Kamu İhalelerinde Fiyat Farkı, Ek Fiyat Farkı ve Artırımlı Fiyat Farkı Hesaplamaları

Mehmet KOYUNCU

İçişleri Bakanlığı Kontrolörü

1. Giriş

Fiyat farkı uygulaması, kamu ihalelerinde sözleşme süresi boyunca maliyet artış ve azalışlarını dengelemek için yapılan bir düzenlemedir. Fiyat farkı hesaplaması, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında ihalesi gerçekleştirilen ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre sözleşmeye bağlanan mal ve hizmet alımı ile yapım işleri için yapılacaktır. Fiyat farkı ödeneceğine ilişkin hususlara 4735 sayılı Kanunun 8’inci maddesinde değinilmiş olup, söz konusu üç ihale türü için de ayrı düzenleme yapılmıştır.

2. Fiyat Farkı Ödemesinde Ortak Hükümler

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre ihale veya Kanunun 22’nci maddesince doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirilen mal alımı, hizmet alımı ve yapım işleri için fiyat farkı ödenebilecektir. Fiyat farkı ödenebilmesi için ihale idari şartnamesi ve sözleşmede fiyat farkı ödenip ödenmeyeceği, eğer ödenecekse ne şekilde ödeneceğinin belirtilmesi gereklidir. Sözleşmede yer alacak fiyat farkı hükümlerinde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamayacaktır. 

Fiyat farkı hesabı işin yapıldığı, malın alındığı veya yapımın gerçekleştiği aya ilişkin endeks (ÜFE endeksi) belli olduktan sonra yapılmalıdır. Uygulama ayındaki endeksler belli olmadan hakediş düzenlenir veya fatura kesilir ise fiyat farkı daha sonra hesaplanabilecektir. Fiyat farkı sözleşme bedeline dahil edilmediğinden sözleşme bedeli değişmeyecektir. Fiyat farkı yalnızca Türk Lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde ödenebilecektir. Yabancı menşeili malzeme kullanımında veya alımında kur değer artışına istinaden fiyat farkı ödemesi yapılamayacaktır. Avans ödemesi yapılan hallerde, ödenen avans miktarı düşüldükten sonra fiyat farkı hesaplaması yapılabilecek; hakedişin düzenlendiği tarihteki güncel fiyat, sözleşme fiyatından düşükse ödenen avans miktarı düşülmeden fiyat farkı hesabı yapılacaktır.

3. Mal Alımı İhalelerinde Fiyat Farkı Hesabı  

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 2’nci maddesine göre elektrik, doğal gaz, ilaç, petrol ürünleri ve sıvılaştırılmış petrol gazı ürünleri alımlarında ve sayılanlar harici sözleşme süresi 180 günü aşan mal alımlarında yalnızca 180 günden sonra alınan kısım için fiyat farkı ödenebilecektir.

Birim fiyatlı sözleşmelerde teslim edilen mal kalemleri, götürü bedel sözleşmelerde ise teslim yüzdesine göre fiyat farkı hesabı yapılacaktır. Elektrik, doğal gaz, petrol ürünleri ve sıvılaştırılmış petrol gazı ürünleri alımlarında EPDK tarafından açıklanan fiyatlar üzerinden; ilaç alımlarında Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan depo fiyatı üzerinden; sözleşme süresi 180 günü geçen diğer mal alımlarında ise malın teslim edildiği aydaki güncel endekse göre hesaplama yapılacaktır. Güncel endeks ise Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci maddesinde belirtildiği gibi TÜİK’in internet sitesinde yayınlanan o ayki endeks rakamlarında ‘Genel’ diye belirtilen kısımdaki rakamdır. Hesaplama ise yine Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci maddesinde belirtilen formüle göre yapılacaktır. 

Sözleşmede belirtilen tarihten sonra teslim edilen mal alımlarında sözleşmede belirtilen gün ile teslim edildiği gündeki fiyatlardan düşük olanı için fiyat farkı hesaplanacaktır. Sözleşme süresinden önce yapılan teslimlerde ise malın teslim edildiği tarihteki endekse göre hesaplama yapılacaktır. Mücbir sebeplerin doğması halinde verilen süre uzatımlarında, malın yeni belirlenen süreden önce teslim edilmesi halinde teslim edildiği tarihteki endeks; belirlenen süreden sonra teslim edilmesi halinde ise belirlenen tarihteki endeks ile teslim edildiği tarihteki endeksten düşük olanı dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.

Ücret, vergi ve sigorta artışlarından dolayı fiyat farkı hesaplanamayacak olup, ÖTV muafiyeti olan kurumlarca yapılacak mal alımlarında fiyat farkı ÖTV hariç hesaplanacaktır.

İhale idari şartnamesinde ve sözleşmesinde fiyat farkı ödenmeyeceği belirtilmiş olmasına rağmen 4735 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinde belirtilen mücbir sebeplerin gerçekleşmesi halinde ve idareden kaynaklı kusurlarla teslimatın yapılamaması halinde süre uzatımı verilirse sözleşmedeki teslimat süresinin 3 aydan kısa olan alımlarda teslimatın 3 aydan fazla gecikmesi; sözleşmedeki teslimat süresi 3-12 ay olan alımlarda teslimatın 6 aydan fazla gecikmesi hallerinde fiyat farkı ödenebilecektir.

Fiyat farkı ödenmesi öngörülmediği halde yukarıda belirtilen sebeplerden dolayı fiyat farkı ödenecek ise Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci maddesinde belirtilen formülün bazı değerlerinde değişiklik yapılarak hesaplama yapılacaktır. Söz konusu formüldeki A1 değeri, ihale tarihindeki fiyatı işaret ederken bahse konu şekilde fiyat farkı ödenmesi halinde sözleşmeye göre malın teslim edilmesi gereken tarihteki fiyatı; A2 değeri malım teslim edilmesi gereken tarihteki fiyatı gösterir iken süre uzatımı sonucu malın yeni teslim edilen tarihteki fiyatı işaret edecektir. Ancak idareden kaynaklı sebeplerle süre uzatımı verilmesi halinde ise A2 değeri malın teslim edildiği tarihteki fiyatını gösterecektir.

4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Geçici 6’ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre İhale dokümanında fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunmayan sözleşmeler ile hüküm bulunmakla birlikte sadece girdilerin bir kısmı için fiyat farkı hesaplanan sözleşmelerin 01.01.2022-31.12.2023 tarihleri arasında yapılan mal teslimleri için bahse konu maddeye göre fiyat farkı hesap edilecektir.

4. Hizmet Alımı İhalelerinde Fiyat Farkı Hesabı  

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 2’nci maddesine göre araştırma ve geliştirme, piyasa araştırması, anket, tanıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, mesleki eğitim, fotoğraf, film, fikri ve güzel sanatlar gibi nitelikleri itibarıyla kısa süreli hizmetler ile sigorta, muhasebe ve 4734 sayılı Kanun’un 48’inci maddesinde yer alan danışmanlık hizmetlerinden mali ve hukuki nitelikteki hizmetlere fiyat farkı ödenemeyecektir. Sayılanlar harici yapılan hizmet alımı ihalesi ve doğrudan teminler için fiyat farkı ödenebilmesi için ise yazının ortak hükümler başlığında belirtildiği gibi ihale idari şartnamesinde ve sözleşmede fiyat farkı ödeneceğinin belirtilmiş olması gereklidir.

Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci maddesinde belirtildiği üzere Sağlık Uygulama Tebliği’nde fiyatları belli olan teşhis ve tedaviye yönelik hizmet alımları, elektronik haberleşme hizmeti ve bunların dışında kalan diğer hizmet alımları için üç ayrı formül belirlenmiş, formüllerde bulunan değerlere de yine aynı maddede yer verilmiştir.

İhale dokümanında çalışacak personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile çalışmış olduğu aydaki brüt maliyeti arasındaki fark, fiyat farkı hesaplanmaksızın ödenir veya kesilir. Çalışacak personele brüt asgari ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, çalıştığı aydaki brüt maliyeti hesap edilerek ve bu maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı da dahil edilerek fiyat farkı hesap edilecektir. Ayrıca fazla çalışma karşılığı ödenen miktar için de fiyat farkı hesaplanacaktır. İşçinin çalışmış olduğu aydaki kısa vadeli prim oranı ile idari şartnamedeki kısa vadeli prim oranı arasında farklılık olması halinde ise söz konusu fark için fiyat farkı hesap edilecektir.

Hizmet alımının yapıldığı süre 365 günü aşıyor ise tüm maliyetler için fiyat farkı hesap edilmesi zorunludur. Eğer 365 günü aşmıyor ise işçilik maliyetindeki artışlar için fiyat farkı hesap edilecek, diğer maliyetler için fiyat farkı hesap etmek idarenin takdirinde olacaktır.

Birim fiyat üzerinden sözleşmeye bağlanan işlerde, herhangi bir iş kaleminin fiyatı sözleşmede belirtilmemiş veya daha ek bir iş yapılmış ise yapılan işin fiyat farkı işin yapıldığı tarihteki fiyat ve endeks dikkate alınarak hesap edilecektir.

Sözleşmede belirtilen süre bitmiş olmasına rağmen halen devam eden işlerde fiyat farkı hesap edilirken sözleşmedeki iş bitim tarihi ile işin fiilen bitirildiği tarihteki hangi fiyat düşük ise o fiyat/endeks veya ortalama fiyatlardan düşük olanı esas alınacaktır.

Teşhis ve tedaviye yönelik yapılan hizmet alımlarında sözleşme puanlama birimine bağlı olarak yapıldığı takdirde, hizmetin ihalenin yapıldığı tarih ile işin yapıldığı tarihteki fiyat değişimleri Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci maddesinde belirtilen fiyat farkı hesabı yapılmaksızın aradaki fark ödenir. İhale sözleşmeye bağlandıktan sonra Sağlık Uygulama Tebliği’nde belirtilen katsayıların değişmesi sonucu ayrıca bir fiyat farkı hesaplanmayacaktır.

Mal alımı ihalelerinde olduğu gibi hizmet alımı ihalelerinde de mücbir sebep hallerinin doğması veya idarenin kusuru nedeniyle işin yapılamaması neticesinde sözleşme belirtilmese dahi fiyat farkı ödenecektir. Kusur yükleniciden kaynaklı ise sözleşmeye göre işin yapılması gereken tarih ile işin fiilen yapıldığı tarihteki düşük olan endeks dikkate alınarak fiyat farkı hesap edilecektir.

4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 6’ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre İhale dokümanında fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunmayan sözleşmeler ile hüküm bulunmakla birlikte sadece girdilerin bir kısmı için fiyat farkı hesaplanan sözleşmelerin 01.012022-31.12.2023 tarihleri arasında gerçekleştirilen işler için bahse konu maddeye göre fiyat farkı hesap edilecektir.

5. Yapım İşi İhalelerinde Fiyat Farkı Hesabı  

Yapım işi ihalelerinde fiyat farkı ödenebilmesi için bu yazının ortak hükümler başlığı altında belirtildiği gibi ihale idari şartnamesinde ve sözleşmesinde fiyat farkı ödenip ödenmeyeceğinin belirtilmesi gereklidir. Ancak süresi 365 günü geçen yapım işi ihalelerinde fiyat farkı ödenmesi zorunludur. Yalnızca Türk Lirası üzerinden sözleşmeye bağlanan ihalelerde fiyat farkı ödenebileceğini belirtmiştik. Ancak kısmi olarak Türk Lirası ve yabancı para üzerinde sözleşmeye bağlanan yapım işi ihalelerinde sadece Türk Lirası ödenecek kısımlar için fiyat farkı ödenebilecektir.

Fiyat farkı hesabı 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci maddesinde belirtilen formüle göre yapılacaktır. Formülde bulunan değerlere yine aynı maddede yer verilmiştir. İhale sözleşmeye bağlandıktan sonra formülde bulunan değerlerde hiçbir değişiklik yapılamayacaktır. Sözleşmede herhangi bir iş kaleminin fiyatının tespit edilmemesi halinde veya iş artışı sonucu yeni bir kalemin ortaya çıkması halinde yapılan işin yapıldığı aydaki rayiç fiyatı tespit edilerek fiyat farkı hesabı yapılacaktır. Söz konusu durumda formülde kullanılacak fiyat farkı katsayısı ise iş artış veya azalışının kesinleştiği yani belli olduğu aydaki fiyat farkı katsayısıdır. Yani artışın veya azalışın belli olduğu aydaki TÜİK güncel endeksidir.

Sözleşme süresi bittiği halde halen devam eden işlerde sözleşmeye göre işin bitirileceği aya ait endeks ile işin fiilen bitirildiği aya ait endeksten düşük olanı seçilerek fiyat farkı hesabı yapılabilecektir.  Yüklenicinin kusuru nedeniyle iş programına uyulmadığı hallerde iş programına göre işi yapılacağı aya ait endeks ile işin fiilen yapıldığı aya ait endeksten hangisi düşük ise o dikkate alınacaktır. Havanın fen bakımından uygun olmadığı hallerde eğer idare tarafından izin verilmişse veya iş programından fazla imalat yapılması halinde işin yapıldığı aya ait endekse göre fiyat farkı hesap edilecektir. Mücbir sebep veya idarenin kusuru nedeniyle iş programının revize edilir ve yüklenici yeni iş programına uygun imalat yapar ise revize iş programına uygun olarak fiyat farkı ödenecektir.

İmalatta kullanılacak malzemelerin inşaat sahasına getirilmesine ihrazat denilmektedir. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 17’nci maddesine göre iş programına uygun olarak gerçekleştirilen ihrazat için ödeme yapılabilecektir. Dolayısıyla ihale dokümanında belirtilen ve iş programına uygun olarak gerçekleştirilen ihrazat bedeli için de fiyat farkı ödemesi yapılabilecektir. Fiyat farkı hesaplanırken de ihrazatın yapıldığı ayın endeksi kullanılacaktır.

Fiyat farkı ödemesi öngörülmeyen işlerde mücbir sebeplerin oluşması veya idarenin kusuru sebebiyle işin yapılamaması hallerinde iş programı revize edilerek yeni iş programına göre fiyat farkı ödenebilecektir.

4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 6’ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre İhale dokümanında fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunmayan sözleşmeler ile hüküm bulunmakla birlikte sadece girdilerin bir kısmı için fiyat farkı hesaplanan sözleşmelerin 01.012022-31.12.2023 tarihleri arasında gerçekleştirilen işler için bahse konu maddeye göre fiyat farkı hesap edilecektir.

6. Ek Fiyat Farkı Uygulaması

24 Şubat 2022 tarih ve 31760 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 5’inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar ile 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 6’ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar’ın 11’inci maddesinde ek fiyat farkı uygulaması ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Bahse konu Cumhurbaşkanı Kararlarının 5’inci maddesinde yapım işi, 6’ncı maddesinde hizmet alımı ve 7’nci maddesinde mal alımı ihaleleri için ne şekilde ek fiyat farkı ne şekilde ödeneceği, yine esasların 8’inci maddesinde ek fiyat farkının uygulama esaslarına yer verilmiştir.

Cumhurbaşkanı Kararının 5, 6 ve 7’nci maddelerine göre ek fiyat farkı hesabı yapılırken ihale dokümanındaki fiyat farkının ödenip ödenmeyeceği kararına göre ayrı ayrı formüller geliştirilmiş olup söz konusu formüllerdeki değerlere ilgili maddelerde yer verilmiştir. Yani sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği belirtilmemiş olsa dahi ek fiyat farkı ödenebilecektir. Kararın 6’ncı maddesine göre hizmet alımı ihalelerinde 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 2’nci maddesinde belirtilen fiyat farkı ödenemeyecek işler için ek fiyat farkı da ödenemeyecektir. 

Mal alımı ihalelerinde 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 2’nci maddesinin 1’inci fıkrasının (a) bendinde sayılan fiyat farkı ödenemeyecek olan elektrik, ilaç, petrol ürünleri ve sıvılaştırılmış petrol gazı ürünleri için ek fiyat farkı da ödenemeyecektir. Ancak aynı maddenin (b) bendinde belirtilen sayılanlar harici diğer mal alımları için 180 günden daha uzun sürede teslim şartı aranmayacak olup, teslimi 60 günden fazla süren mal alımları için ek fiyat farkı ödenebilecektir. 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 6’ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslara göre ise bu süre 30 gün olarak değerlendirilecektir.

Ek fiyat farkı ödemesi yapılırken daha önce ihale dokümanında ödenmesi kararlaştırılan fiyat farkı ödemelerine devam edilecektir. Ek fiyat farkı hesaplaması sonucunda ek fiyat farkının negatif çıkması halinde fatura veya hakedişten herhangi bir kesinti yapılmayacaktır. Birim fiyatlı yapım işlerinde ihrazatın yapıldığı yani işte kullanılacak malzemenin sahaya getirildiği ay işin yapıldığı ay olarak kabul edilecek olup o ayın endeksi esas alınarak ek fiyat farkı hesap edilecektir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerince 01.12.2021 tarihinden önce ihalesi gerçekleştirilen mal alımı, hizmet alımı ve yapım işi ihalelerinde 22.01.2022 tarihi itibarıyla iş devam ediyor ise veya kabulü/geçici kabulü yapılmış ise ek fiyat farkı ödenebilecektir. İhale idari şartnamesi veya sözleşmesinde fiyat farkı ödenecektir hükmü olup olmadığına bakılmaksızın 01.07.2021-31.12.2021 tarihleri arasında yapılan kısımlar için ihalenin yapılmış olduğu aydaki TÜİK endeksi esas alınarak fiyat farkına ilave olarak ek fiyat farkı ödenebilecektir. Yine ihale dokümanında fiyat farkı ödenip ödenmeyeceğine ilişkin hükme bakılmaksızın 01.07.2021-31.11.2021 tarihleri arasında ihalesi gerçekleştirilen işler için ihalenin yapılmış olduğu endeks baz alınarak ek fiyat farkı ödenebilecektir. Eğer ihale 01.07.2021 tarihinden önce yapılmış ise 2021 haziran ayının endeksi dikkate alınarak ek fiyat farkı hesap edilebilecektir. Ancak söz konusu ek fiyat farklarının ödenebilmesi için yüklenici tarafından idareye başvuru şartı aranmaktadır.

Fiyat farkı ödemelerinde iş programına uyma şartı aranırken, ek fiyat farkı ödemelerinde 01.07.2021-31.12.2021 tarihleri arasında yapılan işler için iş programına uyma şartı aranmaksızın ek fiyat farkı ödenebilecektir. İşin bitirme süresi 01.07.2021 tarihinde dolmuş ve cezalı şekilde iş devam ediyor ise ek fiyat farkı hesap edilmeyecektir. Mücbir sebeplerin varlığı halinde veya idarenin kusurundan kaynaklı işin süresinde bitirilemeyen hallerde iş programına veya teslim süresine bakılmaksızın 01.07.2021-31.12.2021 tarihleri arasın için ek fiyat farkı hesap edilecektir.

Avans ödemesi yapılan yapım işi ve hizmet alımı ihalelerinde 01.07.2021-31.12.2021 tarihleri arasında gerçekleştirilen kısımları için iş yapıldığı aydaki miktarı ile sözleşme fiyatı çarpılarak düşüldükten ek fiyat farkı hesap edilecektir. Mal alımı ihalelerinde ise avans miktarı düşüldükten sonra ek fiyat farkı hesaplanacaktır. 

4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 6’ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esasların 11’inci maddesine göre 01.01.2022-31.03.2022 tarihleri arasında gerçekleştirilen işler için iş programına uygun olarak yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın ek fiyat farkı ödenecektir. Eğer iş bitim süresi 01.01.2022 tarihinden önce ve yüklenici cezalı olarak işe devam ediyor ise ek fiyat farkı ödenemeyecektir. Mücbir sebeplerin varlığı halinde veya idareden kaynaklı kusur sebebiyle iş bitirilemedi ise 01.01.2022-31.03.2022 tarihleri arasında yapılan işler için ek fiyat farkı hesap edilecektir.

01.04.2022 tarihinden önce ihalesi gerçekleştirilen kabulü yapılmamış ve halen devam eden işler için sözleşmesinde fiyat farkı ödenip ödenmeyeceği hükmü aranmaksızın 01.01.2022-31.03.2022 tarihleri arasında yapılan işler için ek fiyat farkı ödenebilecektir.

7. Artırımlı Fiyat Farkı Uygulaması

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Geçici 6’ncı maddesine göre, 01.04.2022 tarihinden önce ihalesi gerçekleştirilen mal alımı, hizmet alımı, yapıl işi ihalelerinde kabul yapılmamış ve 15.04.2022 tarihi itibarıyla iş halen devam ediyor ise; sözleşmede fiyat farkı ödeneceği hükmü bulunuyor ise 01.01.2022-31.12.2023 tarihleri arasında yapılan işler için 13.05.2022 tarih 31834 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5546 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nın 5’inci maddesinde belirtildiği şekilde artırımlı fiyat farkı, sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği hükmü bulunmuyor ise yine 01.01.2022-31.12.2023 tarihleri arasında yapılan işler için artırımlı olamayacak şekilde fiyat farkı ödenecektir. Artırımlı fiyat farkı hesabında ek fiyat farkında olduğu gibi idareye başvuru şartı aranmayacaktır. 01.01.2022 tarihinde iş bitim süresi sona eren ve cezalı şekilde devam eden ihaleler için artırımlı fiyat farkı ödenemeyecektir. Ek fiyat farkı hesabında olduğu gibi 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 2’nci maddesinde belirtilen fiyat farkı ödenemeyecek işler için artırımlı fiyat farkı da ödenemeyecektir. Mal alımı ihalelerinde ise bu yazının 6 numaralı başlığında bahsedilen ek fiyat farkı ödenemeyecek durumlarda artırımlı fiyat farkı ödenemeyecektir.

16.01.2024 tarih 32431 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 7’nci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslara ve 4735 sayılı Kanunun geçici 7’nci maddesine göre 01.03.2023 tarihinden önce ihalesi gerçekleştirilen ve 27.12.2023 tarihinde halen devam eden yapım işi ihalelerinde artırımlı fiyat farkı ödenebilecektir. İhale dokümanında fiyat farkı belirtilmiş ise 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların 5’inci maddesinde belirtilen (B) katsayısı 1,00’e kadar artırılarak fiyat farkı hesap edilebilecektir. İhale dokümanında fiyat farkı ödeneceği belirtilmemiş ise eğer ihale tarihindeki ÜFE endeksi ile işin yapıldığı aydaki ÜFE endeksindeki değişimin %15’ine kadar fiyat farkı ödenebilecektir.

8. Sonuç 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında ihalesi gerçekleştirilen ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre sözleşmeye bağlanan yapım, hizmet alımı ve mal alımı ihaleleri için fiyat farkı ödenebilecektir. Fiyat farkı ödenebilmesi için ihale idari şartnamesinde ve sözleşmede fiyat farkı ödeneceğinin belirtilmesi gereklidir. Yalnızca Türk Lirası üzerinden sözleşmeye bağlanan ihalelerde fiyat farkı ödenebilecektir. İşin yapımında ithal malzemelerin kullanılması neticesinde kur değer artışından dolayı fiyat farkı hesap edilemeyecek olup fiyat farkı ödemesi sözleşmenin değerinde bir artış gerçekleştirmeyecektir. Mal alımı, hizmet alımı ve yapım işi ihaleleri için ayrı ayrı düzenlemeler yapılmış fiyat farkı hesabı söz konusu esaslarda bulunan formüllere göre yapılacaktır. Son dönemdeki maliyet artışları nedeniyle fiyat farkı uygulaması yanında ek fiyat farkı ve artırımlı fiyat farkı düzenlemeleri yapılmış olup 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun geçici 5, 6 ve 7’nci maddelerinde söz konusu düzenlemelere yer verilmiştir.

Not: Bu Makale "Mevzuat Takip Sistemi Dergisi"nde yayınlanmıştır.

• Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu
• Kamu İhale Kanunu