İHALE TARİHİNİN ZEYİLNAME İLE ERTELENMESİ

Osman Can YENİCE*

Bu yazımızda hangi durumlarda, hangi şartların gerçekleşmesi halinde ihale tarihinin ertelenebileceği hususunu inceleyip değerlendirmeye çalışacağız.

İhale tarihinin ertelenmesi hususu 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 29 ve 55 inci maddelerinde düzenlenmiştir. Kanunun 29 uncu maddesinde dokümanda maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesi halinde ihale dokümanında değişiklik ve ihale tarihinin ertelenmesi, 55 inci maddesinde şikayet üzerine ihale dokümanında değişiklik yapılması ve ihale tarihinin ertelenmesi düzenlenmiştir.

1.Kanunun 29’uncu maddesine göre dokümanda değişiklik yapılması ve ihale tarihinin ertelenmesi:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “ihale dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlığını taşıyan 29’uncu maddesine göre; “İlân yapıldıktan sonra ihale dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilânlar geçersiz sayılır ve iş yeniden aynı şekilde ilân olunur.

Ancak, ilân yapıldıktan sonra, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesi halinde, ihale dokümanında değişiklikler yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin ihale dokümanının bağlayıcı bir parçası olan zeyilname, son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı alanların tamamına gönderilir. Zeyilname ile yapılan değişiklikler nedeniyle tekliflerin hazırlanabilmesi için ek süreye ihtiyaç duyulması halinde, ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere en fazla yirmi gün zeyilname ile ertelenebilir. Zeyilname düzenlenmesi halinde, teklifini bu düzenlemeden önce vermiş olan isteklilere tekliflerini geri çekerek, yeniden teklif verme imkanı sağlanır.”

Madde hükmünden anlaşılacağı üzere ilan yapıldıktan sonra ihale dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Ancak, aşağıda belirtilen hallerin gerçekleşmesi halinde ihale dokümanında değişiklik yapılabilir.

-İhale dokümanında tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hata veya eksiklik bulunması,

-Bu hususların idarece tespit edilmesi veya istekliler tarafından idareye yazılı olarak bildirilmesi,

-İhale veya son başvuru tarihine en az on gün süre olması,

-Belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunmaması,

Gerekir.

Bu durumda değişiklik yapılabilir ve zeyilname, ihale dokümanının bağlayıcı bir parçası olarak ihale dokümanına eklenir. Zeyilnamenin son bildirim tarihi, ihale veya son başvuru tarihinin en az on gün öncesinde olacaktır. Zeyilname, ihale tarihinden en az on gün önce bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı alanların tamamına gönderilir veya imza karşılığı elden tebliğ edilir. Zeyilname düzenlenmesi halinde, tekliflerini daha önce vermiş olan istekliler tekliflerini geri çekerek, yeniden teklif verebilirler.

Zeyilname düzenlenmesi nedeniyle tekliflerin hazırlanabilmesi için ek süreye ihtiyaç duyulması halinde idare, ihale tarihini bir defaya mahsus olmak üzere en fazla yirmi gün süreyle zeyilname ile erteleyebilir.

Dikkat edilmesi gereken husus erteleme süresince, yani yeni ihale veya son başvuru tarihine kadar ihale dokümanının satılmasına ve teklif alınmasına devam edilecektir.

Dikkat edilecek bir diğer husus, ihale tarihinin ertelenmesi halinde tekliflerin geçerlilik süresi değişmekte ve buna istinaden geçici teminat mektubu süresinin de uzatılması gerekmektedir.

1.1.İhale dokümanında belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde nasıl hareket edilecektir?

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 26 ncı maddesine göre; “13, 24 ve 25 inci maddelerdeki hükümlere uygun olmayan ilânlar geçersizdir. Bu durumda, ilân bu Maddelere uygun bir şekilde yenilenmedikçe ihale veya ön yeterlik yapılamaz.

Ancak, 13 üncü maddede belirtilen ilânın yapılmaması veya ilân sürelerine uyulmaması halleri hariç, yapılan ilânlarda 24 ve 25 inci madde hükümlerine uygun olmayan hatalar bulunması durumunda, 13 üncü maddeye göre yirmibeş ve kırk günlük ilan süresi bulunan ihalelerde ilânların yayımlanmasını takip eden onbeş gün diğer ihalelerde ise on gün içinde hatalı hususlar için düzeltme ilânı yapılmak suretiyle ihale veya ön yeterlik gerçekleştirilebilir.”

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 13.4.1. maddesine göre; “4734 sayılı Kanunun 13, 24 ve 25 inci maddelerdeki hükümlere uygun olarak yapılmayan ilanlar geçersizdir. Bu durumlarda, hatalı olarak yayımlanan ilanlar Kanunun 13, 24 ve 25 inci maddelerdeki hükümlere uygun olarak yeniden yapılmadıkça, ihale veya ön yeterlik gerçekleştirilemez. Ancak, bu genel kuralın istisnası olarak, yapılan ilânlarda 4734 sayılı Kanunun 24 ve 25 inci madde hükümlerine aykırılık teşkil eden hatalar bulunması durumunda, ilan yeniden yapılmadan; Kanunun 13 üncü maddesine göre yirmi beş ve kırk günlük ilan süresi bulunan ihalelerde, ilanın yayımlanmasını takip eden onbeş gün, ilan süresi daha kısa olan ihalelerde ise on gün içinde hatalı hususlar için düzeltme ilanı yapılarak ihale veya ön yeterlik gerçekleştirilebilir. Bu durumda düzeltme ilanı, düzeltme ilan formu kullanılarak hatalı ilanın yayımlandığı yayın organında aynı şekilde yayımlanır.”

İhale dokümanında belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde düzeltme ilanı yapılması için gerekli süre geçirilmemişse hatalı hususlar için düzeltme ilanı yapılarak ihale veya ön yeterlik gerçekleştirilebilir. İhale dokümanında belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde, düzeltme ilanı yapılması için gerekli süre geçirilmişse zeyilname düzenlenerek ihale veya ön yeterlik gerçekleştirilmesi mümkün değildir.

İlanın düzeltme süresinin geçmesinden sonra değişikliğin zorunlu olması halinde, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilânlar geçersiz sayılır ve iş yeniden aynı şekilde ilân olunur.

1.2.Erteleme süresi ne kadar olacaktır?

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 29’uncu maddesinin ikinci fıkrasına göre ihale tarihi en fazla yirmi gün ertelenebilir.

Kamu İhale Genel Tebliğinin 15.4. maddesine göre; “Zeyilname ile ihale veya son başvuru tarihinin ertelenmesi halinde, erteleme süresi ihale veya son başvuru tarihinden itibaren hiçbir durumda yirmi günü geçemeyecektir.”

2.Kanun’un 55’inci maddesine göre dokümanda değişiklik yapılması ve ihale tarihinin ertelenmesi:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikayet başvurusu” başlığını taşıyan 55’inci maddesine göre; “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu  işlem  veya  eylemlerin  farkına  varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır. Şikayet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, gerekli düzeltme yapılarak 29 uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26 ncı maddeye göre işlem tesis edilir.”

Madde hükmünden anlaşılacağı üzere; aşağıda belirtilen hallerin gerçekleşmesi halinde son başvuru veya ihale tarihi ertelenebilir.

- İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayet bulunması,

-Şikayetin en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılmış olması,

-İhale dokümanında tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hata veya eksiklik bulunması,

- İdarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi,

-Belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunmaması,

Gerekir.

Kamu İhale Genel Tebliğinin “Şikayet üzerine dokümanda değişiklik yapılması” başlığını taşıyan 15.3. maddesinde; “İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ‘İhale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması’ başlıklı maddesinde ‘Kanunun 55 inci maddesi uyarınca şikayet üzerine yapılan incelemede; başvuruların ya da tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale veya ön yeterlik dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, ihale veya son başvuru tarihine on günden az süre kalmış olsa dahi gerekli düzeltme yapılarak yukarıda belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defa daha ertelenebilir. Belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine devam edilebilmesi, ancak Kanunun 26 ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür.’ hükmü yer almaktadır. Buna göre, şikayet başvurusu üzerine, idarenin dokümanda düzeltme yapılmasına karar vermesi halinde, Kanunun 29 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ve zeyilnamenin doküman satın alanların tamamına ihale veya son başvuru tarihinden en az on gün önce bildirilmesini öngören düzenlemedeki on günlük süre ile bağlı olmaksızın ihale veya son başvuru tarihine kadar (ihale veya son başvuru günü hariç) zeyilname ile dokümanda düzeltme yapılabilecektir. Ancak, zeyilnamenin son bildirim tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında on günden az süre kalması halinde, ihale tarihinin ertelenmesi zorunlu olup, bu erteleme sadece bir defa yapılabilecektir. İhale veya son başvuru tarihinin ertelenmesi halinde, yeni ihale veya son başvuru tarihinin, zeyilnamenin son bildirim tarihinden itibaren on günden az olmayacak şekilde belirlenmesi gerektiği hususuna dikkat edilmelidir.”

Denilmektedir.

Tebliğ hükmüne göre; 4734 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca şikayet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, ihale tarihinden önce on günlük süre ile bağlı olmaksızın ihale veya son başvuru tarihine kadar (ihale veya son başvuru günü hariç) zeyilname ile gerekli düzeltme yapılarak ihale tarihi bir defa daha ertelenebilir.

Dikkat edilmesi gereken husus; ihale veya son başvuru tarihinin ertelenmesi halinde, yeni ihale veya son başvuru tarihi, zeyilnamenin son bildirim tarihinden itibaren on günden az olmayacak şekilde belirlenmelidir.

2.1.İhale dokümanında belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde nasıl hareket edilecektir?

Belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine devam edilebilmesi, ancak Kanunun 26 ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür. Düzeltme ilanı için Kanunda öngörülen sürenin sona erdiğinin anlaşılması halinde ihale iptal edilir. 

2.2.Erteleme süresi ne kadar olacaktır?

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 29’uncu maddesinin ikinci fıkrasına göre ihale tarihi en fazla yirmi gün ertelenebilir.

Kamu İhale Genel Tebliğinin 15.4. maddesine göre; “Zeyilname ile ihale veya son başvuru tarihinin ertelenmesi halinde, erteleme süresi ihale veya son başvuru tarihinden itibaren hiçbir durumda yirmi günü geçemeyecektir.”

3.İdareler zeyilname düzenleyerek ihale tarihini iki defa erteleyebilirler mi? 

Kamu İhale Kurulunun 08.06.2009 tarih ve 2009/UH.I-1655 sayılı kararında; “4734 sayılı Kanunun gerek 29 uncu maddesinde, gerekse 55 inci maddesinde zeyilname düzenlenerek ihale tarihinin ertelenmesine ‘bir defaya mahsus olmak üzere’ şeklinde sınır getirilmiş olup, 29 uncu maddedeki şartların oluşması halinde ihale tarihinin ertelenmesi üzerine bu kez 55 inci maddedeki şartların oluşması halinde bir kez daha ertelenmesinin mümkün olduğu; ancak şikayet başvurusu olmaksızın 29 uncu maddeye göre iki kez veya şikayet başvuruları üzerine 55 inci maddeye göre ihale tarihinin iki kez ertelenmesi mümkün değildir.” denilmekte olup, Kurul; 4734 sayılı Kanunun 55 inci maddesinde, idareye şikayet başvurusu üzerine ihale tarihinin bir defaya mahsus olarak ertelenebileceği hüküm altına alınmışken, incelenen ihalede anılan Kanun hükmüne aykırı olarak ihale tarihinin ikinci kez ertelendiği anlaşıldığından ihaleyi iptal etmiştir.

Kamu İhale Kurulunun 18.04.2011 tarih ve 2011/UH.I-1314 sayılı kararında; “Tebliğde yer alan; ‘erteleme süresi ihale veya son başvuru tarihinden itibaren hiçbir durumda yirmi günü geçemeyecektir’ açıklama ile her ne kadar son başvuru veya ihale tarihi süresinin ertelenmesi 20 gün ile sınırlandırılmış ise de, ihale dokümanında bulunan maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesinden farklı olarak ayrıca 4734 sayılı Kanun 55 inci maddesi gereğince şikayet üzerine yapılan inceleme sonucunda, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve bunların idarece düzeltmesine karar verilmesi halinde zeyilnameye bağlı olarak son başvuru veya ihale tarihinin Kanunun 29 uncu ve 55 inci maddelerinde tanımlanan hüküm gereğince her zeyilnamede en fazla 20 gün süre ile ertelenebileceği belirtilmiştir.

Sonuç olarak, ihale tarihinin 21.02.2011 tarihinden 02.03.2011 tarihine ertelenmesinin gerekçesi 4734 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi hükmü, şikayet üzerine yapılan inceleme sonucunda ihale tarihinin 21.03.2011 tarihine ertelenmesi ise Kanunun 55 inci maddesinde yer alan hükmü gereğince yapıldığı, her iki ertelemeye ilişkin sürenin de münferiden 20 günün altında olduğu anlaşıldığından, ihale tarihinin ertelenmesine ilişkin tesis edilen idare kararının Kanunda öngörülen usule aykırılık teşkil etmediği sonucuna varılmıştır.”

Denilmektedir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 29 ve 55 inci maddeleri ve yukarıda değindiğimiz 08.06.2009 tarih ve 2009/UH.I-1655 ve 18.04.2011 tarih ve 2011/UH.I-1314 sayılı Kamu İhale Kurulu kararları birlikte değerlendirildiğinde:

İhale dokümanında değişiklik yapılması durumunda, ihale tarihinin Kanunun 29 uncu maddesine göre zeyilname düzenlenerek iki kez veya 55 inci maddesine göre zeyilname düzenlenerek iki kez ertelenmesinin mümkün olmadığı ancak;

Kanunun 29 uncu maddesine göre zeyilname düzenlenerek ihale tarihi 20 güne kadar ertelendikten sonra, Kanunun 55 inci maddesindeki şartların gerçekleşmesi durumunda, Kanunun 55 inci maddesine göre zeyilname düzenlenerek ihale tarihinin tekrar 20 güne kadar ertelenmesinin mümkün olduğu ortaya çıkmaktadır.

• Kamu İhale Kanunu