2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun Mahalli İdareleri İlgilendiren Hükümleri

Gazi SERT

İçişleri Bakanlığı

Mahalli İdareler Başkontrolörü

TBMM’nce 22/12/2014 tarihinde kabul edilen 6583 sayılı “2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu” 26 Aralık 2014  tarihli ve 29217 sayılı mükerrer Resmî Gazetede yayımlanmış olup, 01/01/2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.

Merkezi Yönetim Bütçesinde 2015 yılı için 520.445.679.000 Türk Lirası gider, 499.482.333.000 Türk Lirası gelir ve 20.963.346.000 Türk Lirası borçlanma öngörülmüştür. 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun mahalli idareleri ilgilendiren hükümleri aşağıda açıklanmıştır.

Mahalli İdareler İçin Ayrılan Ödenekler (Hazine Yardımları)

Bütçe Kanununun 10 uncu maddesine göre,  Maliye Bakanlığı bütçesinin;

a) 12.01.31.00-06.1.0.07-1-05.2 tertibinde yer alan ödenek, 5286 sayılı Kanun uyarınca il özel idarelerine devredilen personelin aylık ve diğer her türlü mali ve sosyal haklarına ilişkin ödemelerini karşılamak üzere il özel idarelerine,

b) 12.01.31.00-06.1.0.08-1-07.1 tertibinde yer alan ödenek, Köylerin Altyapısının Desteklenmesi Projesi (KÖYDES) kapsamında köylerin altyapı ihtiyaçları için il özel idareleri ve/veya köylere hizmet götürme birliklerine,

c) 12.01.31.00-06.1.0.09-1-07.1 tertibinde yer alan ödenek, Su Kanalizasyon ve Altyapı Projesi (SUKAP) kapsamında belediyelerin içme suyu ve atıksu projelerini gerçekleştirmek üzere İller Bankası Anonim Şirketine,

tahakkuk ettirilmek suretiyle kullandırılacaktır.

SUKAP kapsamında ihtiyaç olması hâlinde genel bütçe kapsamındaki ilgili kamu idaresi bütçesine veya özel bütçeli idare bütçesine ödenek aktarılabilecek, bu şekilde ilgili idarelere yapılan Hazine yardımları haczedilemeyecek ve üzerine ihtiyati tedbir konulamayacaktır.

Yukarıda (a) bendine göre yapılacak ödemelere ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı tarafından birlikte belirlenecek;

(b) ve (c) bentlerinde yer alan ödeneklerin ise, 2015 Yılı Yatırım Programında belirlenmesini müteakip, KÖYDES Projesi için iller bazında; SUKAP için ise belediyeler bazında dağılımı, kullandırılması, izlenmesi ve denetimine ilişkin usul ve esaslar Yüksek Planlama Kurulu tarafından karara bağlanacaktır.

Mahalli İdarelerin Borçlanmalarıyla İlgili Hükümler

5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 51 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile 5393 sayılı Belediye Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde; il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları şirketlerinin, faiz dâhil iç ve dış borç stok tutarının, en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarını aşamayacağı ve bu miktarın büyükşehir belediyeleri için bir buçuk kat olarak uygulanacağı, hükmü getirilmiş;

Yine, 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 51 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ile 5393 sayılı Belediye Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde de; il özel idareleri ve belediyelerin ileri teknoloji ve büyük tutarda maddi kaynak gerektiren altyapı yatırımlarında Kalkınma Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca kabul edilen projeleri için yapılacak borçlanmaların,  iç ve dış borç stok tutarı hesaplanmasında dikkate alınmayacağı, hükmü getirilmiştir.

Ancak, 2015 Yılı Bütçe Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında; “22/02/2005 tarihli ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 51 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ile 03/07/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca il özel idareleri ve belediyelerin ileri teknoloji ve büyük tutarda maddi kaynak gerektiren altyapı yatırımlarında Kalkınma Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca kabul edilen projeleri için yapılacak borçlanmalar, 5302 sayılı Kanunun 51 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile 5393 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında hesaplanan faiz dâhil borç limitinin hesaplanmasına dâhil edilir. Ancak, il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sermayesinin yüzde 50’sinden fazlasına sahip oldukları şirketler tarafından Avrupa Birliği ile katılım öncesi mali iş birliği çerçevesinde desteklenen projelerin finansmanı için yapılan borçlanmalar, çok taraflı yatırım ve kalkınma bankalarından doğrudan veya İller Bankası Anonim Şirketi aracılığıyla yapılan borçlanmalar ile SUKAP kapsamında yürütülecek işler için İller Bankası Anonim Şirketinden yapılan borçlanmalarda söz konusu borç stoku limitine uyma şartı aranmaz.” hükümleri getirilmiştir.

Buna göre, belediye ve il özel idarelerinin 2015 yılı içerisinde ileri teknoloji ve büyük tutarda maddi kaynak gerektiren ve Kalkınma Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca kabul edilen altyapı yatırım projeleri için yapılacak borçlanmaları, faiz dahil iç ve dış borç stok tutarı limiti hesaplanmasında dikkate alınacaktır.

Diğer taraftan, il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sermayesinin yüzde 50’sinden fazlasına sahip oldukları şirketlerin 2015 yılı içerisinde Avrupa Birliği ile katılım öncesi mali iş birliği çerçevesinde desteklenen projelerin finansmanı için yapılan borçlanmaları, çok taraflı yatırım ve kalkınma bankalarından doğrudan veya İller Bankası Anonim Şirketi aracılığıyla yapılan borçlanmaları ile SUKAP (Su Kanalizasyon ve Altyapı Projesi) kapsamında yürütülecek işler için İller Bankası Anonim Şirketinden yapılan borçlanmaları iç ve dış borç stok tutarı limiti hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır.

Harcırahla İlgili Hükümler

Gündelik miktarları 2014 yılına göre yüzde yedi oranında artırılarak, 2015 yılında uygulanacak gündelik miktarları Bütçe Kanuna ekli (H) Cetvelinde, memurların ek göstergeleri ile aylık/kadro dereceleri itibariyle aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:

1. Ek göstergesi 8000 ve daha yüksek olan kadrolarda bulunanlar 43,00 TL,
2. Ek göstergesi 5800 (dahil) – 8000 (hariç) olan kadrolarda bulunanlar 40,00 TL,
3. Ek göstergesi 3000 (dahil) – 5800 (hariç) olan kadrolarda bulunanlar 37,50 TL,
4. Aylık/kadro derecesi 1-4 olanlar 33,00 TL,
5. Aylık/kadro derecesi 5-15 olanlar 32,00 TL,

Denetim elemanlarının harcırahlarının hesabında (a) bendindeki tutar esas alınır.

Geçici görevlendirmede yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında, yukarıdaki gündeliklerin %50 artırımlı miktarı esas alınır.

Çeşitli Kanunlardaki Limitlerle İlgili Hükümler

Bütçe Kanuna ekli (İ) Cetvelinde, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunundaki limitler aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:

1) 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun;

a) 17/2 maddesinde yer alan Basın İlan Kurumunda yapılacak ilanların alt parasal limiti 562.000,00 TL olarak belirlenmiştir. Buna göre, 2015 yılında 2886 sayılı Kanuna göre yapılacak ihalelerde, muhammen bedeli 562.000,00 TL’yi aşan ihalelere ilişkin ilanların ili Basın İlan Kurumunca belirlenecek günlük gazetelerden birinde de yayınlanacaktır.

b) 17/3 maddesinde yer alan Resmi Gazetede yapılacak ilanların alt parasal limiti 1.700.000,00 TL olarak belirlenmiştir. Buna göre, 2015 yılında 2886 sayılı Kanuna göre yapılacak ihalelerde, muhammen bedeli 1.700.000,00 TL’yi aşan ihalelere ilişkin ilanlar Resmi Gazete de ilan edilecektir.

c) 45. maddesinde yer alan Açık Teklif Usulü ihale limiti 1.700.000,00 TL olarak belirlenmiştir. Buna göre, 2015 yılında 2886 sayılı Kanuna göre yapılacak ihalelerde, muhammen bedeli 1.700.000,00 TL’yi aşmayan ihaleler açık teklif usulüyle yapılabilecektir.

d) 51. maddesinde yer alan Pazarlık Usulü parasal limiti illerde, kuruluş merkezlerinde, büyükşehir belediyesi sınırları içindeki ve nüfusu 50000’i geçen ilçelerde 61.500,00 TL, diğer ilçelerde 30.750,00 TL olarak belirlenmiştir.   

2) 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 3. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; Bakanlar Kurulunca kabul olunan, büyük enerji ve sulama projeleri ile iskan projelerinin gerçekleştirilmesi, yeni ormanların yetiştirilmesi, kıyıların korunması ve turizm amacıyla yapılacak kamulaştırmalarda, bir gerçek veya özel hukuk tüzelkişisine nakden ve peşin olarak ödenecek kamulaştırma bedeli 202.500,00 TL olarak belirlenmiştir. Bu miktarın üstünde olan kamulaştırma bedelleri, peşin ödeme miktarından az olmamak ve en fazla beş yıl içinde faiziyle birlikte ödenmek üzere eşit taksitlere bağlanır.

3) 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun;

a) 35. maddesinin birinci fıkrasında yer alan avans limiti; illerde, kuruluş merkezlerinde, büyükşehir belediye sınırları içindeki ilçeler ve nüfusu 50.000’i geçen ilçelerde 1.150,00 TL; diğer ilçelerde 590,00 TL; yabancı konuk ve heyetlerin ağırlanması amacıyla görevlendirilecek mihmandarlara 7.700,00 TL; Mahkeme harç ve giderleri için 28.000,00 TL (Ankara, İstanbul ve İzmir il merkezleri için 74.000,00 TL); İl dışına yapılacak seyahatlerde kullanılacak akaryakıt giderleri için 5.800,00 TL; doğal afetler nedeniyle oluşacak ihtiyaçlar için kullanılmak üzere 60.300,00 TL; yargılama giderleri için 12.500,00 TL;  belirlenmiştir.

b) 40. maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan; şartlı bağış ve yardımlardan bütçede açılacak bir tertibe gelir ve şart kılındığı amaca harcanmak üzere açılacak bir tertibe ödenek kaydedilen tutarlardan, tahsis amacı gerçekleştirilmiş olanlardan kalan tutarlar, tahsis amacının gerçekleştirilmesi bakımından yetersiz olanlar ile yılı bütçesinde belirlenen tutarı aşmayan ve iki yıl devrettiği halde harcanmayan ödeneklerden üst yönetici tarafından iptal limiti 24.700,00 TL olarak belirlenmiştir.

c) 79. maddesinin (a) bendinde yer alan; 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında izlenen kamu alacakları dışında kalıpta, zarurî veya mücbir sebeplerle takip ve tahsil imkânı kalmayan alacaklardan üst yönetici tarafından kayıtlarından çıkarılabilecek alacak limiti 15.000,00 TL; aynı maddenin (b) bendinde yer alan, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında izlenen kamu alacakları dışında kalıpta, tahsili için yapılacak takibat giderlerinin asıl alacak tutarından fazla olacağı anlaşılan alacaklardan üst yönetici tarafından kayıtlarından çıkarılabilecek alacak limiti 15,00 TL olarak belirlenmiştir.

Fazla Çalışma ve Maktu Fazla Çalışma Ücretleri ile Diğer Ödemelere İlişkin Hükümler

1) Bütçe Kanuna ekli (K) Cetvelinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 178. maddesinde öngörülen fazla çalışma ücretleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:

1. Büyükşehir ve il belediye başkanları ile birlikte çalışan personele ayda 90 saati geçmemek üzere makam onayına istinaden saat başına yapılacak fazla çalışma ücreti 1,71 TL’sı;
2. Belediyelerde zabıta ve itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personele (destek hizmetlerini yürüten personel hariç) Belediye Meclisi kararı ile ödenecek Maktu Fazla Çalışma Ücreti tavanı aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:

Nüfusu 10.000’e kadar olan belediyelerde ………………………. 217,00 TL,

Nüfusu 10.001’den 50.000’e kadar olan belediyelerde ………….. 233,00 TL,

Nüfusu 50.001’den 100.000’e kadar olan belediyelerde ………… 258,00 TL,

Nüfusu 100.001’den 250.000’e kadar olan belediyelerde ……….. 291,00 TL,

Nüfusu 250.001’den 1.000.000’e kadar olan belediyelerde ……... 347,00 TL,

Nüfusu 1.000.001’ den fazla belediyelerde ……………………… 403,00 TL,

Ankara, İstanbul ve İzmir Büyükşehir Belediyeleri dışındaki

diğer Büyükşehirlerin belediye sınırları içerisinde ………..…….. 403,00 TL,

Ankara, İstanbul ve İzmir Büyükşehir belediye sınırları içerisinde 536,00 TL. 

Aylık maktu fazla çalışma ücretleri;

a) Görevin yapılması sırasında veya görevden dolayı yaralanma ve sakatlanma hallerinde tedavi süresince,

b) Bir yılda toplamı 30 günü geçmeyen hastalık izni sürelerinde,

c) İtfaiye hizmetlerinde çalışan personel için görevin yapılması sırasında veya görevden dolayı hastalanma hallerinde tedavi süresince,

ç) Yurt içinde yapılacak hizmet içi eğitime katılma ve geçici görevli olarak bulunma durumlarında,

ödenmeye devam olunur. Diğer hallerde ise maktu fazla çalışma ücretleri, fiilen çalışıldığı sürece ve bu süre ile orantılı olarak ödenir.

2) Bütçe Kanuna ekli (K) Cetvelinde, Çeşitli kanunlarda yer alan diğer ödemeler şu şekilde belirlenmiştir:

1. Genel yönetim kapsamında bulunan kamu idareleri ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar ve özel kanunlarla kurulmuş fonlar tarafından yapılacak her türlü etüt, plan, proje, güzel sanatlara ve benzeri işlere ilişkin yarışmalarda jüri üyesi veya raportör olarak görevlendirilen 657 sayılı Kanunun 87 nci maddesinde sayılan kurum ve kuruluşlarda çalışan personele, her bir asli jüri üyeliği veya raportörlüğü için 1.410 Türk Lirasını geçmemek üzere Maliye Bakanlığının görüşü alınarak kurumlarınca belirlenecek miktarda ücret ödenir. Bu personelden;

- Danışman jüri üyeliği görevi yapanlara aynı koşullarla, yukarıda belirtildiği şekilde tespit edilen miktarın 1/2’si,

- Yedek jüri üyelerine ön ve soru-cevap toplantılarına katılmaları halinde yedeği oldukları danışman jüri veya asli jüri üyelerine ödenen miktarın 1/4’ü,

- Asli jüri üyesinin zorunlu bir nedenle çalışmalara devam edememesi halinde kendisine yedek jüri üyesi ücreti, asli jüri üyesinin yerini alacak yedek jüri üyesine de asli jüri üyesi ücreti,

- Raportör yardımcılarına raportörlere ödenen miktarın 1/5’i, ödenir.

Anılan jürilerde üye veya raportör olarak görev yapan ve yukarıdaki fıkralar kapsamına girmeyen 657 sayılı Kanunun 87 nci maddesinde sayılan kurum ve kuruluşlarda çalışan personel dışındaki kişilere ise, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 23 ve 53 üncü maddeleri uyarınca yayımlanmış olan Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, Mühendislik, Kentsel Tasarım Projeleri, Şehir ve Bölge Planlama ve Güzel Sanat Eserleri Yarışmaları Yönetmeliği hükümlerine göre ücret ödenir. Ancak verilecek miktar bu bölümün birinci fıkrasında belirtilen tutarın iki katından fazla olamaz.

3) 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 24. maddesinde yer alan; meclis ve komisyon toplantılarına katıldıkları her gün için il genel meclisi başkanına uygulanan 6.000 gösterge rakamı 2015 yılında (01.01.2015-31.12.2015 tarihleri arasında) 6.026 olarak, diğer meclis üyelerine uygulanan 2.200 gösterge rakamı da 2.226 olarak uygulanacaktır.   

4) 5393 sayılı Belediye Kanununun 39. maddesinde yer alan belediye başkan ödeneği göstergeleri 2015 yılında (01.01.2015-31.12.2015 tarihleri arasında) 2.280 rakamının eklenmesi suretiyle uygulanacaktır.

Taşıt Alım Bedellerine İlişkin Hükümler

Bütçe Kanuna ekli (T) Cetvelinde; kurumların satın alacakları taşıtların azami satın alma bedelleri belirlenmiştir. Cetvele göre, mahalli idarelerin 2015 yılında satın alacakları taşıtların azami satın alma bedelleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:

- Binek otomobil …………………………………………………………………. 44.000,00 TL,

- Station-Wagon ………………………………………………………………….. 46.000.00 TL,

- Arazi binek (En az 4, en fazla 8 kişilik) ………………………………………… 78.500,00 TL,

- Minibüs (Sürücü dahil en fazla 17 kişilik) ……………………………………… 71.000,00 TL,

- Kaptıkaçtı (Arazi hizmetleri için) ……………………………………………... 103.500,00 TL,

- Pick-up (Kamyonet, sürücü dahil 3 veya 6 kişilik) ……………………………... 63.000,00 TL,

- Pick-up (Kamyonet, arazi hizmetleri için sürücü dahil 3 veya 6 kişilik) ……….. 80.000,00 TL,

- Panel …………………………………………………………………………….. 62.000,00 TL,

- Midibüs (Sürücü dahil en fazla 26 kişilik) ..…………………………………… 136.000,00 TL,

- Otobüs (Sürücü dahil en az 27, en fazla 40 kişilik) .…………………………... 213.000,00 TL,

- Otobüs (Sürücü dahil en az 41 kişilik) …………..…………………………….. 485.500,00 TL,

- Kamyon (Şasi-kabin tam yüklü ağırlığı en az 3.501 Kg) ..……………………… 80.000,00 TL,

- Kamyon (Şasi-kabin tam yüklü ağırlığı en az 12.000 Kg) ..…………………… 118.000,00 TL,

- Kamyon (Şasi-kabin tam yüklü ağırlığı en az 17.000 Kg) ..…………………… 143.000,00 TL,

- Ambulans (Tıbbi donanımlı) ……..……………………………………………. 144.000,00 TL,

- Ambulans (Arazi hizmetleri için) …..………………………………………….. 180.000,00 TL,

- Pick-up (Kamyonet, cenaze arabası yapılmak üzere) .………………………….. 63.000,00 TL,

- Motorsiklet (En fazla 600 cc.lik) .....……………………………………………… 9.500,00 TL,

- Motorsiklet (En az 601 cc.lik) ...…..…………………………………………….. 23.000,00 TL,

- Bisiklet …………………………………………………………………………… 2.100,00 TL.

Yukarıda belirlenen azami satın alma tutarları vergiler (KDV-ÖTV) hariç tutarlardır.