GEÇİCİ SÜRELİ GÖREVLENDİRMEDE NE DEĞİŞTİ?
Halil MEMİŞ
1. Giriş
Geçici görevlendirme hususu, mevzuatımızda değişik Kanunlarda düzenlenmiş hususlardan bir tanesidir. Böyle olduğu içindir ki, bu konu çoğu kez üzerinde fikir birliği yapılamayan ve farklı görüşler ileri sürülen bir konu halini almaktadır.
Bilindiği üzere, 3 Mayıs 2019 tarihli Resmi Gazete'de "Kurumlar Arası Geçici Görevlendirme Yönetmeliği" yayınlanmıştı. Yayınlanan bu Yönetmelik 375 sayılı KHK'ya 2/7/2018 tarih ve 703 sayılı KHK ile eklenen ek 25 inci maddeye dayanılarak hazırlanmıştır.
Adı geçen bu Yönetmelikte bugünkü (29 Şubat 2020) Resmi Gazete’de bir değişiklik yapılmıştır.
Bize ulaşan sorulardan, oluştuğuna inandığımız tereddütleri öncelikle gidermek adına, bu değişikliğin hangi personeli kapsamadığını belirteceğiz, sonrasında da bu değişikliğin neyi ifade ettiğini izaha çalışacağız.
Öncelikle değişikliğin ne olduğuna bakmak lazım gelmektedir.
Değişiklikle, anılan Yönetmeliğin “Amaç ve Kapsam” maddesinin 1 inci maddesine bir fıkra (4 üncü fıkra) eklenmiştir. Bu fıkraya göre;
“Yükseköğretim kurumları, il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşları ile bunların kurdukları birlik, müessese, işletme, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar bu Yönetmelik kapsamında geçici görevlendirme yapamaz.”
Peki yapılmış olanların durumu ne olacaktır? Bu husus, aynı Yönetmelik değişikliğinde hükme bağlanmıştır. Adı geçen Yönetmeliğe eklenen geçici ikinci maddeye göre;
“Yükseköğretim kurumları, il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşları ile bunların kurdukları birlik, müessese, işletme, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar tarafından bu Yönetmeliğe göre yapılmış olan geçici görevlendirmeler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir ay içerisinde sonlandırılır.”
2. Geçici Görevlendirmeye İlişkin Kanuni Düzenlemeler
Geçici görevlendirme ile ilgili düzenlemeler; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 8; 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye, 2.7.2018 tarihli 703 sayılı KHK ile eklenen ek 25; 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 49 uncu maddeleri ile Yükseköğretim Personel Kanunu gibi bazı Kanunlarda düzenlemeler mevcuttur.
2.1. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunundaki Hüküm
Anılan Kanunun "Kurumlar arası geçici süreli görevlendirme" başlıklı ek 8 inci maddesinde şu düzenleme mevcuttur:
"Ek Madde 8 – (31/7/1970 - 1327/74 md. ile gelen Ek 1 inci md. hükmü olup madde numarası teselsül ettirilmiştir.; Değişik: 13/2/2011 - 6111/115 md.)
Memurlar, geçici görevlendirme yapmak isteyen kurumun talebi ve çalıştıkları kurumun izni ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında aşağıda belirtilen şartlarla geçici süreli olarak görevlendirilebilir:
a) Yurtdışında görevlendirilen güvenlik görevlileri hariç olmak üzere, memurun görevlendirileceği kurumda göreve ilişkin 4 üncü ve daha yukarı bir dereceden boş bir kadronun bulunması şarttır.
b) Geçici süreli görevlendirilen memurlar, geçici süreli olarak görevlendirildikleri kurumların mevzuatına uymakla yükümlüdür.
c) Geçici süreli olarak görevlendirilen memurlar, yurtdışında görevlendirilen güvenlik görevlileri hariç olmak üzere, aylıkları ile diğer malî ve sosyal haklarını kurumlarından alır. Bu memurların kadroları ile ilişkileri, kendi sınıf ve derecelerindeki terfi ve emeklilik hakları devam eder.
d) Geçici süreli görevlendirme süresi bir yılda altı ayı geçemez. Yurtdışında görevlendirilen güvenlik görevlileri için geçici görevlendirme süresi en çok iki yıldır; gerekli görülmesi hâlinde bu süre bir katına kadar uzatılabilir.
e) Geçici süreli görevlendirmenin, memurların göreviyle ilgili olması şarttır.
f) Geçici süreli görevlendirmede memurun muvafakati aranır.
Birinci fıkrada belirtilen hâller dışında memurlar, kamu yararı ve hizmet gerekleri sebebiyle ihtiyaç duyulması hâlinde kurumlarınca, Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşü alınarak diğer kamu kurum ve kuruluşlarında altı aya kadar geçici süreli olarak görevlendirilebilir."
2.2. 375 sayılı KHK'deki Hüküm
Anılan Kanun Hükmünde Kararnamenin "Kurumlar arası geçici görevlendirme" başlıklı ek 25 inci maddesinde şu düzenleme mevcuttur:
"Ek Madde 25- (Ek: 2/7/2018 - KHK-703/178 md.)
Hâkim ve savcılar ile bu meslekten sayılanlar hariç olmak üzere, statülerine bakılmaksızın bir kadro veya pozisyona dayalı olarak kamu kurum veya kuruluşlarında istihdam edilenler, kuramlarının muvafakatiyle bir yılı geçmemek üzere diğer kamu kurum ve kuruluşlarında geçici görevlendirilebilir. Bu süre birer yıl olarak uzatılabilir.
Kamu kurum veya kuruluşlarının emrine geçici görevlendirilenler mali ve sosyal hak ve yardımlarını kurumlarından alırlar. Bunlar bu şekilde görevlendirildikleri süre boyunca kuramlarından aylıklı izinli sayılırlar.
Kurum veya kuruluşların kadro veya pozisyonlarına geçici görevlendirmenin yapılabilmesi için, görevlendirileceklerin ilgili mevzuat uyarınca kadro veya pozisyona asaleten atanmada aranan, asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadro veya görevler için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil, tüm şartları bir arada taşımaları gerekir. Bu şekilde görevlendirilenler görevlendirildikleri kadro veya pozisyon için öngörülen mali ve sosyal hak ve yardımlardan emsali personel gibi faydalandırılır. Bunlar geçici görevlendirildikleri süre boyunca kurumlarından aylıksız izinli sayılırlar. Bunların Sosyal Güvenlik Kurumu ile ilişkileri kendi kurumlarındaki statüleri dikkate alınarak devam ettirilir.
Geçici görevlendirilenlerin özlük hakları devam eder ve bu süreler terfi ve emekliliklerinde hesaba katılır. Terfileri başkaca bir işleme gerek kalmaksızın süresinde yapılır. Bunların geçici görevlendirildikleri kurumda geçirdikleri süreler kendi kurumlarında geçirilmiş sayılır. Akademik unvanların kazanılması için gerekli şartlar saklıdır.
Bu maddeye göre görevlendirilenler, görevlendirildikleri kurumların mevzuatına uymakla yükümlüdür.
Toplamda altı ayı geçen görevlendirmelerde personelin muvafakatinin de alınması şarttır.
Kanunlarda yer alan geçici görevlendirme hükümleri saklıdır.
Bu madde kapsamında görevlendirmeye ilişkin usul ve esaslar Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanarak Cumhurbaşkanınca yürürlüğe konulacak yönetmelikle belirlenir."
2.3. 5393 sayılı Belediye Kanunu’ndaki Hüküm
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49 uncu maddesinin altıncı fıkrasındaki hüküm:
1Kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen memurlar, belediye başkanının talebi, kendilerinin ve kurumlarının muvafakatiyle, belediyelerin birim müdürü ve üstü yönetici kadrolarında geçici olarak görevlendirilebilirler. Bu şekilde görevlendirmelerde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 68 inci maddesinin (B) fıkrasında öngörülen şartlar dikkate alınır. Belediyelerde bu şekilde istihdam edilen personel kurumlarından izinli sayılırlar. Bu personelin görevlendirildikleri süre zarfındaki, görevlendirildikleri kadroya ait her türlü malî hakları ile kurumları tarafından karşılanması gereken sosyal güvenlik ve benzeri diğer hakları belediye tarafından ödenir. İzinli oldukları müddet, terfi ve emekliliklerinde hesaba katılır ve terfi haklarını kazananlar başkaca bir işleme lüzum kalmaksızın terfi ettirilirler. Bu şekilde görevlendirilenler, görevlendirme süresinin sona ermesinden itibaren onbeş gün içerisinde yazılı olarak kurumlarına başvurmaları hâlinde en geç bir ay içerisinde kadrolarına veya müktesebine uygun başka bir kadroya atanırlar.”
3. Değişikliğin Kapsamı
Yapılan değişiklikle, Yönetmeliğin 1 inci maddesine eklenen fıkraya baktığımızda, ortadan kaldırılan veya yapılamaz hale getirilen husus, bu Yönetmelik kapsamındaki geçici görevlendirmelerdir. Yani; il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşları ile bunların kurdukları birlik, müessese, işletme, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar bu Yönetmelik kapsamında geçici görevlendirme yapamaz hale getirilmiştir.
Dolayısıyla; bu değişiklik yukarıda verdiğimiz hükümlerden sadece, 375 sayılı KHK’nin ek 25 inci maddesine dayalı olarak çıkarılan Kurumlar Arası Geçici Görevlendirme Yönetmeliği’ne göre yapılan ve/veya yapılmak istenen geçici görevlendirmeleri etkilemektedir.
Bu açıdan baktığımızda, bu değişiklikle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ek 8 ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49 uncu maddesinin altıncı fıkrasını yürürlükten kaldıramayacağına (bu satırları okuyanlar bu ifademi mazur görsünler, muhakkak bu yazdığımı biliyorlardır, ancak lafın gelişi de olsa yazmak mecburiyetinde hissettim) göre (Çünkü, Kanun değişikliği ancak Kanunla olur, bir Kanun hükmünü ancak başka bir Kanun hükmü etkiler, bir Yönetmelik hükmü, bir Kanun hükmünü etkileyemez.); gerek 657 sayılı Kanuna ve gerekse 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49 uncu maddesine göre yapılan görevlendirmeler, bu değişiklikten etkilenmeyeceklerdir.
Diğer bir ifade ile bu değişiklik, sadece anılan Yönetmeliğin ilgili maddeleri dayanak gösterilerek yapılan kurumlar arası geçici görevlendirmeleri kapsamakta, diğer Kanunlara göre yapılan geçici görevlendirmelere kapsamamakta ve etkilememektedir.
4. Değişikliğin Sonucu
Yapılan değişiklikle, adı geçen Yönetmeliğe eklenen geçici ikinci maddeye göre; il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşları ile bunların kurdukları birlik, müessese, işletme, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar tarafından bu Yönetmeliğe göre yapılmış olan geçici görevlendirmeler, en geç bir ay içerisinde sonlandırılacaktır.
Bu Yönetmeliğe dayalı olarak yapılan görevlendirmelerin devamını isteyen personeller ve belediyeler varsa, onların belirlenen şartları taşımaları ve öngörülen hususlara uymaları suretiyle, 657 sayılı Kanun, 5393 sayılı Kanun veya diğer Kanunlara göre alacakları yeni onaylarla devam ettirebilirler.