Kamu hizmetlerinde vatandaş memnuniyetinin ve denetim faaliyetlerinde etkinliğin artırılması amacıyla "Rehberlik, Teftiş ve Denetim Faaliyetlerinin Düzenli ve Etkin Bir Şekilde Yerine Getirilmesi" konulu Cumhurbaşkanlığı genelgesi 26 Kasım 2024 tarih ve 32734 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Genelgeyle, kamu hizmetlerinin etkin, verimli, saydam ve hesap verebilir şekilde sunulması, rehberlik, teftiş ve denetim faaliyetlerinin düzenli ve kapsamlı yürütülmesi için bir dizi önemli düzenlemenin hayata geçirilmesi hedeflenmektedir.
Genelgede dikkati çeken önemli bir nokta rehberlik, teftiş ve denetim faaliyetlerinin düzenli ve etkin bir şekilde yerine getirilmesinde Devlet Denetleme Kurulu’nun daha aktif rol alması ve kamu kurum ve kuruluşlarının inceleme ve denetleme faaliyetlerinin etkin şekilde yürütülmesi amacıyla rehberlik, teftiş ve denetimle görevli birimlerin çalışmalarının takibi ve koordinasyonuyla ilgili işlemlerin Devlet Denetleme Kurulu’nca yapılacak olmasıdır.
Hedef: Vatandaş Memnuiyeti
Genelgeye göre, eğitim, sağlık, gıda, ticaret gibi alanlar başta olmak üzere tüm kamu hizmetlerinin vatandaş memnuniyetini artırmayı esas alan bir anlayışla sunulması temin edilecek.
Kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde, talep ve ihtiyaçların en hızlı şekilde usulüne uygun karşılanması sağlanacak. Kayıt dışılığın ve fahiş fiyat uygulamalarının önlenmesi, güvenilir gıda temin edilmesi, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, sağlık hizmetlerinde insan hayatının esas alınması gibi vatandaşların günlük yaşamını doğrudan etkileyen her türlü işlem ve uygulamanın ilgili mevzuata uygun olarak yerine getirilmesi ve denetlenmesi sağlanacak.
Genelge kapsamında, kamu görevlilerinin niteliklerine uygun birim ve görevlerde çalıştırılması, çalışma disiplini ve iş performansının artırılması, kamu kaynaklarının azami tasarruf ve verimlilik esasına göre kullanılması sağlanacak. Tüm kamu kaynaklarının azami tasarruf ve verimlilik esasına göre kullanılıp kullanılmadığı kontrol edilecek.
Sorunlar mahallinde hızlıca, ilk elden çözüme kavuşturulacak ve böylece kamu yönetimine duyulan güven ve itimat korunacak. Ayrıca, vatandaşların usulüne uygun müracaat ve şikayetleri titizlikle incelenip çözüme kavuşturulacak. Kamu kurumlarına intikal eden başvurularla ilgili inceleme, denetim veya soruşturmalara ivedilikle başlanacak, sorumlular hakkında gerekli idari ve cezai işlemler uygulanacak.
Rehberlik Esaslı Denetim
Kamu kurum ve kuruluşlarında, denetim personeli ve sıralı amirlerce uygulanan denetleme faaliyetleri, bundan sonra rehberlik ve denetim faaliyeti şeklinde uygulanacak.
Rehberlik esaslı denetim, denetime tabi kurumlar ile gerçek ve tüzel kişilerin cari işlemleri dahil tüm faaliyet ve işlemlerinin kontrol ve denetimi, usulsüzlükleri önleyici denetim ve kamu hizmetlerinin iyileştirilmesi ile hizmet sunum kapasitesinin geliştirilmesine katkı sağlayan performans denetimi çalışmalarını kapsayacak.
Kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet kalitesi ve performansının artırılması, denetim görevi esnasında kamu hizmetinin gerekleriyle bağdaşmayan usul, yöntem ve uygulamalar tespit edilerek eksiklik veya hataların öncelikle yerinde giderilip düzeltilmesi sağlanacak, hataların düzeltilmesi, eksikliklerin giderilmesi ve çözüm önerileri sunulması amacıyla ilgili kurumlara ve personele rehberlik edilecek.
Denetimde Teknolojik Dönüşüm
Denetim bilgi sistemleri, büyük veri, yapay zeka uygulamaları gibi teknolojik imkanlar da kullanılarak kapsamlı ve düzenli denetimler yapılacak. Denetlemeler; denetim dışı alan bırakılmayacak şekilde, tam bir tarafsızlıkla yerine getirilecek ve risk analizi esaslı denetimler ile hataları önleyici tedbirler alınacak.
Görevleri sırasında gerekli yardım, bilgi, evrak, kayıt ve belgeleri istemeye yetkili denetim görevlilerinin bu kapsamdaki isteklerinin ilgili mevzuat çerçevesinde yerine getirilmesi sağlanacak.
Kamu kurum ve kuruluşlarının inceleme ve denetleme faaliyetlerinin etkin şekilde yürütülmesi amacıyla rehberlik, teftiş ve denetimle görevli birimlerin çalışmalarının takibi ve koordinasyonuyla ilgili işlemler Devlet Denetleme Kurulunca yapılacak.
İlgili birimlerin yıllık çalışma programları, faaliyet raporları ve diğer çalışmalarının düzenli izlenmesi ve değerlendirilmesi için Kurul tarafından gerekli takip sistemi oluşturulacak.