Memur emeklisi iken vefat eden personelin eşi dul yetim maaşı almaktadır. Kendi adına işyeri açması halinde emekli maaşı kesintiye uğrar mı ya da tamamen kaldırılır mı? Aynı kişinin İşyeri açması halinde Bağ-Kur primi ödemesinden muaf tutulması mümkün mü? İyi çalışmalar dileriz.
Sorunuzda dul aylığı bağlanan kişinin memur eşinin 5510 sayılı Kanuna tabi olup olmadığı belirtilmediğinden, sorunun cevabı 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihi öncesi ve sonrası olarak iki açıdan değerlendirilecektir;
1) Söz konusu memur 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 2008 yılı Ekim ayından önce memur ise; 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanacağından, dul eşin işçi, esnaf olarak çalışması veya işçi veya esnaf olarak emekli aylığı alması durumunda dul aylıklarında bir kesinti olmaz ve dul eşin aylık oranı daima %75'i olur. Ancak, aylıkta başka yetimler varsa aylık oranı değişir. Şayet, dul eş memur olarak çalışıyor ise veya memur olarak emekli aylığı alıyorsa bu durumda dul aylıklarında bir indirim olur, dul eşin aylık oranı %50'ye düşer.
2) Söz konusu memur 2008 yılı Ekim ayından sonra memuriyete girmişse 5510 sayılı Kanun hükümlerine tabi olup; dul eşin aylık oranı % 50 olur, ancak kendisinden başka aylık bağlanmış çocuğunun olmaması ve işçi, esnaf, memur veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde aylık oranı % 75 olur. Dul eşin işçi, esnaf olarak çalışması veya işçi veya esnaf olarak emekli aylığı alması durumunda ise dul aylığı %50'ye düşer.
Diğer taraftan, dul aylığı alan kişinin esnaf olması durumunda Bağ-Kur primi ödemesinden muaf tutulması söz konusu değildir.