Kadroya Geçirilen Sözleşmeli Personelin Atanması, İntibakı ve Diğer Hususlar

Halil MEMİŞ

ÖNEMLİ NOT: Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hükümleri uyarınca bu yazının izinsiz iktibas edilmesi, sosyal medya veya iletişim grupları yoluyla ya da başka herhangi bir şekilde yayılması ve çoğaltılması yasaktır.

1. Giriş

Uzun zamandır kamuoyunun gündeminde olan ve bizim de yakından takip ettiğimiz Sözleşmeli Personele kadro verilmesi hususu nihayet, TBMM’de kabul edilen ve Cumhurbaşkanınca onaylandıktan sonra 26 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 19.01.2023 tarih ve 7433 sayılı “Devlet Memurları Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” yürürlüğe girmiştir.

Konu ile ilgili açıklamalara girmeden önce, vicdani sorumluluğumuz gereği bir hususa dikkat çekmeyi borç biliyorum.

Bizi takip edenlerin malumu olduğu üzere, sözleşmeli personelin kadroya alınması bizim de savunduğumuz bir konuydu. Ancak, çekincelerimiz ve önerilerimiz vardı. Bunlardan biri; sözleşmeli personel istihdamının kapsamının daraltılması, diğeri ise sözleşmeli personelin bundan böyle KPSS ile alınmasının sağlanmasıydı.

Birazdan izah edeceğimiz üzere, KPSS ile alım hususu kanunlaştı. Şimdi sıra, sözleşmeli personel istihdamının kapsamının daraltılmasında. Bunun için kanuni düzenlemeye ihtiyaç bulunmamaktadır. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49 uncu maddesinde kendisine verilen yetkiyi kullanarak bu sınırlamayı gerçekleştirebilir.

Yürürlüğe giren Kanun ile;

a. Diyanet İşleri Başkanlığında 657 sayılı Kanun'un 86'ncı maddesi kapsamında açıktan vekil imam-hatip ve vekil müezzin-kayyım olarak görev yapmakta olanların memur kadrolarına atanması; 

b. Proje bazlı ve özel bir meslek bilgisine ve ihtisaslaşma ihtiyaç duyulan işler, bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmetler, yabancı uyruklu personel istihdam edilmesini gerektiren hizmetlerde çalıştırılanlar ile özelleştirme uygulamaları sebebiyle iş akitleri sona erenlerin kamuda istihdamı gibi bazı özel durumlar hariç olmak üzere kamuda üç yıl sözleşmeli olarak görev yapan personelin bu sürenin sonunda memur kadrolarına atanması; 

c. Bir yıldan az süreli, ayın veya haftanın bazı günleri ya da günün belirli saatleri gibi kısmi zamanlı çalışanlar ile yükseköğretim kurumlarının araştırma-geliştirme projelerinde proje süreleriyle sınırlı olarak çalışanlar hariç olmak üzere 657 sayılı Kanun'un 4'üncü maddesinin (B) fıkrası ve bazı kanun ve kanun hükmünde kararnameler kapsamındaki sözleşmeli personel ile mahallî idarelerde görev yapan sözleşmeli personelin memur kadrolarına atanması; 

d. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarında 657 sayılı Kanun'un 4'üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında görev yapan solist sanatçı ve sanatçılar ile sahne üstü ve gerisindeki personelin aynı Kanun'un ek geçici 12'nci, 14'üncü ve 16'ncı maddeleri kapsamında sözleşmeli personel olarak istihdam edilmesi;

e. Mahallî idarelerde sözleşmeli personel istihdamının bu idarelerde memur kadrolarına ilk defa alınma usulüne tabi tutulması ile üç yıllık çalışma süresini tamamlayan sözleşmeli personelin memur kadrolarına atanmaları ve bu kapsamda memur kadrolarına atananların bir yıl süreyle diğer kamu kurum ve kuruluşlarına naklinin yapılamaması; 

f. Sağlık Bakanlığı teşkilatında 657 sayılı Kanun'un 86'ncı maddesi kapsamında açıktan vekil ebe ve hemşire olarak görev yapmakta olanların memur kadrolarına atanması;

hususları düzenlenmiştir.

Biz bu çalışmamızda mahalli idarelerdeki sözleşmeli personelin;

- Memur Kadrolarına Atanma İşlemlerine İlişkin Süreç

- Memur Kadrolarına Atananların İntibak İşlemleri

- Atanılacak Kadrolar İçin Derece Değişikliği İhtiyacı

- Memur Kadrolarına Atananların Memur Maaşlarını Ne Zaman Alacakları

- Memur Kadrosuna Geçme Talebinde Bulunanlara İş Sonu Tazminatı ve Hizmet Birleştirilmesi

- 28.11.2022 Tarihi ile 26.01.2023 Tarihi Arasında Sözleşmeli Statüde Çalışmaya Başlayanların Durumu

- 26.01.2023 Tarihinden İtibaren Sözleşmeli Personel Alım Usulü

- 29.11.2022 Tarihinden İtibaren Sözleşmeli Personel Olanların Memuriyete Atanma Hakkını Elde Etmeleri ve Bu Hakkı Kullanma Süreleri

- Başka Kurumlara Nakil Kısıtlaması

- Atama İçin İstenecek Belgeler

- Arşiv Araştırması Gerekip Gerekmediği

Konularında değerlendirmeler yapmaya gayret göstereceğiz.

2. Memur Kadrolarına Atanma İşlemlerine İlişkin Süreç

a. Mahalli İdarelerde Memur Kadrolarına Atanabilecekler

7433 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na eklenen geçici 48 inci maddenin birinci fıkrasının b bendine göre; il özel idaresi, belediye ve bağlı kuruluşları ile mahalli idare birliklerinde 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde 28/11/2022 tarihi itibarıyla çalışmakta olanlardan bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte sözleşmesi devam eden ve 48 inci maddede belirtilen genel şartları taşıyanlardan bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde yazılı olarak başvuranlar, sözleşmeli personel olarak çalıştırılmalarına esas alınan memur kadrolarına Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 gün içerisinde atanacaklardır. Buna göre kadroya geçebilmek için;

- İl özel idareleri, belediyeler, belediyelerin bağlı kuruluşları ve mahalli idare birliklerinde istihdam ediliyor olmak,

- Bu istihdamın 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde sözleşmeli olmak, yani tam zamanlı sözleşmeli olmak,

- Bu ilk iki şartı taşıyanların, 28.11.2022 tarihi itibariyle çalışıyor olması,

- Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, sözleşmesinin devam ediyor olması,

- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48 inci maddesinde belirtilen genel şartları taşıması,

Gerekmektedir.

Burada izahı gereken bazı hususlar vardır. Öncelikle, belediye bağlı kuruluşları konusunda yanlış bilgiler veya anlayışların olduğunu görüyoruz. Belediye bağlı kuruluşundan, şirketleri anlayanlar olduğu gibi, belediye birliklerini anlayanlar da olduğunu görüyoruz.

Hemen ifade edelim ki, belediye bağlı kuruluşundan kasıt büyükşehir belediyelerine bağlı su ve kanalizasyon idareleri, İETT ve EGO benzeri kuruluşlardır.

Şirketler, belediyelerin bağlı kuruluşları değil iştirakleridir.

Birlikler ise, belediyelerin üyesi oldukları kamu tüzel kişileridir. Sulama birliklerinin ise 6172 sayılı Kanundan sonra, mahalli idare birliği olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.

İzahı gereken bir başka husus ise, süre bakımındandır. Sözleşmelilerin bu kanundan yararlanabilmeleri için, 28.11.2022 tarihinde sözleşmeli durumda bulunanların aynı zamanda Kanunun yürürlüğe girdiği 26.01.2023 tarihi itibariyle de çalışıyor olması gerekir. Yani, iki şartın aynı anda bir kişide bulunması şarttır.

b. Sözleşmesi Sona Erdirilen veya Yenilenmeyenlerin Durumu

28.11.2022 tarihi itibariyle sözleşmeli olarak çalışmakta iken bu tarihten sonra ayrılanların veya sözleşmesine son verilen veya sözleşmesi yenilenmeyenlerin memur olarak atamalarının yapılması mümkün değildir. 

Ancak; sözleşmesine son verilen veya sözleşmesi yenilenmeyenler, bu işleme karşı idari yargıda dava açıp kazanmaları halinde, yani son verme veya yenilememe işlemini iptal ettirmeleri halinde bu işlemler tüm hüküm ve sonuçlarıyla ortadan kalkacağından, bu yargı kararlarıyla kurumlarına başvurdukları takdirde memur kadrolarına atamaları yapılacaktır. Bu başvurudan sonra süreç, şimdiki gibi başlayacaktır. Yani, ilgili sözleşmeli personel olarak başladıktan sonra en geç 30 gün içerisinde memur kadrosuna geçmek için başvuracak, kurumu da 60 gün içerisinde bu talebe göre işlemleri sonuçlandıracaktır.

Aynı şekilde 28.11.2022 tarihinden önce sözleşmesine son verilen veya sözleşmesi yenilenmeyenler de bu işleme karşı idari yargıda dava açıp kazanmaları halinde, yani son verme veya yenilememe işlemini iptal ettirmeleri halinde bu işlemler tüm hüküm ve sonuçlarıyla ortadan kalkacağından, bu yargı kararlarıyla kurumlarına başvurdukları takdirde memur kadrolarına atamaları yapılacaktır.

c. Aylıksız İzinli, Görevli, Askerde Olanların Durumu

Kanunun üçüncü maddesi ile 657 sayılı Kanuna eklenen geçici 48 inci maddesi uyarınca, Belediye Kanunu’nun 49 uncu maddesine göre sözleşmeli personel olarak çalışmakta iken 28/11/2022 tarihinde;

- Askerlik, 

- Doğum,

- Evlat edinme,

- Görevlendirme,

- Ücretsiz izin 

gibi nedenlerle görevlerinde bulunmayanlar da kadroya geçebileceklerdir.

Ancak, bunların kadroya geçebilmeleri için ilgili mevzuatına göre yeniden hizmete alınma şartlarını kaybetmemiş olmaları şarttır.

Bu gibilerin memur kadrosuna atanmak için başvuru ve atanma süresi; 

- Asker olanlar için, askerlik sebebiyle hizmet sözleşmesi feshedilenlerin terhis tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde yeniden istihdam edilmek üzere ayrıldığı kurumuna yazılı talepte bulunması gerektiğinden[1], bu başvuru üzerine kurumunda yeniden hizmete alındığı, yani göreve başladığı tarihten itibaren başvuru ve atanma süresi başlar.

- Doğum ya da üç yaşını doldurmamış bir çocuğun eşle birlikte veya münferit olarak evlat edinilmesi veyahut sözleşmeli personel olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi nedenleriyle hizmet sözleşmesini feshedenlerin, doğum izninin veya evlat edinme nedeniyle kullanılan iznin bitiminden itibaren en geç iki yıl sonra, en geç otuz gün içinde yeniden istihdam edilmek üzere ayrıldığı kurumuna yazılı talepte bulunup görevine başlaması halinde, göreve başladığı tarihten itibaren başvuru ve atanma süresi başlar.

- Memur veya diğer personel kanunlarına tâbi olan eşinin yurt dışında sürekli göreve atanması veya en az altı ay süreyle yurt dışında geçici olarak görevlendirilmesi nedeniyle hizmet sözleşmesini feshedenlerin eşinin görev süresi bitiminden tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde yeniden istihdam edilmek üzere ayrıldığı kurumuna yazılı talepte bulunup göreve başlaması halinde, göreve başladığı tarihten itibaren başvuru ve atanma süresi başlar.

Burada bahsedilen başvuru ve atanma süresinden kasıt, 7433 sayılı Kanunla düzenlenen 30 gün içerisinde memur kadrosuna atanma talebi ve 60 gün içerisinde kurumlarca atanma işleminin sonlandırılmasına ait sürelerdir.

7433 sayılı Kanunla 657 sayılı Kanuna eklenen geçici 48 inci maddede ücretsiz izinden bahsedilmekle birlikte, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’da askerlik, doğum ve evlat edinme dışında ücretsiz izin düzenlenmemiştir. Bu nedenle, ücretsiz izin konusunda bir değerlendirme yapılmamıştır.

Kurumlar, yukarıda belirtilen süreler içerisinde yeniden başlamak üzere başvuranların, başvurdukları tarihten itibaren memur kadrosuna geçirilme sürecini başlatacaklardır.

3. Memur Kadrolarına Atananların İntibak İşlemleri

Memur kadrolarına atananların intibaklarında iki husus önemlidir. Bunlardan biri, memur kadrolarına geçenlerin sözleşmeli pozisyonunda çalıştıkları sürelerin, diğeri ise bu kişilerin sözleşmeli personel olarak çalıştıkları süreler dışında yurt içinde veya yurt dışında mesleklerini serbest olarak veya resmi veya özel müesseselerde ifa edenlerin bu sürelerinin intibakıdır.

a) Sözleşmeli Olarak Geçen Sürelerin İntibakı

7433 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na eklenen geçici 48 inci maddenin beşinci fıkrasına göre; memur kadrolarına atananların, 5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesi hükümlerine göre sözleşmeli personel olarak geçirdikleri hizmet süreleri öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri dereceleri aşmamak kaydıyla kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilir. 

Devlet memurlarının öğrenim durumlarına göre memuriyete başlayacakları derece ve kademeler ile öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri azami derece ve kademeler, 657 sayılı Kanunun 36/A maddesinde tablo olarak düzenlenmiştir.[2]

Memur kadrosuna geçen sözleşmeli personelin, sözleşmeli personel olarak geçen süreleri her yıl bir kademe (her üç yıl bir derece) hesabıyla söz konusu tabloda gösterilen başlangıç derece ve kademelerine eklenerek kazanılmış hak aylıkları bulunacaktır. Bulunacak olan bu derece ve kademeler, hiçbir şekilde söz konusu tabloda belirtilen yükselinebilecek derece ve kademeyi aşamayacaktır.

Söz konusu tabloda öğrenim durumları itibariyle belirtilen derece ve kademelere, 657 sayılı Kanunun 36/A maddesi gereğince bazı okul mezunlarına ek derece ve kademeler eklenerek, başlangıç derece ve kademeleri hesaplanır. Bentteki başlangıç derece tablosunda yer alan derece ve kademelerden farklı olarak daha üst derece ve kademeden başlayabilecekler, aynı bentte maddeler halinde sayılmıştır. [3]

b) Mesleklerini Serbest Olarak veya Resmi veya Özel Müesseselerde İfa Edenlerin Bu Sürelerinin İntibakı

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36/C maddesi uyarınca bazı okul mezunları, mesleklerini serbest olarak veya resmi veya özel müesseslerde ifa edenlerin bu sürelerinin bir kısmı kazanılmış hak aylık derecelerinin hesabında değerlendirilir.[4]

c) İntibakın Ne Zaman Yapılacağı

Memur kadrosuna geçen sözleşmeli personelin, bu bölümde bahsettiğimiz intibak işlemlerinin ne zaman yapılacağı da önem arz etmektedir. Gerek sözleşmeli personel iken ve gerekse öncesinde geçen sürelerin değerlendirebilmesi için, bu kişilerin öncelikle memur statüsünü elde etmeleri şarttır. Bu nedenle öncelikle memur kadrosuna atanma işleminin tamamlanması, akabinde intibak işlemlerinin yapılması gerekmektedir. Diğer bir ifade ile bir kısım fikir sahiplerinin dile getirdiği gibi, intibakta değerlendirilecek sürelerin atama işlemi yapılmadan önce hesaplanıp, yukarıda belirttiğimiz şekilde öğrenim durumu itibariyle başlayacakları derecelere eklenerek bulunacak derece ve kademe ile atanması mümkün değildir. Zira, kişi daha memur kadrosuna atanmamış ve memur olmamıştır. Bu süreler, memur olanlar için değerlendirilebilecek sürelerdir. Bu nedenle, hiçbir hizmeti değerlendirilmeden, sözleşmeli personelin mezuniyetine göre başlayabileceği derece ve kademeden memuriyete başlatılması, atama işlemi yapıldıktan sonra değerlendirilebilecek hizmetlerinin hesaplanarak kazanılmış hak aylık ve derecelerine eklenmesi gerekmektedir.

4. Atanılacak Kadrolar İçin Derece Değişikliği İhtiyacı

Yukarıda belirttiğimiz üzere, sözleşmeli personelin önceki sürelerinin değerlendirilebilmesi, yani intibak işleminin uygulanabilmesi için ilgililerin öncelikle memur kadrolarına atanmış olmaları şarttır. Dolayısıyla, sözleşmeli personel iken memur kadrolarına atananların kaçıncı dereceden kadrolara atanacağını belirlemek açısından mezuniyetlerine göre, 657 sayılı Kanunun 36/A maddesinde belirlenen memuriyete başlangıç derece ve kademeleri esas alınacak, buna göre kadro dereceleri uymayanlara ait kadroların dereceleri değiştirilecektir. Buna göre, sözleşmeli personelin karşılık gösterilerek çalıştığı kadronun derecesi, sözleşmeli personelin eğitimi dikkate alındığında atanabileceği derece ile uyumlu değilse, Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmeliğin 11 inci maddesi çerçevesinde belediye meclisi kararı ile norm kadroda belirtilen en düşük ve en yüksek dereceler arasında öğrenim durumuna göre memuriyete başlangıç derecesi ve 657 sayılı Kanunun 76 ve 45 inci maddesi hükümleri dikkate alınmak suretiyle yeniden düzenlenmeli ve atama işlemi ondan sonra yapılmalıdır. İlgililerin derece ve kademelerinde değerlendirilecek hizmetleri, ancak memuriyete atandıktan sonra işleme tabi tutulacağından, atanılacak kadroların derecesi belirlenirken bu hizmetlerin dikkate alınmaması gerekir. Hangi öğrenim mezunlarının, hangi derecelerden kadrolara atanabileceklerine ilişkin detaylı çalışma için bakınız.

657 sayılı Kanunun atama esaslarına ilişkin değerlendirmeler için tıklayınız.

5. Memur Kadrolarına Atananların Memur Maaşlarını Ne Zaman Alacakları

7433 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na eklenen geçici 48 inci maddenin beşinci fıkrasına göre; memur kadrosuna atanan sözleşmeli personel, atandıkları kadronun mali ve sosyal haklarına göreve başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren hak kazanır ve önceki pozisyonlarında aldıkları mali ve sosyal haklar hakkında herhangi bir mahsuplaşma yapılmaz.

3472 sayılı Devlet Memurları ile Diğer Kamu Görevlilerinin Aylıklarının Ödeme Zamanının Değiştirilmesine Dair 9.9.1987 Tarih ve 289 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabulüne Dair Kanun’un 1 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre; Devlet memurları ile diğer kamu görevlilerine açısından "aybaşı" kavramı "ayın 15'i" olarak uygulanmaktadır.

Bu nedenle, memur kadrosuna atanan sözleşmeli personel, memur kadrosunun mali ve sosyal haklarını atandığı tarihten sonraki aybaşı (yani bir ayın 15 inden sonra atanmışsa takip eden ayın 15’i, bir ayın 15’inden önce atanmışsa atandığı ayın 15’i), atandığı kadronun mali ve sosyal haklarından yararlanmaya başlayacaktır. Atandığı tarih ile parantez içinde belirtildiği şekilde 15’i arasındaki süreler için fazlaya veya eksiğe ilişkin bir mahsuplaşma yapılmayacaktır.

6. Memur Kadrosuna Geçme Talebinde Bulunanlara İş Sonu Tazminatı ve Hizmet Birleştirilmesi

7433 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na eklenen geçici 48 inci maddenin yedinci fıkrasına göre; bu madde kapsamında memur kadrolarına atananlara iş sonu tazminatı ödenmez. Bu personelin önceden iş sonu tazminatı ödenmiş süreleri hariç, iş sonu tazminatına esas olan toplam hizmet süreleri, 5434 sayılı Kanun uyarınca ödenecek emekli ikramiyesine esas toplam hizmet süresinin hesabında dikkate alınır.

Memur kadrosuna geçirilen sözleşmeli personelin sözleşmeli personel statüsü dışında mesleklerini serbest olarak veya resmi veya özel müesseslerde ifa eden bazı okul mezunlarının bu sürelerinin bir kısmı kazanılmış hak aylık derecelerinin hesabında değerlendirileceği daha önce ifade edilmişti. 

Buna karşılık, memur statüsüne geçen sözleşmeli personelin iş sonu ödenmemiş çalışma süreleri, emekliliğe esas hizmet sürelerine eklenir. Aynı durumda, başka sigorta kollarına bağlı olarak geçen hizmet sürelerinin de birleştirilmek suretiyle emekliliklerinde dikkate alınması imkanı da vardır.

7. 28.11.2022 Tarihi ile 26.01.2023 Tarihi Arasında Sözleşmeli Statüde Çalışmaya Başlayanların Durumu

7433 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na eklenen geçici 48 inci maddenin 10 uncu fıkrasına göre; “29/11/2022 tarihi ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih arasında hizmete alınan sözleşmeli personelden bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte sözleşmesi devam edenler hakkında ilgisine göre bu Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası ile 5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihteki hükümleri uygulanır.”

Öncelikle, “5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihteki hükümleri” ifadesinden neyi anlamamız gerektiğini ortaya koymak lazımdır. 

Bu hükmü; 7433 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi ile 5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrasına eklenen cümleler[5] ile birlikte değerlendirmek ve bu eklemelerle beraber vücut bulan fıkranın yeni haline göre yorumlamak gerekmektedir. Zira, bunun aksine maddenin eski haline göre değerlendirme yapmamız gerekiyor olsa idi, kanun koyucunun maddeyi “5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin bu maddenin yürürlüğe girmeden önceki hükümleri” şeklinde düzenlemesi gerekirdi.

Bu nedenle, konuyu yukarıda belirtildiği şekilde 5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddenin bugünkü haliyle değerlendirmemiz gerekir. Anılan 49 uncu maddenin şu an itibariyle yürürlükte olan hükmüne göre sözleşmeli personele şu hükümler uygulanacaktır:

a. Sözleşmeli personelin işe alınması memur kadrolarına ilk defa alınma usulüne tabidir. Yani, KPSS puanı esas alınarak ya merkezi yerleştirme ya da kurumların yapacakları sınavlarla alınacaklardır.

b. Sözleşmeli personelden üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar talepleri hâlinde sözleşmeli personel olarak çalıştırılmalarına esas alınan memur kadrolarına atanacaktır.

c. Bu kapsamda memur kadrolarına atananların bir yıl süreyle diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakli yapılamaz. 

Buna göre; 29.11.2022 tarihinden itibaren sözleşmeli statüde çalışmaya başlayanların, işe alınmaları gerçekleşmiş olduğundan bunlar için ilk defa memur alım usulüne tabi olmaları durumu söz konusu olamayacak, bu gibiler için, diğer iki husus (b ve c) geçerli olacaktır.

Özetle; 29.11.2022 tarihinden (bu tarih dahil) 26.01.2023 tarihine (bu tarih hariç) kadar sözleşmeli statüde işe başlayanlar; sözleşmeli olarak başladıkları tarihten itibaren 3 yıl geçtikten sonra memur kadrosuna atanmak için başvurmaları halinde memurluğa atanmaları yapılacaktır. 

8. 26.01.2023 Tarihinden İtibaren Sözleşmeli Personel Alım Usulü

7433 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi ile 5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrasına eklenen hükme göre; sözleşmeli personelin işe alınması memur kadrolarına ilk defa alınma usulüne tabidir.

Bilindiği üzere, belediyeler KPSS esaslı olmak üzere iki şekilde ilk defa memur alımı yapabilmektedirler.

Bunlardan bir tanesi; KPSS puanına göre merkezi yerleştirme ile, diğeri de mahalli idarelerin kendilerinin alım duyurusu yaparak KPSS puanı esas alınmak suretiyle yapacakları sınav marifetiyle memur alım yöntemleridir. Detaylı değerlendirme için tıklayınız.

Dolayısıyla, bundan böyle yapılacak sözleşmeli personel alımlarında da aynı yöntem uygulanacaktır.

9. 29.11.2022 Tarihinden İtibaren Sözleşmeli Personel Olanların Memuriyete Atanma Hakkını Elde Etmeleri ve Bu Hakkı Kullanma Süreleri

7433 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi ile 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrasına eklenen hükme göre; sözleşmeli personelden üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar talepleri hâlinde sözleşmeli personel olarak çalıştırılmalarına esas alınan memur kadrolarına atanır. 

Burada düzenlenen süreyi, üç yılın doldurulmasıyla hemen kullanılması gereken süre olarak görmemek gerekmektedir. Buradaki üç yıllık süreyi, en az üç yıl olarak algılamak gerekmektedir. Buna göre; sözleşmeli personelden üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar memuriyete geçme hakkını dördüncü yıl, beşinci yıl veya daha sonraki yıllarda kullanabilecekler ve memuriyete geçmek için talepte bulunabileceklerdir. 

Diğer bir ifade ile 657 sayılı Kanuna eklenen geçici 48 inci madde çerçevesinde memur kadrosuna geçme talebinde bulunanlar için geçerli olan 30 günlük başvuru süresi, kıyasen 29.11.2022 tarihinden itibaren sözleşmeleri personel olanlara uygulanıp, 3 yılın dolmasından itibaren 30 gün içerisinde başvurmaları zorunludur şeklinde algılanmamalıdır.

10. Başka Kurumlara Nakil Kısıtlaması

Yukarıdaki açıklamalar da dikkate alınarak sözleşmeli iken memur kadrosuna geçirilenlerin başka kurumlara nakil konusunu ikili ayırıma tabii tutmak suretiyle açıklamak gerekmektedir.

a. 28.11.2022 tarihi itibariyle sözleşmeli personel olup, 7433 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanarak memur kadrosuna geçirilenler

b. 28.11.2022 tarihinden sonra sözleşmeli statüye geçip, 7433 sayılı Kanundan yararlanamayanlar ile 26.01.2023 tarihinden itibaren sözleşmeli personel olanlar

28.11.2022 tarihi itibariyle sözleşmeli personel olup, 7433 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanarak memur kadrosuna geçirilenler, anılan Kanunun 3 üncü maddesi ile 657 sayılı Kanuna eklenen geçici 48 inci maddenin altıncı fıkrasına göre; il özel idaresi, belediye ve bağlı kuruluşları ile mahalli idare birlikleri dışındaki kamu kurum ve kuruluşlarına naklen atanamayacaklardır. Bu konuda Kanun hiçbir süre öngörmediği için, bu kısıtlama memuriyet hayatları boyunca devam edecektir. Kanaatimizce, bu durumda olup memuriyetten istifa etmek suretiyle ayrılanlar da, memuriyete dönmek istediklerinde aynı kısıtlamaya tabi olacaklardır.

28.11.2022 tarihinden sonra sözleşmeli statüye geçip, 7433 sayılı Kanundan yararlanamayanlar ile 26.01.2023 tarihinden itibaren sözleşmeli personel olanlar ise, sözleşmeli personel olarak çalışmaları gereken asgari süre olan 3 yılı doldurduktan sonra talepleri üzerine memur kadrolarına atanmaları durumunda, memur kadrosuna atandıkları tarihten itibaren 1 yıl süreyle başka kurumlara nakil yaptıramayacaklar, bu süre geçtikten sonra 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında yer alan tüm kurumlara naklen atanabileceklerdir.

İfade etmeliyiz ki, 7433 sayılı Kanundan yararlanarak memur kadrolarına atananlara uygulanan mahalli idareler dışında başka hiçbir kuruma atanamama kısıtına karşılık sonrakilerin kadroya geçtikten sonra bir yıl geçmesiyle tüm kurum ve kuruluşlara naklen atanabilecekleri serbestisi açıkça eşitsizlik doğuran bir uygulama olacaktır. Düzeltilmesi elzemdir.

11. Atama İçin İstenecek Belgeler

7433 sayılı Kanunun 3 maddesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na eklenen geçici 48 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “… 48 inci maddede belirtilen genel şartları taşıyanlardan …” ibaresi nedeniyle, atamalarda bu şartları taşıdığının yeniden tevsik edilmesi gerekmektedir.

Bu nedenle, kadroya geçirilecek sözleşmeli personelin 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesindeki şartları taşıdığının belgelendirilmesi ve atananların özlük dosyasında muhafaza edilmesi gerekmektedir.

Bu çerçevede, memur kadrosuna geçmek isteyen sözleşmeli personelden;

a. Adli Sicil Kaydı Belgesi (e-Devlet üzerinden alınacak belgelerde, tüm detaylar yer almadığından Adliyeden alınması uygun olacaktır.)

b. E-Devlet üzerinden alınacak Askerlik Durumu Belgesi

c. Görevini devamlı yapmasına engel olabilecek akıl hastalığı bulunmadığına dair rapor.

d. SGK Hizmet Dökümü (Hizmet dökümü, atama için zorunlu olmamakla birlikte önceden alınması işlemlerin hızlı yürümesi ve ikinci bir iş yapılmaması açısından tavsiyeye değer görülmüştür.)

Bazı belediyelerin, memur kadrosuna geçmeyi talep eden sözleşmeli personelden “akıl hastalığı” olup olmadığı yönünde alacakları rapor yanında, 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde yer almayan ve atanma için aranacak şartlar arasında öngörülmeyen “engellilik durumu” veya “sağlık sorunu olup olmadığına yönelik” rapor istediklerine şahit olmaktayız. Bu işlem Kanunun aramadığı, gereksiz ve her zaman dile getirdiğimiz çağdaş yönetime hakim olan “yalın yönetim” anlayışına aykırı ve kırtasiyeciliği artıran tutucu bir yaklaşımdır.

12. Arşiv Araştırması Gerekip Gerekmediği

7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu’nun “Hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacaklar” başlıklı 3 üncü maddesine göre; arşiv araştırması, statüsü veya çalıştırma şekline bağlı olmaksızın ilk defa veya yeniden memuriyete yahut kamu görevine atanacaklar hakkında yapılır.

Memur kadrosuna atanmak üzere başvuracak olan sözleşmeli personeller, e-Devlet üzerinden adli sicil kaydını alırken Sorgu Türü kısmında “Devlet Memuriyeti” seçeneğini işaretledikleri takdirde, Adli Sicil Kaydı yanında, “Adli Sicil Arşiv Kaydı” bilgisini de alabileceklerdir.

• Devlet Memurları Kanunu