Belediye Mevzuatının Adresi!
Belediye Mevzuatının Adresi!
JANDARMA VE SAHİL GÜVENLİK PERSONELİNİN NAKLEN VEYA İSTİFA ETTİKTEN SONRA BAŞKA KURUMLARA ATANMALARI
Halil MEMİŞ
Giriş
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun hizmet sınıflarını düzenleyen 36 ncı maddesinde değişiklik yapılarak, Hizmet Sınıfları arasına Jandarma Hizmetleri Sınıfı ve Sahil Güvenlik Hizmetleri Sınıfı eklenmesiyle, bu kapsamda yer alan personelin başka kurum kadrolarına atanmalarında, hangi kurallara tabi olacakları hususu önem kazanmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 1 inci maddesine göre; bu Kanun, Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar, İl Özel İdareleri, Belediyeler, İl Özel İdareleri ve Belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunlarla kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında veya Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde çalışan memurlar hakkında uygulanır. Sözleşmeli ve geçici personel hakkında bu Kanunda belirtilen özel hükümler uygulanır.
Aynı maddeye göre; subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erler özel kanunları hükümlerine tabidir.
Konumuz Jandarma Genel Komutanlığında görev yapan subay, astsubay ve uzman jandarmalar ile Sahil Güvenlik Komutanlığında görev yapan subay ve astsubayların
- Başka kurumlara naklen atanması,
- İstifa etmelerinden sonra başka kurumlara yeniden Devlet memuru olarak atanmaları.
Mevzuat Hükümleri
Memurların bir kurumdan diğerine nakilleri hususu, 657 sayılı Kanunun 74 üncü maddesinde; "Memurların bu Kanuna tabi kurumlar arasında, kurumların muvafakatı ile kazanılmış hak dereceleri üzerinden veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde derece yükselmesi suretiyle, bulundukları sınıftan veya öğrenim durumları itibariyle girebilecekleri sınıftan, bir kadroya nakilleri mümkündür. Kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere atanabilmeleri için ise atanacakları kadro derecesi ile kazanılmış hak dereceleri arasındaki farkın 3 dereceden çok olmaması ve memurların isteği de şarttır.
Aşağı dereceye atananların 68 inci maddede yazılı süre kaydı aranmaksızın eski derecelerine tekrar atanmaları caizdir.
Kazanılmış hak derecelerinden aşağı derecelere atananların aylık derece ve kademeleri genel hükümlere göre tespit edilmekle beraber, atandıkları bu derecelerde geçirdikleri süreler (kesenek ve karşılık farklarının kendileri tarafından her ay T.C. Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartiyle) emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilir.
13/12/1960 tarihli ve 160 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren kurumlarla bu Kanuna tabi kurumlar arasındaki nakillerde de yukarıdaki hükümler uygulanır. Aynı kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren kurumlarda çalışıp 657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden, hizmete giriş dereceleri 36 ncı madde ile tespit edilen giriş derecelerinin üzerinde olanların ilk ilerleme ve yükselmeleri için kanuni bekleme sürelerine yukarıda yazılı dereceler arasındaki sürelere tekabül eden süre kadar ilave edilir." şeklinde düzenlenmiştir.
Devlet memurlarının memuriyetten istifa etmeleri halinde, tekrar memuriyete dönme hakları ve buna ilişkin süreler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Memurluktan çekilenlerin yeniden atanmaları" başlıklı 92 nci maddesinde şu şekilde düzenlenmiştir:
"İki defadan fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleriyle çekilenlerden veya bu Kanun hükümlerine göre çekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa dönmek isteyenler, ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak ve bu sınıfın niteliklerini taşımak şartıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit bir derecenin aynı kademesine veya 71 inci madde hükümlerine uyulmak suretiyle diğer bir sınıfta eşit derecedeki kadrolara atanabilirler. 657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden kendi istekleri ile görevinden çekilmiş olanlar, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak kaydı ile bu Kanuna tabi kurumlardaki memuriyetlere atanabilirler. Yasama görevinde veya bakan olarak geçirilen her yıl bir kademe ilerlemesi ve her iki yıl bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir."
Çekilme veya çekilmiş sayılma, 657 sayılı Kanunda şu şekillerde düzenlenmiştir:
"Çekilme:
Madde 94 – Devlet memuru bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunabilir. (Ek hüküm: 31/7/1970-1327/75 md.) Mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde, yazılı müracaat şartı aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılır.
Çekilmek istiyen memur yerine atanan kimsenin gelmesine veya çekilme isteğinin kabulüne kadar görevine devam eder. Yerine atanan kimse bir aya kadar gelmediği veya yerine bir vekil atanmadığı takdirde, üstüne haber vererek görevini bırakabilir.
Olağanüstü mazeretle çekilenler, üstüne haber vermek şartiyle bir ay kaydına tabi değildirler.
Çekilmede devir ve teslim süresi:
Madde 95 – Çekilen Devlet memurlarından devir ve teslim ile yükümlü olanlar, bu işlemlerin sonuna kadar görevlerini bırakamazlar. Hizmet icaplarına göre devir ve teslim işlemleri için gerekli süreler, yönetmelikte belirtilir.
Olağanüstü yönetim hallerinde çekilme usulü:
Madde 96 – (Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/16 md.) Olağanüstü hal, sıkıyönetim, seferberlik ve savaş hallerinde veya genel hayata müessir afetlere uğrayan yerlerdeki Devlet Memurları yerine atanacaklar gelip işe başlamadıkça görevlerini bırakamazlar."
Aynı Kanunun "Çekilen ve çekilmiş sayılanların yeniden atanmaları" başlıklı 97 nci maddesine göre ise; "Memurlardan mali ve cezai sorumlulukları saklı kalmak üzere;
A) 94 üncü maddenin 2 nci ve 3 üncü fıkrasına uygun olarak memuriyetten çekilenler altı ay geçmeden,
B) Bu Kanuna göre çekilmiş sayılanlar ile 94 üncü maddenin 2 nci fıkrasına uymadan görevlerinden ayrılanlar bir yıl geçmeden,
C) 95 inci maddede yazılı zorunluluklara uymayanlar 3 yıl geçmeden,
D) 96 ncı maddeye aykırı hareket edenler hiçbir surette, Devlet memurluğuna alınamazlar."
Konu değerlendirilirken, 668 sayılı KHK ile yapılan değişiklikleri referans almamız gerekmektedir.
Bilindiği üzere, 15 Temmuz 2016 darbe teşebbüsünden sonra, 20.7.2016 tarihli Bakanlar Kurulu Kararıyla olağanüstü hal ilan edilmiştir. Olağanüstü Hal kapsamında yayınlanan KHK'lerle darbe teşebbüsü ve terörle mücadele kapsamında yapılan değişikliklerden biri de Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığının İçişleri Bakanlığına bağlı genel bütçeli birer genel kolluk kuvveti olarak yeniden yapılandırılmıştır.
Bu çerçevede;
668 sayılı KHK'nin 13 üncü maddesi ile 2803 sayılı Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrası şu şekilde değiştirilmiştir:
"Jandarma Hizmetleri Sınıfı personelinin her türlü özlük işlerinde, bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uygulanır. Ancak, nasıp ve terfi, aylık ve diğer mali ve sosyal haklar bakımından statü ve rütbelerine göre 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 28/5/1988 tarihli ve 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu ile 18/3/1986 tarihli ve 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununa tabi personel hakkındaki hükümler uygulanır."
25.7.2016 tarih ve 669 sayılı KHK'nin 110 uncu maddesi ile de aynı fıkraya şu cümle eklenmiştir:
"Jandarma Hizmetleri Sınıfı hariç olmak üzere Jandarma Genel Komutanlığının diğer hizmet sınıflarındaki kadrolarında bulunan Devlet memurları, Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarındaki emsallerinin yararlandığı mali ve sosyal haklardan aynı şekilde yararlanırlar. "
668 sayılı KHK'nin 26 ncı üncü maddesi ile 2692 sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanunu'nun 7 nci maddesinin birinci fıkrası şu şekilde değiştirilmiştir:
"Sahil Güvenlik Komutanlığı personeli; subay, astsubay, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er, öğrenci, erbaş ve erler ile Devlet memuru ve işçileri kapsar. Sahil Güvenlik Hizmetleri Sınıfı personelinin her türlü özlük işlerinde, bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uygulanır. Ancak, nasıp ve terfi, aylık ve diğer mali ve sosyal haklar bakımından statü ve rütbelerine göre 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa tabi personel hakkındaki hükümler uygulanır. Uzman erbaşlar 18/3/1986 tarihli ve 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununa, sözleşmeli erbaş ve erler 10/3/2011 tarihli ve 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanununa tabidir."
Bunun yanında; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36 ncı maddesinde 25/7/2016 tarih ve 668 sayılı KHK ile değişiklikler yapılmış ve Hizmet Sınıflarına yeni hizmet sınıfları eklenmiştir.
Bu sınıflar; KHK'nin 22 nci maddesi ile eklenen "JANDARMA HİZMETLERİ SINIFI"; 25 inci maddesi ile eklenen "SAHİL GÜVENLİK HİZMETLERİ SINIFI"dır.
Buna göre; Jandarma Hizmetleri Sınıfı, Jandarma Genel Komutanlığı kadrolarında bulunan subay, astsubay ve uzman jandarmaları; Sahil Güvenlik Hizmetleri Sınıfı ise Sahil Güvenlik Komutanlığı kadrolarında bulunan subay ve astsubayları kapsamaktadır.
Değerlendirme ve Sonuç
Mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden elde edilen sonuç şudur:
Jandarma ve Sahil Güvenlik Komutanlıklarında görev yapan subay, astsubay ve uzman jandarmaların "nasıp ve terfi, aylık ve diğer mali ve sosyal hakları" dışında kalan ve 2803 ve 2692 sayılı Kanunlarda düzenlenmeyen tüm özlük iş ve işlemlerinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun hükümleri uygulanacaktır.
Yukarıda da belirtildiği üzere, bu değişikliklerle anılan Komutanlıklar, 27.7.2016 tarihi itibariyle "askeri kurum" yapısından çıkıp genel bütçeli bakanlık bağlı kuruluşu haline dönüşmüşlerdir.
Bu nedenle; Jandarma Hizmetleri Sınıfındaki subay, astsubay ve uzman jandarmalar ile Sahil Güvenlik Hizmetleri Sınıfındaki subay ve astsubaylar,
- İstifa etmeleri halinde, kendi kurumlarındaki eski görevlerine veya 657 sayılı Kanun kapsamındaki diğer memur kadrolarına, anılan Kanunun 92 nci maddesinin birinci fıkrası ile 97 nci maddesi hükümlerine göre, yani süreye tabi tutularak;
- Başka bir kamu kurumundaki memur kadrolarına naklen atanmak istemeleri halinde ise 657 sayılı Kanunun 74 üncü maddesinin birinci fıkrası hükmüne göre;
atanabileceklerdir.
Ancak, bu husus ifade etmemiz gerekir ki, 27.07.2016 tarihinden sonra görevlerinden istifa edenler ve başka bir kuruma naklen atanmak isteyenler için geçerlidir.
Bu tarihten önce istifa edenler için, 657 sayılı Kanunun 92 nci maddesinin ikinci fıkraı hükmü uygulanacaktır.
