2008 yılında 150 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinin kreş açma zorunluluğu kaldırılmıştı. Bunun yerine bu nitelikteki işyerlerinin özel sektördeki kreşlerden hizmet alması planlanıyordu ancak bu hayata geçmedi. Geçtiğimiz dönemde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı kadın çalışanlara yönelik parasal bir kreş desteği verilmesi yönünde çalışmalar yürüttü. Ancak bu çalışmalardan da bir sonuç çıkmadı. Dolayısıyla hem işyerlerinin kreş açma zorunluluğu kaldırılmış oldu, hem de özel kreşlerle anlaşma veya kreş desteği hayata geçmemiş oldu.
2013 YILINDA DEVREYE GİRDİ
16 Ağustos 2013’de yürürlüğe giren yönetmelik uyarınca 150 ve daha fazla kadın çalışanı olan işyerlerinin çocuk bakım yurdu kurması zorunluluğu getirildi. Yani kreş açma zorunluluğu aradan geçen 6 yıl sonrasında geri gelmiş oldu. Çocuk bakım yurdu açma zorunluluğu için yönetmelik 150 kadın çalışan şartı öngörüyor. Söz konusu şart için de aynı işverene bağlı büyükşehirlerde büyükşehir belediye sınırları içerisinde, diğer şehirlerde ise belediye sınırları içerisinde kalan bütün işyerlerindeki kadın çalışan sayıları birlikte hesaplanıyor.
AYNI ŞEHİRDEKİLER TEK SAYILIYOR
Yani Ankara'da bir şirketin Sincan’da 75, Aydınlıkevler'de 50 ve Kızılay’da 25 kadın çalışan varsa, rakam 150'ye çıktığı için kreş açma zorunluluğu bulunuyor.
YÜZDE 1'İ BİLE KAPSAMIYOR
SGK istatistiklerine göre Türkiye’deki 1 milyon 593 bin işyerinin 1 milyon 579 bin’inde çalışan sayısı 100’ün altında. Yani bu düzenleme ile işyerlerinin yalnızca yüzde 1’inden daha azı çocuk bakım yurdu açma zorunluluğu kapsamına girebilir. Bu rakam 150 kadın çalışan olarak belirlendiği için çok daha düşük bir kapsamdan bahsetmek mümkün.
DAHA ÇOK BANKALARI İLGİLENDİRİYOR
Bu zorunluluğun çok yüksek kadın çalışan sayısına sahip kamu kurum ve kuruluşları ile çok şubesi bulunan bankalar ve aynı ilde güvenlik hizmet veren işyerleri açısından geçerli olacağını söyleyebiliriz. Bu durumda da çocuk bakım yurtlarının nerede kurulacağı, çalışanların ve çocukların büyükşehirlerde uzun saatler süren ulaşım sonrası yurtlara çocuklarını götürüp götürmeyecekleri sorunu söz konusu.
YIRTMAK İÇİN İŞTEN ÇIKARIYORLAR
Mevcut düzenlemeye göre 150 kadın çalışanı olan tüm işyerlerinin yurt açma zorunluluğu var. Durum böyle olunca 150 kadın çalışanı olan işyerlerinin bile bir şekilde bu sayıyı 149’da sabitlediğini, kadın çalışanları başka bir sigorta dosyasına taşıdığını veya işten çıkardığını görüyoruz. Dolayısıyla bu konu düzenlenirken daha bütüncül ve bütün maddi yükümlülüğü işverene yıkmayan bir anlayış benimsenmelidir.