Türkiye’nin Net Sıfır Emisyon Hedefi İçin Yerel Ayağı Güçleniyor
9 Temmuz 2025 tarihli ve 32951 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7552 sayılı İklim Kanunu, Türkiye’nin yeşil büyüme vizyonu ve net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda iklim değişikliğiyle mücadeleyi yasal çerçeveye kavuşturdu. 2 Temmuz 2025 tarihinde TBMM’de kabul edilen kanun, sera gazı emisyonlarının azaltılması ve iklim değişikliğine uyum faaliyetlerinin planlama, uygulama, izleme ve denetimini içeren kapsamlı bir sistem getiriyor.
Bu kapsamda, yerel yönetimler, iklim politikalarının planlayıcısı, uygulayıcısı ve izleyicisi olarak tanımlanıyor. Kanunun yerel düzeydeki en dikkat çekici düzenlemelerinden biri ise her ilde kurulması zorunlu hale gelen “İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu”.
İklimle Mücadelede İl Bazlı Koordinasyon Zorunlu Hale Geldi
Vali başkanlığında oluşturulacak İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı taşra teşkilatının sekretaryasında çalışacak. Kurul, ilde faaliyet gösteren ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının il/bölge düzeyindeki temsilcileri ile yerel yönetimlerin katılımıyla teşekkül edecek.
- Büyükşehir statüsünde olan illerde büyükşehir belediyeleri,
- Diğer illerde ise il belediyesi ile il özel idareleri, Kurul’da doğrudan temsil edilecek.
Bu yapılanmayla, yerel yönetimlerin iklim politikalarının belirlenmesinde ve uygulanmasında aktif rol üstlenmesi sağlanacak.
Yerel İklim Eylem Planları Hazırlanacak
Kurulun en kritik görevi, her ilin coğrafi ve sektörel özelliklerine uygun "Yerel İklim Değişikliği Eylem Planı"nı hazırlamak. Bu planlar;
- Sera gazı emisyonlarının azaltılması,
- İklim değişikliğine uyum sağlanması,
- Adil geçiş ilkesinin gözetilmesi
gibi temel hedefleri içerecek. Planların oluşturulmasında, iklim modellerine dayalı sektörel risk analizlerinden ve kurumlar arası bilgi paylaşımından yararlanılacak. İlgili kurum ve kuruluşlar, eylem planlarının hazırlanması ve izlenmesi sürecinde talep edilen belge ve verileri sağlamakla yükümlü olacak.
Ulusal ve Yerel Stratejiler Uyumlu Hale Getirilecek
Yerel iklim eylem planları, İklim Değişikliği Başkanlığı koordinasyonunda hazırlanan ulusal iklim stratejileriyle uyumlu olacak şekilde yapılandırılacak. Böylece yerelde alınan kararlar ve uygulamalar, ulusal hedeflere katkı sağlayacak biçimde bütüncül ve senkronize bir sistemle ilerleyecek.
Son Tarih: 31 Aralık 2027
İl düzeyindeki tüm yerel iklim değişikliği eylem planlarının en geç 31 Aralık 2027 tarihine kadar tamamlanması gerekiyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, gerekli görülmesi durumunda bu süreyi bir yıla kadar uzatabilecek.
Belediyeler İklim Liderliği Görevine Hazır
Yeni düzenlemeyle birlikte belediyeler artık sadece hizmet sunan idareler değil; iklim değişikliğiyle mücadelenin yerel taşıyıcıları ve bölgesel liderleri olarak konumlanıyor. Planlama, uygulama, kaynak yönetimi ve izleme alanlarında daha fazla yetki ve sorumluluk üstlenerek Türkiye’nin iklim hedeflerine ulaşmasında kritik rol oynayacaklar.