CORONAVİRÜS SALGINI DOLAYISIYLA BELEDİYE MECLİS TOPLANTILARININ DURUMU

Av. Gazi SERT[1]

Belediye idaresinin karar organı olan belediye meclisinin yasalar ile verilmiş önemli görevleri söz konusudur. Bu görevler, yasal süreler çerçevesinde yıl içerisindeki aylık toplantılara yayılmaktadır. 

5393 sayılı Belediye Kanunu ile 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu hükümleri gereğince belediye meclislerinin her ay düzenli olarak toplanmaları gerekmektedir. Belediye meclisi her yıl bir ay tatil kararı alabilir. Ancak, tatil kararı alınacak ayda meclisin yasal olarak karara bağlaması gereken bir görevinin bulunmaması gerekmektedir.

Coronavirüs salgınını yaşadığımız bu süreçte belediye meclislerinin Nisan ve Mayıs ayı toplantılarının yapılıp yapılmayacağı sorusu gündeme gelecektir. Belediye meclisinin Nisan ve Mayıs ayı toplantılarında görüşülüp karara bağlanacak yasal görev bulunmaktadır. Belediye meclisinin Nisan ayı toplantısında Belediye Başkanı Faaliyet Raporunun görüşülmesi ve oylanması, ihtisas komisyonlarına üye seçimleri, Mayıs ayı toplantısında da Kesin Hesabın görüşülüp karara bağlanması gerekmektedir. Tabi ki, meclisin bu dönemdeki gündeminde borçlanma, ek bütçe, bütçe içi aktarmalar, imar planları gibi önemli hususların bulunması da olasıdır.  

Diğer taraftan, Coronavirüs salgını 11 Mart 2020 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi (genel salgın) ilan edilmiş olup, maalesef ülkemizde de vaka sayısı artmaya başlamıştır. Gerekli tedbirlerin alınmaması durumunda hem sağlık ve ekonomik anlamda büyük bir yıkımla karşılaşmamız kaçınılmazdır. Bu kapsamda, yerel yönetim meclislerinin Nisan ve Mayıs aylarında yapacakları toplantıların yapılmaması önemlidir. Çünkü, ülkemizde 1389 adet belediye meclisi ve 51 adet il genel meclisi bulunmakta olup, binlerce belediye meclis ve il genel meclis üyelerinin bir araya gelmesi hem üyelerin hastalık kapmasına ve hem de salgının yaygınlaşmasına sebep olacaktır. Dolayısıyla, yerel yönetim meclislerinin Nisan ve Mayıs ayı toplantıların yapılmaması veya ertelenmesine yönelik düzenleme yapılması önem arz etmektedir.

Yerel yönetimlere ilişkin mer’i mevzuatımızda; doğal afet, genel salgın hastalık, kısmî veya genel seferberlik ilânı gibi hallerde yerel yönetim meclislerinin toplanamaması durumunda yasal görevlerin hangi organ tarafından yürütüleceğine ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Sadece 5393 sayılı Kanunun 45. maddesinin ikinci fıkrasında; terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle, kayyum atanan belediyelerde belediye meclisinin, başkanın çağrısı olmadıkça toplanamayacağı, meclisin, encümenin ve komisyonların görev ve yetkilerinin encümenin atanmış üyeleri tarafından yürütüleceği yönünde hüküm bulunmaktadır.

Buna göre doğal afet, genel salgın hastalık, kısmî veya genel seferberlik ilânı gibi haller sebebiyle yerel yönetim meclislerinin toplanamaz hale gelmesi durumunda, meclislerin görevlerinin belediyelerde belediye encümeni, il özel idarelerinde ise il encümeni tarafından yerine getirilmesi yönünde yasal düzenleme yapılması uygun olacak ve yasalarımızdaki bu boşluk da giderilmiş olacaktır.

Bu hususta yasal düzenleme yapılmaması durumunda önümüzde geçici uygulama mahiyetinde iki seçenek bulunmaktadır. Birinci seçenek, 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu gereğince yayımlanacak bir Genelge ile meclis toplantılarının ertelenmesi; ikinci seçenek ise, meclislerdeki siyasi parti grup başkan vekillerinin bir araya gelerek meclis toplantılarına katılmama konusunda ortak karar almalarıdır. Ancak, bunlar geçici çözümler olup, esas olan yukarıda bahsettiğimiz yasal düzenlemenin yapılmasıdır.

• Belediye Kanunu (Kanun No: 5393)