Cumhurbaşkanı Kararıyla Arttırılan Doğrudan Teminlerde Ölçü ve Kısıtlar 

Salih ÜÇÜNCÜ

Başuzman

Depremlerden etkilenen illerin ihtiyaçlarına yönelik alımlar için Doğrudan Temin Limitleri,  4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendindeki sınırlamaya tabi olmaksızın Cumhurbaşkanı Kararı ile artırıldı.

Kamu İhale Kurumu’nun teklifi üzerine 9 Şubat 2023 tarih 32099 sayılı Resmi Gazete’nin Mükerrer sayısında yayınlanan 9/2/2023 tarihli ve 6787 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla; 

“6/2/2023 tarihinde ülkemizde meydana gelen depremler nedeniyle Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illerinde ortaya çıkan ihtiyaçların karşılanması amacıyla tüm idareler tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesinin (d) bendi kapsamında doğrudan temin yoluyla yapılacak alımlarda uygulanacak parasal limitler, aynı kanunun 62 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendindeki sınırlamaya tabi olmaksızın 28/2/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) 5.000.000,00 (beş milyon) Türk Lirası olarak belirlenmiştir.”

Burada atıfta bulunulan 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62 nci maddesinin (ı) bendi, doğrudan teminle bir yılda yapılacak alımların ve idarelerin bütçelerindeki konulan ödeneklere oranının üst sınırını belirlemektedir. 

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62 nci maddesinin (ı) bendi;

“(Ek: 30/7/2003-4964/38 md.) Bu Kanunun 21 ve 22 nci maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz.” Hükmünü içermektedir.

Cumhurbaşkanı Kararıyla 5 milyon TL’ye çıkarılan doğrudan temin limitiyle ilgili ölçü ve kısıtlar:

1. Yapılacak alımlar, depremlerden etkilenen illerin ihtiyaçlarına yönelik olmalıdır. Bu amaçla kullanılmayacak, idarenin başka ihtiyaçlarının teminine yönelik alımların buraya dahil edilmesi mümkün değildir.

2. Kamu İhale Kurumu duyurusundaki “tüm idareler” ve Cumhurbaşkanlığı Kararı’ndaki “bu illerdeki ve/veya diğer illerdeki idarelerin” ibareleri, alımların sadece depremden etkilenen illerde değil tüm Türkiye’de yapılabilecek olmasını ifade etmektedir.

Örnek verecek olursak merkezi idare olarak AFAD, Sağlık Bakanlığı, keza belediyeler, valilikler ve diğer kamu kurum ve kuruluşları depremlerde kullanılmak üzere bu limit dahilinde her türlü alımı yapabilecektir.

3. “4734 sayılı kanunun 22 nci maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz” hükmü burada uygulanmayacaktır. Türkiye genelindeki tüm idareler, yıllık toplama ve bütçe ödenek oranına bakmaksızın depremden etkilenen illerin ihtiyaçlarına yönelik olarak 5 milyon TL’lik doğrudan temin yöntemiyle alım yapabilecektir.

4. Bu uygulama 28/2/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) devam edecektir. 29.02.2023 tarihi itibarıyla doğrudan teminle alımlar 4734 sayılı kanun hükümlerine göre yapılacak ve kanunun 62 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendindeki sınırlamaya tabi olacaktır. Başka bir deyişle 09.02.2023 ile 29.02.2023 tarihleri arasında depremden etkilenen illerin ihtiyaçlarına yönelik alımlar dışındaki doğrudan teminle yapılan alımlar kanunun 62. maddesindeki oran ve sınırlamaya tabii olarak yürütülecektir.

Dolayısıyla idarelerce %10 limiti diye adlandırılan doğrudan temindeki sınırlama, idarelerin depremden etkilenen illerin ihtiyaçların temininde hızlı karar verme, uygulama ve sonuç almalarını kolaylaştırmak amacıyla 28.02.2023 tarihine kadar tüm idareler için tüm Türkiye’de kaldırılmış ve 5 milyon TL’ye kadar doğrudan teminle alım yapmalarının önü açılmış oldu.

İlgili karara erişim için tıklayınız. 

• Kamu İhale Kanunu