Belediye Mevzuatının Adresi!
Belediye Mevzuatının Adresi!
Halil MEMİŞ
Birçok kamu kurumu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinde belirlenen istihdam türleri dışında da diğer kişilere görev tevdi edebilmektedirler.
Bu durumun en bariz örneği ise hizmet alımı yoluyla çalıştırılan personel, diğer bir ifade ile taşeron personeldir.
Bilindiği üzere, kamu görevlilerinin, memurların, işçilerin ve görev tevdi edilen diğer kişilerin harcırahlarının esasları, 6245 sayılı Harcırah Kanunu'nda düzenlenmiştir. Bu Kanunun "Memur veya hizmetli olmayanların harcırahı" başlıklı 8’inci maddesinde; "Memur veya hizmetli olmadıkları halde bu Kanuna tabi kurumlarca geçici bir görev ile görevlendirilenlere verilecek yol masrafı ve gündelik, bunların bilgi seviyeleri ve faaliyet sahaları ile mahalli şartlar dikkate alınarak 4’ncü dereceye kadar olan memurlardan herhangi birine verilen yol masrafı ve gündeliğe kıyasen ilgili kurumca takdir olunur.
Ancak, ilgili Bakanlığın teklifi ve Maliye Bakanlığının olumlu görüşü üzerine, bu gibi kimselerden icap edenlere 4’ncü dereceden daha yüksek memurlara ödenebilecek yol masrafı ve gündelik verilebilir.
Sözleşmeli olarak çalıştırılıp da sözleşmelerinde verilecek harcırah belirtilmiş olan kimseler hakkında bu madde hükmü uygulanmaz.”
hükmü yer almaktadır.
Bu maddenin gerekçesinde; "Bu madde memur veya hizmetli sıfatını haiz olmadıkları halde kurumlarca her hangi bir muvakkat vazife ile görevlendirilecek kimselere ne suretle harcırah verileceği hükmünü ihtiva eylemekteydi. Filhakika resmî bir vazifesi olmayan birçok şahıslara herhangi bir mevzuda fikir ve mütalâalarından veya ihtisaslarından faydalanılmak üzere kurumlarca zaman zaman ihtiyaç duyulmaktadır. (Mesela: Dış ticaret rejimi hakkındaki mütalâaları alınmak üzere celbolunan ticaret erbabı ile Sağlık Şûrasına iştirak eden serbest doktorlar gibi) bu gibi kimselere verilecek yevmiye ve icabı hale göre yol masrafının bunların içtimaî durumları, bilgi seviyeleri ve meslekleri ile vazife görülen yerin mahallî şartları ile yakından alâkadar olması bakımından muayyen bir miktarla tahdidi doğru olamayacağından azami bir haddi aşmamak üzere ilgili dairenin takdirine bırakılması muvafık görülmüştür. Ancak bazı istisnai haller göz önünde bulundurularak Maliye Vekaletinin tasvibi ile daha fazla harcırah verilebilmesi imkanları da maddede ayrıca derpiş olunmuştur."
açıklamasına yer verilmiştir.
Kanunun gerekçesine istinaden örneğin bir belediyenin bazı odaların üyelerinden oluşan uzmanlaşmış kadroları, belediyecilikle ilgili bir sempozyuma gönderdiğinde bunların harcırahı ödenebilecektir. Ayrıca ihtisaslarından faydalanılan hizmet alımı personel (Teknik personel, aşçı vs.) için de harcırah ödenebilecektir.
Verilen hükümler ve yapılan değerlendirmelerin sonucu olarak, kurumların görev alanına giren hizmetleri genel olarak kadrolarına dâhil memur ve hizmetlilere yaptırmaları esas olmakla birlikte ihtiyaç duyulması halinde, memur ve hizmetli olmamakla birlikte kendi uzmanlık alanları ile ilgili olmak üzere, fikir ve mütalâalarından veya ihtisaslarından faydalanılan söz konusu kişilere de harcırah ödenebilme imkanı bulunduğunu söylemek mümkün olacaktır.
Konuya ilişkin Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün 10.04.2015 tarih ve 3573 sayılı görüşü aşağıya alınmıştır:
T.C
MALİYE BAKANLIĞI
Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü
10/4/2015
Sayı : 77112040-[523.2020]-3575
Konu : Memur ve hizmetli olmayanların harcırahı
GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞINA
İlgi : 18.03.2015 tarihli ve 51647338.045/1188 sayılı yazınız.
İlgi yazınızda, Bakanlığınız tarafından hizmet alımı yoluyla temin edilen özel firma elemanlarının (temizlik, güvenlik, şoför, akademisyen, mühendis, VHKİ gibi) sözleşmeleri gereği hizmetin yapıldığı birimlerde çalıştırılmakla birlikte, hizmet gereği bazı durumlarda memuriyet mahalli dışına geçici olarak görevlendirildikleri, söz konusu elemanların memuriyet mahalli dışına geçici olarak görevlendirilmesi, söz konusu elemanların memuriyet mahalli dışına geçici olarak görevlendirilmeleri halinde, 6245 sayılı Harcırah Kanununun 8 inci maddesine göre geçici görev yolluğunun ödenip ödenmeyeceği ile sözleşmelerine bu yönde bir hüküm konulup konulmayacağı hususlarında tereddüde düşüldüğü belirtilerek Bakanlığımız görüşü talep edilmektedir.
Bilindiği üzere, 6245 sayılı Harcırah Kanununun “Memur veya hizmetli olmayanların harcırahı” başlıklı 8 inci maddesinde;
“Memur veya hizmetli olmadıkları halde bu Kanuna tabi kurumlarca geçici bir görev ile görevlendirilenlere verilecek yol masrafı ve gündelik, bunların bilgi seviyeleri ve faaliyet sahaları ile mahalli şartlar dikkate alınarak 4 ncü dereceye kadar olan memurlardan herhangi birine verilen yol masrafı ve gündeliğe kıyasen ilgili kurumca takdir olunur.
Ancak, ilgili Bakanlığın teklifi ve Maliye Bakanlığının olumlu görüşü üzerine, bu gibi kimselerden icap ed enlere 4 ncü dereceden daha yüksek memurlara ödenebilecek yol masrafı ve gündelik verilebilir.
Sözleşmeli olarak çalıştırılıp da sözleşmelerinde verilecek harcırah belirtilmiş olan kimseler hakkında bu madde hükmü uygulanmaz.
…………………”
hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, anılan maddenin gerekçesinde ise; “Bu madde memur veya hizmetli sıfatını haiz olmadıkları halde kurumlarca herhangi bir muvakkat vazife ile görevlendirilecek kimselere ne suretle harcırah verileceği hükmünü ihtiva eylemekteydi.Filhakika resmi bir vazifesi olmayan birçok şahıslara herhangi bir mevzuda fikir ve mütalaalarından veya ihtisaslarından faydalanılmak üzere kurumlarca zaman zaman ihtiyaç duyulmaktadır.(Mesela: Dış ticaret rejimi hakkındaki mütalaaları alınmak üzere celbolunan ticaret erbabı ile Sağlık Şurasına iştirak eden serbest doktorlar gibi) bu gibi kimselere verilecek yevmiye ve icabı hale göre yol masrafının bunların içtimai durumları, bilgi seviyeleri ve meslekleri ile vazife görülen yerin mahalli şartları ile yakından alakadar olması bakımından muayyen bir miktarla tahdidi doğru olamayacağından azami bir hadi aşmamak üzere ilgili dairenin takdirine bırakılması muvafık görülmüştür. Ancak bazı istisnai haller göz önünde bulundurularak Maliye Vekaletinin tasvibi ile daha fazla harcırah verilebilmesi imkanları da madde de ayrıca derpiş olunmuştur.”
hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükmünde de anlaşılacağı üzere, kurumların görev alanına giren hizmetleri genel olarak kadrolarına dahil memur ve hizmetlilere yaptırmaları esas olmakla birlikte ihtiyaç duyulması halinde, memur ve hizmetli olmamakla birlikte kendi uzmanlık alanları ile ilgili olmak üzere, fikir ve mütalaalarından, veya ihtisaslarından faydalanılan söz konusu kişilere de harcırah ödenebilme imkanı bulunmaktadır.
Buna göre kurumunuzun görev alanı ile ilgili olmak üzere, fikir, mütalaa veya ihtisaslarından faydalanılan ve memur ve hizmetli kapsamında bulunmayanlara söz konusu Kanunun 8 inci maddesi kapsamında harcırah ödenmesi mümkün bulunmakla birlikte bu kapsamda bulunmayanlara ise harcırah ödenmesine imkan bulunmamaktadır.
Bilgilerini arz ederim.
Murat UĞURLU
Bakan a.
Genel Müdür Yardımcısı
