06.06.2018 tarih ve 30443 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 'Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar ' hakkında Tebliğ ile 20.09.2018 tarih ve 30541 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 'Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin' Tebliğ doğrultusunda Belediyemize günümüz itibari ile yaklaşık 550 adet Yapı Kayıt Belgesi başvurusu yapılmıştır. Başvuru evrakları incelendiğinde büyük bir kısmının sit alanı içerisinde kaldığı, diğer kısmının ise 3194 sayılı İmar Kanunu ve Kıyı Kanunu içerisinde kaldığı ve yıkım kararlarının ve para cezalarının iptalinin talep edildiği görülmüştür.

Bartın Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Kültür İşleri Şube Müdürlüğü'nün 15.01.2019 tarih ve E.44116 sayılı ile Belediyemize 29.01.2019 tarihinde tebliğ olunan yazı ve ekinde; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü Hukuk Müşavirliği'nin 02/11/2018 tarih ve E.198469 sayılı ekteki görüş yazısı sunulmuştur. İlgili görüş yazısında; 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında kalan alanlarda yasalara aykırı bir şekilde 31/12/2017 tarihinden önce inşa edilmiş yapıların 3194 sayılı İmar Kanununun Geçici 16 ıncı maddesi çerçevesinde ele alınıp alınamayacağı hususu ile ilgili görüş verildiği görülmüştür. Söz konusu görüş incelendiğinde ise; 'Yapı Kayıt Belgesi verilmesi sadece 3194 sayılı İmar Kanununa aykırılığın kayıt altına alınması amacıyla yapılmış bir düzenlemedir. Özel kanunlar kapsamında uygulanması gereken herhangi bir yükümlülüğü ve/veya idari para cezası, yıkım kararını ortadan kaldırmamaktadır. 2863 sayılı kanun uyarınca uyulması gereken izin/denetim faaliyetlerini ortadan kaldırmamaktadır.' denilmektedir. Bu doğrultuda Belediyemiz İmar ve Şehircilik Müdürlüğünce Yapı Kayıt Belgesi alınan yapılarda yapılacak her türlü iş ve işlemlerde tereddüt hasıl olmuştur. Bu doğrultuda tereddüt oluşturan unsurlar ile ilgili olarak;

1) 2863 sayılı Kanun kapsamında kalan alanlarda yasalara aykırı şekilde 31/12/2017 tarihinden önce inşa edilmiş yapıların 3194 sayılı İmar Kanunu'nun geçici 16 ıncı maddesi kapsamında ele alınıp, alınmayacağı,

2) 3621 sayılı Kanun kapsamında kalan alanlarda yasalara aykırı şekilde 31/12/2017 tarihinden önce inşa edilmiş yapıların 3194 sayılı İmar Kanununun geçici 16 ıncı maddesi kapsamında ele alınıp, alınmayacağı,

3)İmar Barışı kapsamında İlgili tebliğin Denetim Başlıklı 10. maddesinin 1. fıkrasında 'MADDE 10 –(1) Yapı Kayıt Belgesi verilmesine ilişkin iş ve işlemler Bakanlık tarafından denetlenebilir.' denmektedir. Yapı Kayıt Belgelerinin kontrolü ve doğruluğunun hangi birim ya da kurum tarafından yapılacağı,

4) 2863 ve 3621 sayılı Kanun kapsamında kalan alanların yıkım ve para cezalarının düşürülüp, düşürülemeyeceği hususlarının; Belediyemize yapılan başvuruların değerlendirilmesi, uygulamalarımızda tereddüt oluşturmaya mahal vermemesi ve kamu hizmetlerinin sürekliliği açısından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü Hukuk Müşavirliği'nin 02/11/2018 tarih ve E.198469 sayılı görüş yazısı doğrultusunda incelenerek görüşlerinin tarafımıza bildirilmesi istenmiştir.

Ancak, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün 11.10.2019 tarihli yazısı ile ,'.....Yapı Kayıt Belgesi alınan yapılarla ilgili olarak sadece 3194 sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilecektir. 3194 sayılı İmar Kanunu dışında herhangi bir Kanun uyarınca verilmiş yıkım kararı ve para cezası var ise Yapı Kayıt Belgesi bahse konu cezaların veya kararların iptalini sağlamayacaktır. Yani özel Kanunlar (Kıyı, Orman, Mera, Toprak Koruma, Doğal Sit, Arkeolojik Sit, Kentsel Sit, Askeri Güvenlik Alanı vs.) kapsamında kalan yapılar için Yapı Kayıt Belgesi alınabilir, ancak bu belge 3194 sayılı Kanuna göre değil de ilgili mevzuatına göre alınan yıkım kararları ile idari para cezalarının iptali neticesini doğurmayacaktır. Diğer taraftan özel kanun kapsamında alınan yıkım kararının uygulanabilmesi için alınan Yapı Kayıt Belgesinin iptaline gerek bulunmamakta olup, Yapı Kayıt Belgesi özel kanunlar uyarınca alınan yıkım kararlarının uygulanmasına engel teşkil etmeyecektir.' denilmektedir. Bu kapsamda uygulamalarımızda tereddüt hasıl olmuştur. Belediyemizce Sit ve Kıyı alanında kalsa da alınan Belediye Encümen Kararları yıkım ve para cezaları 3194 sayılı İmar Kanunun 32. ve 42. maddesi gereği verilen cezalardır. 2863 ve 3621 sayılı Kanun kapsamında verilen bir yıkım kararımız bulunmamaktadır. 1)2863 Sayılı kanun kapsamında kalan ve Belediye Encümenince 3194 sayılı İmar Kanunun 32. ve 42. maddesi gereği alınan yıkım kararı ve tahsil edilemeyen para cezaları Belediye Encümenine havale edilerek düşürülecek midir? 2)Yine ilçemizde 3621 sayılı Kıyı Kanunu kapsamında yapılan 2 adet sahilde iskele bulunmaktadır. Yapı Kayıt Belgesi almıştır. Yıkım kararının düşürülmesini talep etmektedir. Mülkiyet Belediyemize aittir. Belediye Encümenince 3194 sayılı Kanun gereğince yıkım ve para cezası verilmiştir. Yıkım ve para cezalarını Belediye Encümenine havale ederek düşürebilir miyiz? Bu konuda yardımlarınızı bekleriz. Teşekkürler.