Memurlar hediye alabilir mi?
Devlet memurlarının doğrudan veya aracı eliyle hediye almalarına veya alacakları hediyelerin değeri ve türüne göre nasıl bir yasağın söz konusu olduğu konusunda uygulamada bazı tereddütler görülebiliyor.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu “Hediye alma, menfaat sağlama yasağı” başlıklı 29 uncu maddesinde, memurların hediye alma yasağına ilişkin hususları düzenlerken, genel bir yasak getirmenin yanı sıra hediye alma yasağının kapsamını belirleme konusundaki yetkiyi de Kamu Görevlileri Etik Kuruluna bırakmıştır.
Bu düzenlemeyle, memurların doğrudan veya aracı eliyle hediye istemeleri ve görevleri sırasında olmasa dahi menfaat sağlama amacıyla hediye kabul etmeleri yasaklanmış ancak yasağın kapsamı belirlenmemiştir.
Öte yandan, Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri İle Başvuru Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelikte “hediye”; kamu görevlisinin tarafsızlığını, performansını, kararını veya görevini yapmasını etkileyen veya etkileme ihtimali bulunan, ekonomik değeri olan ya da olmayan, doğrudan ya da dolaylı olarak kabul edilen her türlü eşya ve menfaat olarak tanımlanmıştır.
KABUL EDİLMESİ YASAK OLMAYAN HEDİYELER
Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri İle Başvuru Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelikte, kamu görevlilerinin hediye alma yasağı kapsamında sayılmayan hususlara yer verilmiştir. Buna göre;
Görev yapılan kuruma katkı anlamına gelen, kurum hizmetlerinin hukuka uygun yürütülmesini etkilemeyecek olan ve kamu hizmetine tahsis edilmek, kurumun demirbaş listesine kaydedilmek ve kamuoyuna açıklanmak koşuluyla alınanlar (makam aracı ve belli bir kamu görevlisinin hizmetine tahsis edilmek üzere alınan diğer hediyeler hariç) ile kurum ve kuruluşlara yapılan bağışların,
-Kitap, dergi, makale, kaset, takvim, cd veya benzerlerinin,
-Halka açık yarışmalarda, kampanyalarda veya etkinliklerde kazanılan ödül veya hediyelerin,
-Herkese açık konferans, sempozyum, forum, panel, yemek, resepsiyon veya buna benzer etkinliklerde verilen hatıra niteliğindeki hediyelerin,
-Tanıtım amacına yönelik, herkese dağıtılan ve sembolik değeri bulunan reklam ve el sanatları ürünlerin
memur tarafından kabul edilmesi yasak değildir.
KABUL EDİLMESİ YASAK OLAN HEDİYELER
Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri İle Başvuru Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik;
-Görev yapılan kurumla iş, hizmet veya çıkar ilişkisi içinde bulunanlardan alınan karşılama, veda ve kutlama hediyeleri, burs, seyahat, ücretsiz konaklama ve hediye çekleri,
-Taşınır veya taşınmaz mal veya hizmet satın alırken, satarken veya kiralarken piyasa fiyatına göre makul olmayan bedeller üzerinden yapılan işlemleri,
-Hizmetten yararlananların vereceği her türlü eşya, giysi, takı veya gıda türü hediyeleri,
-Görev yapılan kurumla iş veya hizmet ilişkisi içinde olanlardan alınan borç ve kredileri
hediye alma yasağı kapsamında değerlendirmiştir.
AMİRİN MEMURDAN HEDİYE ALMASI
Devlet Memurları Kanunu, amirin maiyetindeki memurlardan özel bir menfaat temin edecek bir talepte bulunmasını ve hediye almasını yasaklamıştır.
657 sayılı Kanunun bu yasağına göre, amirin hiçbir şekilde emri altındaki memurdan hediye kabul etmemesi gerekmektedir.
HEDİYE ALMA YASAĞINA UYULMAMASININ YAPTIRIMI
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, “Görevi ile ilgili olarak her ne şekilde olursa olsun çıkar sağlamak,” fiilini işleyen memurlara kademe ilerlemesin durdurulması cezası verilmesine hükmetmiştir. Buna göre, hediye alma yasağına aykırı davranarak hediye kabul eden memurlar hakkında kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilmesi mümkün olabilmektedir.
Öte yandan, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması Rüşvet Ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunda; Kanunun daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde haksız mal edinene üç yıldan beş yıla kadar hapis ve beş milyon liradan on milyon liraya kadar ağır para cezası verileceğine hükmetmiştir.
Buna göre, hediye almak suretiyle haksız mal edinen Devlet memurları hakkında ceza kovuşturması da yapılabilecektir.
Kaynak:memurhaber.com