme belgeli tesislerin, işletme belgesinin düzenlenmesine esas hususlarla ilgili olarak sadece Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından denetleneceği, kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ile turizm alan ve merkezlerinde Çevresel Etki Değerlendirmesi olumlu kararı veya Çevresel Etki Değerlendirmesi gerekli değildir kararı verilen ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında yer alan yatırımlar için işyeri açma ve çalışma ruhsatının, yetkili idareler tarafından başka bir işleme gerek kalmaksızın on beş gün içinde verileceği hükmü yer almıştır.
Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmeliğin 9. maddesinin 7. fıkrasında; işyeri açma ve çalışma ruhsatını düzenleyen kurum veya kuruluşun, ruhsata ilişkin her türlü değişiklik veya iptal işlemini Bakanlığa bildirmekle yükümlü olduğu,
Aynı Yönetmeliğin geçici 3. maddesinin 3. fıkrasında; Mülga 7/12/2004 tarihli ve 5272 sayılı Belediye Kanunu ile 22/2/2005 tarihli ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihten önce verilen turizm işletmesi belgelerinin, işyeri açma ve çalışma ruhsatı yerine geçeceği, bu şekilde işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile belgelendirilmeyen tesislerde; ilave yapılaşma, belge sahibi değişikliği, ana faaliyet konusundaki işletmeci değişikliği durumunda işyeri açma ve çalışma ruhsatı isteneceği, ayrıca turizm işletmesi belgesi işyeri açma ve çalışma ruhsatı yerine geçen ve sonradan işyeri açma ve çalışma ruhsatı almamış olan tesislerin, yangın önlemlerinin yeterli olduğuna dair ilgili kurumdan uygunluk yazısı alarak 30/4/2024 tarihine kadar Bakanlığa ibraz edilmesinin zorunlu olduğu, verilen sürede istenilen uygun evrakın Bakanlığa gönderilmemesi halinde Kanunun 34. maddesi uyarınca tesisin belgesinin iptal edileceği hükme bağlanmıştır.
Turizm Yatırım, İşletme ve Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Yönetmeliğin 18. maddesinde; belgeli turizm işletmelerinde temizlik, intizam, servis, fiyat, idare ve işletme, belge almaya esas olan vasıflarla, personel niteliklerinin tespit ve denetimi yetkisinin Bakanlığa ait olduğu,
Sağlık ve çevre kirliliği ile ilgili denetimlerin, görevli kamu kurum ve kuruluşlarının tabip ve sağlık elemanlarınca, işyeri açma ve çalışma ruhsatları ile ilgili denetimlerin, işyeri açma ve çalışma ruhsatını veren kamu kurumu tarafından yapılacağını, ilgili mercilerin bu konularda yapacakları denetimlerde, denetim raporunun bir nüshasının Bakanlığa gönderileceği,
Aynı Yönetmeliğin 22. maddesinde; belgeli işletmelerin veya işletme belgesi talebinin değerlendirilmesine esas olacak denetimde; (a) Tamamlanan yatırımın, yatırım belgesine esas fikir projesine ve işyeri açma ve çalışma ruhsatına veya doğrudan işletme belgesi talebinde, dosyasındaki işyeri açma ve çalışma ruhsatına uygunluğunun,
…
(o) İnsan ve çevre sağlığı ile mal ve can güvenliğinin sağlanmasına, müşterinin haklarının korunmasına yönelik tedbirlerin inceleneceği,
hükmü yer almıştır.
Yukarıda verdiğimiz mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere; bu mevzuat hükümleri varken bu olayda yetkili ve sorumlu olanların yetki ve sorumluluklarını bilmemekle itham edebiliriz.
İdare/idarelerin sorumluluğunu değerlendireceğimiz için yukarıda ayrıntılı olarak mevzuat hükümlerini verdik ama bu elim olayda genel olarak baş sorumluların otelin sahibi, işleticisi ve yöneticileri olduğu tespitini yaparak başlarsak kimseye haksızlık etmemiş oluruz.
Basında yer alan haberlerde söz konusu otelin işyeri açma ve çalışma ruhsatının olduğu anlaşılıyor. Anılan otel işyeri açma ve çalışma ruhsatı olan bir otel ise İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 5. ve Turizm Yatırım, İşletme ve Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Yönetmeliğin 18. maddeleri hükmü çok açık olup denetimlerin, bu bağlamda itfaiye raporu ve yangın güvenliği yönüyle de işyeri açma ve çalışma ruhsatını veren Bolu İl Özel İdaresi ve başı Vali tarafından yapılması gerektiği değerlendirilmektedir. İl özel idarelerinin itfaiye teşkilatının olmaması mazeret olarak ileri sürülemez. 5302 sayılı Kanunun 7. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendi ve 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 11. maddesinin H fıkrasında valinin yetkisi çok açıktır. Burada işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı yönüyle yetki ve sorumluluk İl Özel İdaresi ve Vali de olmakla birlikte Kültür ve Turizm Bakanlığının da tamamen sorumsuz olduğu anlamı çıkmaz. Denetimlerinde itfaiye raporunu ve güncelliğini, yangın uyarı sistemini, yangın merdivenlerini denetlemeye ve denetletmeye engel bir durum yoktur. Kaldı ki Turizm Yatırım, İşletme ve Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Yönetmeliğin 22. maddesi kapsamında bu denetimleri yapması da gerekmektedir.
Söz konusu otel İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 5. maddesinde hükme bağlandığı gibi kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ile turizm alan ve merkezlerinde Çevresel Etki Değerlendirmesi olumlu kararı veya Çevresel Etki Değerlendirmesi gerekli değildir kararı verilen ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında yer alan yatırımlar için işyeri açma ve çalışma ruhsatı alan yerlerden ya da Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmeliğin geçici 3. maddesinin 3. fıkrası kapsamında verilen turizm işletmesi belgesinin, işyeri açma ve çalışma ruhsatı yerine geçen yerlerden ise iş biraz karışıyor.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 5. maddesinde; yer alan turizm işletme belgeli tesislerin, işletme belgesinin düzenlenmesine esas hususlarla ilgili olarak sadece Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından denetleneceği, kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ile turizm alan ve merkezlerinde Çevresel Etki Değerlendirmesi olumlu kararı veya Çevresel Etki Değerlendirmesi gerekli değildir kararı verilen ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında yer alan yatırımlar için işyeri açma ve çalışma ruhsatının, yetkili idareler tarafından başka bir işleme gerek kalmaksızın on beş gün içinde verileceği hükmüne göre itfaiye raporu olmadan işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmişse yine de “çoğun içinde az da vardır” hukuk ilkesi gereği yangın güvenliği yönüyle de denetimin işyeri açma ve çalışma ruhsatını veren Bolu İl Özel İdaresi ve başı Vali tarafından yapılması gerektiği değerlendirilmektedir. Burada da yukarıda belirttiğimiz gibi Kültür ve Turizm Bakanlığının tamamen sorumsuz olduğu anlamı çıkmaz. Denetimlerinde itfaiye raporunu ve güncelliğini, yangın uyarı sistemini, yangın merdivenlerini denetlemeye ve denetletmeye engel bir durum yoktur. Yine Turizm Yatırım, İşletme ve Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Yönetmeliğin 22. maddesi kapsamında bu denetimleri yapması da gerekmektedir.
Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmeliğin geçici 3. maddesinin 3. fıkrası kapsamında verilen turizm işletmesi belgesinin, işyeri açma ve çalışma ruhsatı yerine geçen yerlerden ise yangın güvenliği yönüyle de denetimin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılması gerektiği değerlendirilmektedir. Ayrıca söz konusu Yönetmeliğin; turizm işletmesi belgesi işyeri açma ve çalışma ruhsatı yerine geçen ve sonradan işyeri açma ve çalışma ruhsatı almamış olan tesislerin, yangın önlemlerinin yeterli olduğuna dair ilgili kurumdan uygunluk yazısı alarak 30/4/2024 tarihine kadar Bakanlığa ibraz edilmesinin zorunlu olduğu, verilen sürede istenilen uygun evrakın Bakanlığa gönderilmemesi halinde Kanunun 34. maddesi uyarınca tesisin belgesinin iptal edileceği hükmüne aykırı davranılmış ise otelin Bakanlık tarafından çoktan kapatılmış olması gerektiği değerlendirilmektedir.
Yangının olduğu otelin bulunduğu alan Bolu Belediyesinin sınırları ve mücavir alan sınırları içinde değildir. Hatta Bolu merkezinin mülki idare sınırı içinde de değildir. Mülki idare sınırı olarak Seben ilçesi sınırları içindedir. Bolu büyükşehir belediyesi de değildir. Otelin bulunduğu alan bir belde, belediyesi bulunan yerleşim yeri olmadığı için yukarıda Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin 58 ve 131. maddelerinde geçen mahallin itfaiye teşkilatı/mahalli itfaiye teşkilatından Bolu Belediyesi itfaiye teşkilatı anlaşılamaz. Bu bağlamda, Bolu Belediyesinin durumu Türkiye’deki herhangi bir belediyeden farklı değildir. Sınırları dışında zorunlu olarak yerine getireceği bir görev ve yetkisi yoktur. Ancak hayatın olağan akışında il sınırları içinde bir itfaiye raporu gerektiğinde başvurulabilecek ilk yerlerden biri ilin belediyesi olacaktır. Bu ayrımı tespit etmekte fayda vardır.
Yukarıda verdiğimiz mevzuat hükmünden anlaşılacağı üzere; Bolu Belediye Başkanlığı’nın belediye sınırları ve mücavir alanı sınırları dışında meydana gelen yangınlara müdahaleye çalışmak ve mevzuatın öngördüğü raporları vermek dışında bir denetim yapma, baca temizleme gibi görev, yetki ve sorumluluğu yoktur. İtfaiye raporuna bağlı olarak sonrasında denetim de yapamaz. Ancak işyeri açma ve çalışma ruhsatı veya onun yerine geçen belgeleri verenler, bu ruhsat ve belge geçerli olduğu sürece her zaman kapsamı içinde denetim yapabilir.
Basında yer alan Bolu Belediyesi itfaiye teşkilatınca düzenlenen ara rapor/raporu ilgililerin isteğine bağlı olarak ücreti karşılığı düzenlenen bir tespit olarak değerlendirmek mümkündür. İtfaiye raporu olarak değerlendirsek dahi Belediye İtfaiye Yönetmeliği Ek Madde 1’de; itfaiye raporlarının yetkili idareyle varsa elektronik ortamda paylaşılabileceğine ilişkin düzenleme yapılmak suretiyle açıkça bir zorunluluk getirilmemişken, paylaşılsaydı/paylaşılmalıydı gibi subjektif değerlendirme ve temennilerin hukuk düzeninde yeri yoktur. Usulde paralellik gereği yapılan başvurunun aksine bir düzenleme yoksa geri alınmasının mümkün olduğu, bu bağlamda Bolu Belediyesinin ve personellerinin basında ulaştığımız bilgilere göre idari ve cezai bir sorumluluğu olmadığı değerlendirilmektedir.
Birebir uymamakla birlikte zihin jimnastiği yapmak için biraz kıyaslama yapılmasında da fayda var. Araç muayenelerinde ağır kusurlu veya emniyetsiz araç tespiti yapıldığında araç çekici ile servise mi gönderiliyor yoksa bir ay içinde kusuru giderip gelin mi deniliyor? Ağır kusurlu veya emniyetsiz araç tespitinin herhangi bir yere bildirilmesi zorunluluğu var mı, söz konusu yetkili şirket bir yere bildiriyor mu? Durum böyle iken sorumluluk alanında olmayan bir alanda düzenlediği ve talep edene eksikleri gidermesi için bir örneğini verdiği ara raporu ilgili idarelere göndermemiş veya başvurunun geri çekilmesini kabul etmiş diye idare ve görevlileri sorumlu tutulabilir mi? Ara raporun gönderileceğine veya başvurunun geri çekilemeyeceğine ilişkin bir düzenleme var mı? Önceden düzenlenmiş objektif, genel hukuk kuralları yoksa gönderilseydi/yapılsaydı/paylaşılsaydı varsayım ve temennisi ile kimse suçlanamaz ve suçlu ilan edilemez.
Bolu Belediyesinin düzenlenen ara raporu İl Özel İdaresine veya Kültür ve Turizm Bakanlığı il teşkilatına göndermesi gerektiği yönünde görüş belirtenlerin, suçu haber verme suçunun işlendiğini ileri sürebilecekleri düşünülebilir. Ancak henüz o aşamada oluşmuş bir suç yoktur. İşyeri açma ve çalışma ruhsatına aykırı durumlar vardır, bunun yaptırımı da verilen sürede eksikler giderilmezse ruhsatın iptalidir.
Biz maalesef bir felaketle karşılaşınca en mükemmel beklenti ile isteklerde bulunuyoruz. Biraz zaman geçince her şeyi unutup kaldığımız yerden devam ediyoruz. Bu bağlamda, 1750 yataklı ve üç dört aylık kış sezonunda açık olduğu söylenen ve en yakın itfaiye birimine bir saatlik mesafede olan bir oteller bölgesinde niye bir geçici itfaiye birimi oluşturulmadığı, orman idaresinin itfaiyelerinin dahi orada niye konuşlandırılmadığını sormak gerekmez mi? Bolu Belediyesi ile işbirliği protokolü düzenleyip, sezonluk hizmet satın alması yapılamaz mıydı?
Bundan sonra bu tür elim olayların yaşanmaması için idarelerin araya iş sahiplerini sokmadan ruhsat ve rapor gibi belgeleri kendi aralarında yazışarak temin etmesinde fayda vardır.
Sonuç olarak; söz konusu otelin işyeri açma ve çalışma ruhsatı varsa, işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunan işyerlerinin yangın güvenliği dahil denetiminin işyeri açma ve çalışma ruhsatını veren idare tarafından yapılması gerektiği, bu bağlamda sorumluluğun Bolu İl Özel İdaresi ve başı Vali de olduğu değerlendirilmektedir. Ancak bu durumda Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın tamamen sorumsuz olduğu anlamına gelmez. Kültür ve Turizm Bakanlığının da denetimlerinde itfaiye raporunu ve güncelliğini, yangın uyarı sistemini, yangın merdivenlerini vb. denetlemesine ve denetletmesine engel bir durum yoktur.
Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmeliğin geçici 3. maddesinin 3. fıkrası kapsamında verilen turizm işletmesi belgesinin, işyeri açma ve çalışma ruhsatı yerine geçen yerlerden ise yangın güvenliği yönüyle de denetimin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılması gerektiği, bu bağlamda sorumluluğun Kültür ve Turizm Bakanlığı görevlilerinde olduğu değerlendirilmektedir. Eğer öyleyse bu otelin 30.04.2024 tarihinden sonra neden açık kaldığı da açıklığa kavuşturulmalıdır.
Basında yer alan bilgiler doğru ise söz konusu otelin yapı ruhsatı, varsa tadilat yapı ruhsatı ve yine varsa yapı kullanma izninde de ciddi sıkıntılar olduğu anlaşılmaktadır. Bu alanda yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni verme yetki ve sorumluluğu da İl Özel İdarededir.
Ayrıca iddia edilen 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun kapsamında, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı yargılanabilmeleri için izin vermeye yetkili mercilerin soruşturma izni vermesi ve verilen soruşturma izninin kesinleşmesinden sonra hazırlık soruşturmasına başlanılması gerekirken bazı memurlar tutuklanmıştır. Bu durum da açıkça Anayasa ve 4483 sayılı Kanun hükmüne aykırıdır. Hukukun ilkelerinden biri olan “usul esastan önce gelir” ilkesi çiğnenmiştir.
Son olarak, “adalet gerçekleşsin de isterse dünya batsın” diyemeyenler, “adalet gerçekleşsin ki dünya batmasın” noktasına gelemezler.
Telefon: +90 (312) 473 84 23
E-Posta: [email protected]
Adres: Çetin Emeç Bulvari Hürriyet Cad. No: 2/12 Çankaya ANKARA